امروز وقت هنرنمایی روسیه است

این روزها و پس از توافق هسته‌ای ایران ظاهرا صفحه جدیدی در رابطه با بحران سوریه در حال ورق خوردن است؛ صفحه‌ای که روسیه با تلاش‌های گسترده‌ خود سعی دارد آن را به کارنامه‌ای سفید برای سیاست خارجی‌اش تبدیل کند تا افتخار حل بزرگترین بحران خاورمیانه به نام کرملین ثبت شود.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، تلاش‌های دیپلماتیک و رفت‌وآمدهای سیاسی این روزها در روسیه به حد اعلای خود رسیده است. مذاکرات فشرده‌ای در دو هفته گذشته میان روسیه و طرف‌های مرتبط با بحران سوریه آغاز شده و همگی تلاش‌ دارد تا بحران سوریه را به شکلی مسالمت‌آمیز و تا حد امکان به دور از تقسیم و یا تجزیه سوریه حل و فصل کند و در این میان کشورهای عربی که خصومت کمتری با دولت سوریه دارند، در محور مذاکرات کرملین قرار گرفته‌اند.

اکنون رئیس‌جمهور مصر، ولیعهد امارات و پادشاه اردن که نسبت به دیگر کشورهای عرب دشمنی کمتری با نظام بشار اسد از خود نشان داده‌اند، در روسیه هستند تا در کنار شرکت در نمایشگاه هوایی روسیه، رایزنی‌های موثری درباره چگونگی حل بحران سوریه داشته باشند.

این تلاش‌ها در حالی شدت گرفته که مواضع دیگر کشورهای عربی علیه بشار اسد نیز تا حدود زیادی معتدل‌تر شده و دیگر سخن گفتن از پیش‌شرط برکناری وی و یا محاکمه در دادگاه‌های بین‌المللی همانند گذشته از سوی این کشورها مطرح نمی‌شود.

البته به نظر می‌رسد در طرف مقابل سوریه نیز بر ماندن بشار اسد در قدرت تا چهار سال دیگر تاکید ندارد و روسیه تلاش می‌کند هم اسد و هم دشمنان قسم خورده وی به ویژه عربستان را قانع کند تا یک راه میانه را بپذیرند که بر اساس آن دولتی انتقالی از مخالفان و نظام کنونی سوریه شکل بگیرد و این دولت راه را برای گذار سیاسی سوریه از شرایط کنونی هموار کند.

این طرح روسیه از جانب دو طرف و حتی بیشتر گروه‌های مخالف و شبه نظامیان سوری پذیرفته شده اما یک نقطه اختلافی بزرگ، حل نشده باقی مانده و تلاش مسکو اکنون بر این موضوع متمرکز شده است. این نقطه اختلافی در واقع همان نقش بشار اسد در زمان دولت انتقالی است؛ دولت دمشق تاکید دارد سرنوشت اسد باید بعد از تشکیل دولت انتقالی و توسط مردم تعیین شود و تا امکان نظرسنجی از تمام ملت سوریه فراهم نباشد وی در قدرت خواهد ماند اما طرف مقابل این را نمی‌پذیرد و اصرار دارد اسد در دولت انتقالی هیچ نقشی نداشته باشد و تنها همانند یک شهروند عادی در سوریه بماند و یا کشور را ترک کند.

هنر روسیه اکنون این است که بتواند راه حلی میانه بیابد که هم دولت سوریه آن را بپذیرد و هم آمریکا و همپیمانان عربش با آن مخالفت نکنند و از سوی دیگر مخالفان مسلح سوری را که جز به برکناری اسد راضی نمی‌شوند قانع کند تا سلاح‌هایشان را زمین بگذارند.

در همین راستا بود که چندی پیش وزیر خارجه عربستان به روسیه سفر کرده بود تا دیدگاه‌های کشورش را که نوک پیکان دشمنی با سوریه محسوب می‌شود، با مسوولان کرملین در میان بگذارد و دو طرف به راه‌حلی میانه دست یابند. همچنین گروهی از مخالفان سوریه نیز قرار است به زودی نشستی جامع در مسکو داشته باشند تا به یک جمع‌بندی جامع و کلی برای گذار از شرایط کنونی دست یابند. گرچه این اولین حضور مخالفان سوری در مسکو محسوب نیست اما با توجه به تحولات پیش‌آمده انتظار می‌رود برخلاف مذاکرات قبلی نتایج مثبتی از آن به دست آید.

تلاش برای حل مسالمت‌آمیز بحران سوریه با رهبری روسیه همراهی آمریکا را نیز با خود دارد و مسوولان واشنگتن تاکنون بارها تاکید کرده‌اند که از هرگونه تلاش و طرح روسیه برای حل بحران سوریه حمایت می‌کنند. این موضع مقامات آمریکایی بعد از چهار سال خصومت مطلق از سوی مسوولان کاخ سفید اتخاذ شده و دلیل آن را می‌تواند در عدم نتیجه‌بخش بودن طرح‌های نظامی پنتاگون، گسترش تروریسم و ظاهر شدن پدیده‌ای به نام داعش جست‌وجو کرد که نه‌تنها سوریه بلکه منطقه و جهان را با معضلات جدی مواجه کرده است.

کارشناسان مسائل خاورمیانه می‌گویند در کنار عدم موفقیت برنامه‌های نظامی آمریکا، توافق هسته‌ای ایران عاملی بسیار اساسی در روی آوردن دشمنان سوریه به حل سیاسی بحران ارزیابی می‌شود و جامعه جهانی اکنون به این شرایط پیش آمده امید بسیاری بسته است.

با توجه به این شرایط سال 2015 را اگر نتوانیم سال پایان درگیری‌ها در سوریه بنامیم، دست‌کم می‌توانیم آن را نقطه عطفی در حل این بحران بزرگ خاورمیانه به حساب آورد که تاکنون بیش از 240 هزار کشته بر جای گذاشته است.

انتهای پیام