بهبود رابطه ایران با غرب به سود اعراب است/ بازگشت تحریمها سخت است

به گزارش خبرنگار مهر، به رغم توضیحاتی که کارشناسان و دولتمردان آمریکایی در مورد مفید بودن توافق هسته ای ایران می دهند مخالفت ها با این توافق همچنان ادامه دارد و در این میان رزیم صهیونیستی پرچم دار مخالفان است و سعی دارد تا با همراه کردن قانونگذاران آمریکایی با خود، از تصویب توافق هسته ای ایران و ۱+۵ در کنگره آمریکا جلوگیری کند. 

در همین رابطه برای تشریح بهتر این وضععیت با پروفسور «رابرت جرویس» به گفتگو نشستیم. رابرت جرویس رئیس پیشین انجمن علوم سیاسی آمریکا بوده و هم اکنون استاد سیاست بین الملل دانشگاه کلمبیا و عضو موسسه مطالعات جنگ و صلح سالتزمن است. متن این مصاحبه به شرح زیر است: 

*برخی از مخالفان توافق هسته ای ایران معتقدند که توافق هسته ای ایران به هیچ وجه توافق خوبی برای غرب نیست و بهتر بود که کشورهای ۱+۵ میز مذاکره با ایران را ترک می کردند، نظر شما درباره این دیدگاه چیست؟ 

توافق هسته ای حاصل شده با ایران آن چیزی نبود که آمریکا و متحدان اروپائیش به دنبال آن بودند در حقیقت این توافق با ایده آل های آنها فاصله دارد. آنها (آمریکا و اروپا) بدنبال آن بودند که ایران برنامه هسته ای خود را متوقف کرده، با بازرسی های نامحدود موافقت کند و از برنامه های موشکی خود و همچنین ارتباط با گروه هایی همچون حزب الله و حماس چشم پوشی کند. اما این موارد را تنها می توان بر کشوری تحمیل کرد که به لحاظ نظامی شکست خورده باشد. بر همین اساس دو سوال اصلی در این رابطه وجود دارد و آن اینکه اولا آیا ۱+۵ به بهترین توافق موجود دست یافته است و از آن مهمتر اینکه اگر کشورهای ۱+۵ میز مذاکره با ایران را ترک می کردند آیا نتایج بهتری نصیبشان می شد؟ 

این کاملا بعید است که ۱+۵ به بهترین توافق ممکن با ایران دست یافته باشد. بخشی از دلیلی که این اعتقاد را دارم آن است که همانگونه که منتقدان «باراک اوباما» رئیس جمهور آمریکا، را متهم می کنند وی توافق بدی را کرده که نفوذش را کاهش می دهد. نکته مهمتر آنکه این کاملا بعید است که در یک معامله یک طرف به همه همان چیزی که می خواهد برسد. در این مورد هیچ یک از دو طرف به تمام خواسته های خود نرسیده اند و در عوض برخی موارد هم پوشانی دارند و این بدان معناست که هر یک از دو طرف نیاز به شانس و اطلاعات زیادی دارند تا بتوانند از فشار طرف مقابل خلاص شوند. 

اگرچه این پرسش وجود دارد که آیا این امکان وجود نداشت که ۱+۵ به قرارداد بهتری با ایران برسد، اما از آن سوال مهمتر این است که این توافق بهتر است یا ترک کردن میز مذاکره در پاسخ باید گفت که با فاصله زیادی توافق بهتر از ترک میز مذاکره است. 

*مخالفان معتقدند که این  توافق جلوی پیشرفت هسته ای ایران را نمی گیرد و حتی ممکن است تهران در پی ساخت تسلیحات هسته ای باشد. آیا چنین امری با توجه به توافق بوجود آمده و جزئیات آن آمکان پذیر است؟ 

 از دید مخالفان، ایران هنوز می تواند به دنبال ساخت بمب برود. این کشور می تواند به راحتی از عمل به توافق شانه خالی کند، بازرسان را اخراج کند، و از تاسیسات هسته ای معرفی شده خود برای تولید اورانیوم با غنای بالا استفاده کند و این موارد از سوی رسانه ها مورد توجه زیادی قرار گرفته است. اما اغلب کارشناسان معتقدند که بعید است ایران به سراغ ساخت بمب برود چون با تبعاتی همچون حمله فوری مواجه می شود و از آن مهمتر اینکه با توجه به نظام بازرسی ها که با توجه به توافق در ایران اعمال می شود امکان این کار پائین است. 

*یکی از پاسخ هایی که مقامات آمریکایی در پاسخ به منتقدان توافق هسته ای ایران می دهند این است که در صورت تخطی ایران از تعهدات خود تحریم ها به سرعت مجدداً اعمال می شوند. با توجه به روندی که کشورهای غربی بویژه اروپایی بعد از توافق هسته ای در قبال ایران در پیش گرفته اند آیا چنین امری امکان پذیر است؟ 

در مورد امکان بازگشت تحریم نیز باید گفت تا زمانیکه همه کشورهای حاضر در ۱+۵ با این موضوع توافق نکنند که ایران توافقات خود را زیر پا گذاشته اعمال تحریم علیه ایران میسر نخواهد بود. در پاسخ به منتقدانی که می گویند راه هایی همچون بمباران ایران و یا شدیدتر کردن تحریم ها علیه ایران وجود داشت باید گفت که نه اوباما راضی به بمباران ایران می شد و نه اینکه تشدید تحریم ها ایران را راضی به توافقی می کرد که مورد رضایت منتقدان باشد. 

*کارشناسان معتقدند که توافق هسته ای ایران موجب بهبود روابط تهران با غرب می شود و همین امر یکی از دلایل نگرانی و مخالفت اعراب و اسرائیل با این توافق است. به نظر شما آیا ممکن است بهبود روابط ایران با غرب به زیان همسایگان آن باشد؟ 

 بهبود رابطه ایران با غرب به معنای افزایش اطمینان برای همسایگان سنی ایران و اسرائیل است. اگر چه کارشناسان نمی توانند بگویند که چنین تفکری خام است اما با این وجود این کشورها [کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی] گزینه بهتری بجای این توافق و یا همکاری با آمریکا ندارند و این بدان معناست که این کشورها نباید تا این حد در برابر ایران سخت گیر باشند. در پایان باید خطاب به مخالفین این توافق گفت به راحتی می توانیم در تفکرات خود یک توافق بهتر را تصور کنیم اما در دنیای واقعیت این توافقی که حاصل شده بسیار هم خوب است.