توافق نقطه عطفی در روابط ایران و غرب خواهد بود/تداوم مخالفت سعودی

به گزارش خبرگزاری مهر، ایران و گروه کشورهای 1+5 بعد از مذاکرات فشرده و نفس گیر روز سه شنبه 23 تیرماه به جمع بندی در خصوص مذاکرات وین دست یافتند. جمع بندی حاصله باید در مجلس شورای اسلامی ایران مورد بررسی قرار گیرد و به تصویب مجلس برسد تا به عنوان یک سند حقوقی بین المللی(معاهده) دارای ارزش حقوقی باشد.

بررسی ابعاد مختلف جمع بندی حاصل شده را در گفتگو با پروفسور نادر انتصار رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما جنوبی آمریکا مورد بررسی قرار داده ایم که از نظر می گذرد. کتاب  «سیاست کردها در خاورمیانه» از جمله آثار دکتر انتصار است که در سطح بین المللی شناخته شده است.

ارزیابی شما از توافق هسته ای ایران و گروه ۱+۵ چیست؟

برای ارزیابی تمامی ابعاد این توافق هنوز خیلی زود است اظهار نظری کرد. توافق با ضمائم آن به نظر می رسد که ۱۵۹ صفحه است. بخش هایی از این توافق بسیار خاص است و این در حالی است که بخشهایی دیگری هم جا را برای تفاسیر مختلف باقی گذاشته است. اما ارزیابی کلی من از توافق مثبت است. مذاکره و آن هم از نوع مستمر آن لازمه اش دادن چیزهایی و گرفتن چیزهایی است.

تاثیر این توافق بر روابط ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس چه خواهد بود؟

شماری از کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس مرتباً علیه توافق هسته ای بین ایران و گروه ۱+۵ لابی کردند. عربستان سعودی در این راستا محور غیر رسمی عربستان و اسرائیل را با هدف از بین بردن توافق ایجاد کرد. من معتقدم برخی کشورهای عربی نهایتاً از این توافق استقبال خواهند کرد و روابطشان با تهران را بهبود خواهند بخشید. اما عربستان از سوی دیگر چون رویکرد غرب و ایران را تهدیدی برای سیاست های منطقه ای توسعه طلبانه خود می بیند به مخالفت های خود در این خصوص ادامه خواهد داد.

آیا این توافق موجب خواهد شد تا روابط ایران و غرب وارد فاز جدیدی شود؟

توافق اخیر نقطه عطفی در روابط ایران و غرب خواهد بود. اما با این حال روابط ایران و آمریکا شاهد تغییرات زیادی نخواهد بود. چراکه هنوز مخالفت ها با ایران در آمریکا خیلی زیاد است به ویژه در میان جمهوری خواهان و کنگره. تک تک کاندیداهای جمهوری خواه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مخالفت خود را با توافق هسته ای با ایران اعلام داشته اند. حتی هیلاری کلینتون هم در گذشته مواضع تندی علیه ایران داشته است. دوران بعد از اوباما دوره پر چالشی برای ایران خواهد بود. از سوی دیگر توافق هسته ای موجب بهبود روابط ایران و اروپا و بسیاری از اصلاحات در این روابط خواهد شد.

کدام یک از کشورها بیشترین ضرر را از حصول این توافق خواهد دید؟

توافق هسته ای موجب تنوع در معاملات تجاری ایران خواهد شد و با لغو تحریم ها شاهد رقابت های سالمتر اقتصادی در عرصه تجارت خارجی و اقتصادی ایران خواهیم بود. از تبعات این مسئله این خواهد بود کشوری مثل چین که دست بازی در بازارهای ایران داشته است با رقابت رقبا مواجه شده و بخش های زیادی از بازار ایران را از دست خواهد داد. اما باید در نظر داشت که فعالیتهای اقتصادی و تجاری بازی با حاصل جمع جبری صفر نیستند و هیچ یک از کشورهای آسیایی بازنده دوره پسا توافق هسته ای نخواهند بود. رقابت برای کشورهایی که در دوران تحریم ها دست بازی در بازار ایران داشتند سخت تر خواهد شد که نهایتا همه اینها به نفع ایران و شرکای تجاری فعلی و آینده اش خواهد بود.

گفتگو: پیمان یزدانی