یک سناتور آمریکایی برجام را طولانی‌تر کرد

سناتور جف مرکلی Merkley عضو دموکرات سنای آمریکا از ایالت اورگان در جلسه دهم سپتامبر در صحن سنا گفت:«همه در کنگره آمریکا با دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای موافق هستند. سوال مطرح این است که بهترین راه برای رسیدن به این هدف چیست. باتوجه به همه گفته های کارشناسانی که با آنها صحبت کرده ام باید بگویم که توافق هسته ای وین، بهترین راهبرد موجود برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای است. برای مدت پانزده سال چارچوبی موثر ایجاد می شود تا سه مسیر اصلی دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای یعنی مسیر غنی سازی اورانیوم، مسیر فراوری پلوتونیوم و مسیر مخفی برای رسیدن به این توانایی بسته شود.

ایران باید دو سوم سانتریفیوژهایش را جمع کند و نود و هشت درصد ذخایر اورانیوم خودش را برچیند و میزان غنی سازی اورانیوم را به سه ممیز شصت و هفت صدم درصد کاهش بدهد که بسیار کمتر از سطح غنی سازی نود درصدی لازم برای ساخت تسلیحات هسته ای است. قلب رئاکتور آب سنگین اراک خارج می شود و بجای آن بتن ریخته می شود. مرکز فردو دیگر نمی تواند سوخت هسته ای را فراوری کند که مسیر جدی برای دستیابی به بمب اتمی است.

نظام جدی بازرسی ها برای راستی آزمایی فعالیتهای هسته ای ایران نیز بوجود آمده است. حتی درباره مراکز مشکوک نیز بازه زمانی حداکثری بیست و چهار روزه درنظر گرفته شده است تا اطمینان حاصل شود ایران در مسیر بازرسی ها مانع تراشی نمی کند و مانع از فعالیتها در این زمینه نمی شود. هفتاد و پنج دیپلمات و کارشناس هسته ای آمریکا در نامه اخیر خود اعلام کرده اند این توافق سبب مسدود شدن همه مسیرها برای تلاشهای آتی ایران به منظور دستیابی به تسلیحات هسته ای می شود و اگر برنامه مخفی هسته ای داشته باشد این برنامه نیز به سرعت تشخیص داده می شود.»

وی گفت:«توافق وین چند اشکال اساسی دارد. یکی از این اشکالات آن است که تحریمهای تسلیحاتی ایران تا پنج سال دیگر برداشته می شود. عیب دیگر این است که این توافق نحوه هزینه کردن پول ناشی از رفع تحریمها را مشخص نکرده است. مسئله دیگر این است که ایران می تواند به تحقیقاتش در حوزه هسته ای و برنامه انرژی هسته ای ادامه بدهد. عیب دیگر این توافق آن است که محدودیت سیصدکیلوگرمی برای ذخایر اورانیوم غنی شده و غنی سازی تا سطح سه ممیز شصت و هفت صدم درصد پس از پانزده سال برداشته می شود. این کارها، مشکل آفرین هستند. ممکن است ایران از پول ناشی از رفع تحریمها برای حمایت از گروههای تروریستی استفاده کند و از برنامه تحقیقات هسته ای و برنامه انرژی هسته ای برای برنامه آتی ساخت تسلیحات هسته ای بهره بگیرد. این نگرانی بسیار جدی است.»

وی در ادامه افزود:«شرکای ما در گروه پنج بعلاوه یک که من با سفرای همه این کشورها ملاقات کرده ام معتقدند این توافق بهترین توافق است و بهترین فرصت برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای است. این کشورها اعلام کرده اند تاوقتی ایران به توافق هسته ای پایبند باشد این کشورها نیز به این توافق پایبند خواهند ماند. طبیعی است که ایران بخواهد به این توافق پایبند باشد و دلایل زیادی برای این کار خودش دارد زیرا این توافق سبب محقق شدن هدف ایران یعنی برچیده شدن تحریمهای بین المللی می شود و زمینه را محقق می کند تا ایران بتواند به تعاملات اقتصادی و تجاری ارزشمند مبادرت کند.

اگر ایران به این توافق پایبند باشد به منافع بسیاری دست خواهد یافت. اما این توافق سبب کاهش نفوذ و قدرت آمریکا به گونه ای می شود که عواقب راهبردی جدی داشته باشد. این توافق سبب می شود حمایت بین المللی از تحریمهای اقتصادی از بین برود، رهبری آمریکا ضعیف شود، دیپلماسی را نابود می کند و اهرم اقتصادی ما قدرت خودش را از دست می دهد. در این صورت، فقط یک گزینه قویتر می شود که عبارتست از گزینه نظامی. بهترین راه برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای این است که از این توافق استفاده شود تا مشارکت آمریکا برای پاسخگویی شدید ایران به حداکثر برسد. این پاسخگویی شدید ایران فقط نباید برای پانزده سال آینده باشد بلکه باید برای دهه های آتی باشد و در این مدت ایران باید به تعهداتش پایبند باشد و هرگز به سمت ساخت تسلیحات هسته ای نرود. دولت آمریکا باید از هر اقدامی که می تواند بهره بگیرد تا مانع از حرکت ایران به سمت ساخت جنگ افزارهای هسته ای شود.»

52308