تلاش بی‌فرجام داعش برای نفوذ در خاستگاه طالبان

خبرگزاری فرانسه در گزارشی بررسی کرده است که چرا گروه داعش با وجود موفقیت‌هایش در عراق و سوریه تاکنون نتوانسته به پیشروی چشمگیری در افغانستان دست یابد: «این گروه افراطی که بخش‌های گسترده‌ای از عراق و سوریه را تحت کنترل دارد ماه‌ها در تلاش بود تا با به چالش کشاندن طالبان، در مناطق شرقی افغانستان نیز نفوذ کند.

امتیازهای این گروه در کشور نه چندان با ثبات افغانستان همزمان با چند دستگی طالبان در دوره انتقال قدرت به جذب تعدادی از مبارزان طالبان انجامید. اما مرگ فرماندهان ارشد آن در حملات هوایی و همچنین نشانه‌های وحشیگری این گروه که باعث انزجار بسیاری از افغانی‌ها شده بود به جلوگیری از پیشروی‌های این گروه کمک شایانی کرد. درگیری‌های مداوم و تبادل آتش با شورشیان طالبان نیز تلاش‌های داعش برای اشغال مناطقی در افغانستان را ناکام گذاشت.

مارتین دمپسی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا ماه گذشته در این رابطه گفته بود در عراق و سوریه شما ممکن است بگویید داعش در مرحله شش، هفت یا هشت قرار دارد. در لیبی در مرحله سه و چهار اما آنها در افغانستان در مرحله یک یا دو هستند.

سایر مقامات ناتو نیز نظری مشابه با دمپسی دارند؛ آنها می‌گویند داعش در افغانستان هنوز توانایی انجام عملیات هماهنگ شده‌ای را که در عراق و سوریه انجام می‌دهد، ندارد اما با این حال افغانستان این پتانسیل را دارد که آنها فعالیت خود را در آن گسترش دهند.

برخی شورشیان طالبان به ویژه در ولایات شرقی کنر و ننگرهار در پی خروج نیروهای ناتو از این کشور پس از 14 سال برای معرفی خود به عنوان گروه‌های مرگبار پرچم داعش را استفاده می‌کنند.

خطر چند دستگی گروه طالبان اما پس از اعلام فوت ملا عمر در ماه ژوئیه به شدت افزایش یافت؛ بسیاری از اعضای طالبان رهبری این گروه را به پنهان کردن مرگ ملا عمر آن هم برای دو سال متهم می‌کنند. برخی اعضای ارشد طالبان از جمله پسر و برادر ملاعمر از بیعت با ملااختر منصور، رهبر جدید طالبان به دلیل اینکه روند انتخاب او "باطل" بوده، خوداری کردند.

ملا میرویس، شبه نظامی اسبق گروه طالبان و فرمانده فعلی داعش در منطقه کجکی در شمال استان هلمند در این باره می‌گوید: طالبان دیگر هیچ ویژگی ارزشمندی ندارد.

مایکل کوگلمن، کارشناس مسائل افغانستان در موسسه بین‌المللی وودرو ویلسون معتقد است: گروه داعش اکنون گل سرسبد است و برای بسیاری از گروه‌های شبه نظامی جذابیت فوق‌العاده‌ای دارد. اما طالبان سعی دارد تا با سرعتی بی‌سابقه خودش را از مأمنش در جنوب و شرق به شمال برساند و با این جذبه مقابله کند.

کارشناسان معتقدند ملا منصور با افزایش خشونت‌های گروه تحت رهبر‌ی‌اش سعی دارد تصویر و قدرتش را در گروه تثبیت کند تا از این طریق بتواند پیوستن اعضایش به داعش را متوقف کند.

کوگلمن ادامه می‌دهد: طالبان گروهی رعب انگیز باقی می‌ماند. این گروه در شرایطی است که باید با داعش مقابله کند، این طالبان است که توانسته داعش را در شرق افغانستان نگه دارد.

علاوه بر این حملات هوایی آمریکا طی هفته‌های اخیر با کشتن چندین تن از اعضای مظنون به عضویت در داعش تاثیر زیادی در مقابله با داعش در افغانستان داشته است.

بریان تریبوس، سخنگوی ناتو می‌گوید، داعش از نظر عملیاتی گروه تازه تاسیسی محسوب می‌شود اما طالبان تهدید بزرگتری علیه نیروهای دولتی و خارجی به حساب می‌آید.

مهم‌تر از آن پشت میادین جنگی، طالبان تاکنون در جذب حمایت‌های مردم افغانستان از داعش موفق‌تر عمل کرده است.

یکی از اهالی شرق ولایت ننگرهار درباره گروه داعش توضیح می‌دهد: شبه نظامیان داعش ظالم هستند، آنها افراد را بی‌دلیل می‌کشند.

گروه طالبان که خودش طی 14 سال شورش این گروه به وحشیگری متهم بوده به دنبال آن است تا در مقابل وحشیگری و ظلم داعش به پناهگاهی تبدیل شده و گروهی مشروع محسوب شود که درگیر یک جنگ مذهبی است.

اوایل ماه جاری گروه طالبان فیلم منتشر شده از داعش را که در آن شبه نظامیان این گروه زندانیان افغانستانی را منفجر می‌کنند "وحشتناک" توصیف کرد.

در بیانیه این گروه پس از این انفجارها آمده است: این یک اقدام غیر اسلامی است و هرگز توجیه نخواهد شد.

به گفته کوگلمن علت دیگری که داعش نتوانسته تاکنون جایی در افغانستان داشته باشد عدم وجود فرقه گرایی عمیق در این کشور است.

وی در این باره می‌گوید: با کمک فرقه گرایی عمیق بود که داعش توانست عراق و سوریه را از هم بپاشاند داعش اما در افغانستان به سادگی نمی‌تواند از هیچ گونه فرقه گرایی برای به دست آوردن کنترل مناطق استفاده کند.»

52261