اردوغان و بن‌بست امروز

به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه شرق در یادداشتی به قلم «افشین غلامی» با اشاره به چالش های داخلی و بین المللی پیش روی ترکیه و تلاش های اردوغان برای هژمونی بر منطقه به قیمت از دست رفتن اوضاع داخلی نوشت:

به نظر می‌رسد اوضاع امروز ترکیه گذار به سمت دگرگونی اساسی است. با توجه به سلطه سکولارها و اسلامگرایان بر اریکه قدرت در چند دهه اخیر که علاوه بر آن، ارتش و نهادهای حکومتی و نهادهای امنیتی را نیز قبضه کرده بودند، اینک چپ‌گرایان تندرو و میانه‌رو و حتی نیروی عملیاتی مانند پ‌ک‌ک وارد معادلات جدیدی شده‌اند که ساختار سیاسی امروز ترکیه را مورد چالش قرار داده‌اند. حزب «عدالت و توسعه» و شخص «رجب اردوغان» هرچند رؤیاهای بلندپروازانه‌ای درخصوص استیلا بر منطقه در سر دارند اما در عمل در مناسبات داخلی و روابط با مؤسسات حزبی و کنشگران مخالف خود بسیار ضعیف و پرچالش برخورد کرده‌اند.

خیزش چپ‌ها و گروه‌های دیگر در میدان تقسیم، شکست انتخاباتی در برابر حزب دموکراتیک خلق‌ها و از دست‌رفتن تعداد زیادی از کرسی‌های پارلمانی، قدرت‌گرفتن مدنی پ‌ک‌ک و آشوب‌های خیابانی حاکی از آن است که پروژه اردوغان برای هژمونی بر منطقه به قیمت از دست‌رفتن اوضاع داخلی است. زنگ خطر برای اردوغان و ترکیه آنجاست که به جای استقبال از «پروژه آشتی» سعی در میلیتاریزه‌کردن جریان سیاسی کشور دارند. با نظامی‌شدن روند گفت‌وگوها بین جریان‌های فکری و سیاسی کشور، به تناوب آن حملات انتحاری و نظامی گسترش یافته و ترکیه با بحران جدی مواجه خواهد شد.

حلقه میتینگ‌های خیابانی با شرکت سیاسیون گروه‌های مختلف از چپ‌گرایان پارلمان گرفته تا جمهوری‌خواهان مخالف سیاست‌های حزب عدالت و توسعه، در حالی در آنکارا و استانبول رو به فزونی می‌گراید که جنگ شهری و کوهی با حزب کارگران کردستان و در لوای آن جنگ مدنی موافقان «پروژه آشتی» به رهبری «عبدلله اوجالان» و وساطت حزب دموکراتیک خلق‌ها می‌رود تا شهرهای ترکیه را در هرج‌ومرج کامل قرار دهد. مسلما مسئول اصلی این ناآرامی‌ها، حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان است. اردوغان به نحوی در پیروزی‌های  اخیر کُردها و نیروهای ائتلاف در معارضات میدانی با داعش و پیروزی انتخاباتی حزب دموکراتیک خلق‌ها در انتخابات پارلمانی ترکیه به‌شدت احساس شکست کرده و هم‌اکنون نیز در برابر فشار جهانی علیه سیاست‌های توسعه‌طلبانه‌اش بر سر دوراهی پروژه حمایت از داعش و گروه‌های تندرو قرار گرفته است.

اردوغان به دنبال حریم پرواز ممنوعی برای تسلط بر گذرگاه مرزی سوریه در عمق ٩٠ کیلومتری و به پهنای ٨٠ کیلومتر است. پ‌ک‌ک و احزاب کُرد هم این را به‌خوبی می‌دانند و برای عملی‌نشدن این موضوع سعی دارند با فشارهای داخلی و مدنی و همچنین در رویارویی نظامی با ارتش ترکیه، اردوغان را مجاب به تغییر مواضعش کنند. در این بین نقش گروه‌های چپ به‌عنوان کاتالیزور در فشار بر اردوغان بسیار محرز است و فشارهای اخیر در وقایع شهری  چند روز گذشته در ترکیه گویای این واقعیت است.