دولت افغانستان امیدوار به تجزیه و شکست طالبان

"رهبر جدید طالبان افغانستان با دو چالش روبه‌رو است: یکی یکجا جمع کردن گروه شبه نظامی که به مدت چند سال با اسم فرد دیگری آن را اداره و رهبری می‌کرده و دیگری متحد کردن جنبش از هم گسیخته‌ای که شبه نظامیانش آن را برای گروه‌های افراطی‌تر همچون داعش ترک می‌کنند."

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، خبرگزاری آسوشیتدپرس در تحلیلی می‌نویسد: « در همین حال دولت کابل معتقد است می‌تواند از بحران رهبری طالبان استفاده کرده و آن را غنیمت شمارد؛ بحرانی که خودش با هدف تضعیف هرچه بیشتر طالبان و با اعلام اینکه ملا محمد عمر، رهبر سابق این گروه شبه نظامی دو سال است که مرده، آن را به وجود آورد.

در حالی که مقامات افغانستان در خفا ابراز خوش‌بینی کرده‌اند که نهایتا صلح به وجود خواهد آمد، نخستین شکاف‌ها روز جمعه در ظاهر طالبان پدیدار شد، آن هم هنگامی که یعقوب، پسر ملا عمر گفت، وی و دیگر رهبران ارشد طالبان شیوه برگزاری و نتیجه انتخابات برای تعیین رهبر جدید این گروه را رد می‌کنند.

یکی از دیپلمات‌ها در کابل می‌گوید: دولت افغانستان امیدوار است که با از میان برداشتن این خیال که ملا عمر در سه سال اخیر تصمیم‌ها را اتخاذ کرده، طالبان منزوی شده و خودش، خودش را نابود کند.

مقامات و تحلیلگران معتقدند: بدون رهبری ملاعمر، طالبان توانایی خود را برای وادار ساختن اعضایش به تبعیت از مشروعیت مذهبی که او به عنوان "امیرالمومنین" از آن برخوردار بود، از دست می‌دهد. ملاعمر عبایی به تن داشت که گفته می‌شد متعلق به حضرت محمد (ص) است!

وکیل احمد متوکل که به عنوان وزیر امور خارجه افغانستان در دولت طالبان بین سال‌های 1996 تا 2001 میلادی فعالیت کرده بود، می‌گوید: جنبش طالبان بر اصول مذهبی و قوانین اسلامی مستقر است نه اصول قومی و قبیله‌ای و به همین خاطر تصمیمات شورای حاکم طالبان باید از سوی تمامی اعضا به عنوان فتواهای مذهبی تایید شود.

ادعا شده در سه سال گذشته ملا اختر منصور، مردی که برای جانشینی ملاعمر انتخاب شده، به نام خودش صحبت و عمل کرده است. او با کابل وارد روند صلح شده اما به فرماندهان نظامی طالبان نیز دستور داده تا جنگ خودشان را تشدید کنند؛ جنگی که در حال حاضر وارد چهاردهمین سال خود شده و در آن ده‌ها هزار تن نیروی آمریکایی، بین‌المللی و غیرنظامی افغان کشته شده‌اند. شبه نظامیان طالبان باور دارند که جنگشان مقدس و بحق است.

یکی از مقامات افغان می‌گوید: هنگامی که ملاعمر رهبر طالبان شد، تجمع گسترده‌ای در قندهار و به ویژه در داخل افغانستان به وجود آمد که به او مشروعیت لازم را در ادعایش که رهبر طالبان است، داد. اگر شبه نظامیان طالبان می‌خواهند که رهبریشان مشروعیت داشته باشد، رهبر طالبان افغانستان باید در داخل این کشور باشد. هنگامی که در خارج از افغانستان هستند چطور می‌توانند مدعی شوند که مخالف دولت کابل و نماینده تمامی شاخه‌های این گروه شبه نظامی هستند؟

مقامات، دیپلمات‌ها و تحلیلگران که خواستند نامشان فاش نشود، می‌گویند: البته همه مقامات طالبان معتقد نیستند ملا اختر منصور که از سال 2001 میلادی در ملاء عام دیده نشده، هنوز این نمایش را رهبری می‌کند و هنگامی که این نارضایتی علنی شد، رهبری افغانستان تصمیم گرفت تا نهایتا این اسطوره را بکشد. این تصمیم احتمالا اساس دورنمای سیاسی افغانستان را متزلزل می‌کند.

هارون میر، تحلیلگر سیاسی می‌گوید: اما دولت کابل باید برای غنیمت شمردن این فرصت‌هایی که در حال حاضر به دست آمده و استفاده از آنها به نفع خودش رویکرد متحدی را اتخاذ کند. دولت اتحاد ملی تکه تکه شده است. طالبان نیز در وضعیت مشابهی قرار دارد. از این رو در حال حاضر چه کسی باید با چه کسی صحبت کند؟!

هارون میر با اشاره به هیاتی که با هدف پایان دادن به جنگ، مسئول آوردن طالبان به پای میز مذاکره بود، می‌افزاید: این فرصتی برای دولت کابل است تا استراتژی مذاکره‌ای خود را مورد بررسی مجدد قرار داده، شورای عالی صلح را با ساختاری جدید مجددا فعال کرده، با انتصاب مقامات جدید استقلال این شورا را افزایش داده و به آنها اجازه دهد تا به نفع تمامی افغان‌ها مذاکره کنند.

کاخ سفید روز جمعه در بیانیه‌ای گفت: مردن ملا عمر بیانگر فرصتی برای پیشرفت بیشتر برای یک افغانستان با ثبات است. افغانستان همچنان مکانی خطرناک است و مردم افغان همچنان از اقدامات وحشیانه شبه نظامیان که به گرفتن جان مردم بی گناه و نابود کردن دورنماهای صلح افغانستان ادامه می‌دهند، رنج می‌برند.

در ادامه این بیانیه آمده است: طالبان در این زمان گذار قدرت می‌تواند بین ادامه جنگیدن با مردم خودش و بی‌ثباتی کشورش و یا صلح یکی را انتخاب کند. ما طالبان را تشویق می‌کنیم تا به درخواست اشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان برای سازش اعتنا کرده و با دولت کابل صلح کنند.

دیگران می‌گویند: کابل همچنین می‌تواند کنترل روند صلح را که عمدتا در دستان مقامات پاکستانی است، به دست گیرد. به طور گسترده گمان می‌رود که مقامات پاکستانی از طالبان افغانستان حمایت کرده و رهبران آن را به در افتادن با دولت اشرف غنی که دستیابی به صلح را یکی از اولویت‌های خود قرار داده، تحت فشار گذاشته‌اند. به شدت گمان می‌رود که ملا اختر منصور روابط بسیار نزدیکی با پاکستان دارد و اقداماتش بیانگر فرمان‌های اسلام‌آباد است.

پس از آنکه طالبان خودش را از دور دوم مذاکرات رسمی و رو درروی صلح که قرار بود روز جمعه در پاکستان برگزار شود، بیرون کشید، این روند صلح نوپا در حال حاضر متوقف شده است.

این شکاف‌ها در گروه شبه نظامی طالبان که در چند روز اخیر نمایان شده، بیانگر افزایش نفوذ تندروهایی است که معتقدند دستاوردهای جنگی امسال نشان می‌دهد که پیروزی نزدیک است. انتخاب سراج‌الدین حقانی، یکی از رهبران شبکه حقانی که برای سرش جایزه 10 میلیون دلاری تعیین شده، به عنوان یکی از معاون‌های رهبر طالبان، با هدف وسوسه فرماندهان یاغی صورت گرفته که با گروه تروریستی داعش اعلام بیعت کرده‌اند؛ داعشی که در حال حاضر کنترل یک سوم از عراق و سوریه را به دست گرفته و در تلاش است تا در افغانستان نیز جایی برای خود پیدا کند.

این اقدام همچنین می‌تواند تلاشی برای تضمین ادامه کمک مالی به طالبان باشد چرا که شبکه حقانی حامیان ثروتمندی دارد که برای سرمایه‌گذاری در بین گروه‌های شبه نظامی رقابت می‌کنند. یکی از فرماندهان طالبان که خواست نامش فاش نشود، می‌گوید: انتصاب ملا اختر منصور می‌تواند به سربازگیری داعش کمک کند و مطمئنم که آنها هر کار بتوانند برای حداکثر استفاده از این وضعیت انجام خواهند داد.

مقامات "شورای عالی صلح" پیش از برگزاری دور دوم مذاکرات برنامه‌ریزی شده، گفتند، همزمان با خلوص و صداقت طالبان، دولت کابل خواستار آتش‌بس می‌شود. اما متاسفانه این امید دست کم برای الان از بین رفته اما از آنجایی که گروه شبه نظامی طالبان شکسته شده و صدمه دیده، امیدهایی به وجود آمده مبنی بر اینکه استراتژی تجزیه و شکست کابل یک صلح طولانی مدت را به بار می‌آورد.

مقامات دولت افغانستان می‌گویند: ما خوش‌بین هستیم.»

انتهای پیام