به‌جای نقد افکار به تخطئه افراد نپردازیم

قائم مقام سابق ستاد اقامه نماز گفت: با اجرای دستورات دین در تمام مراحل باید به نقد نظرات افراد بپردازیم نه این که ناقد اشخاص باشیم.

حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی کلباسی در گفت‌وگو با خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره احترام به عقاید و نظرات دیگران با بیان این‌که «یکی از اصول اساسی در تدوین امور و گردش کارها از دیدگاه اسلام و قرآن اصل مشورت است» اظهار کرد: مشورت در امور یکی از راهبردی‌ترین جریانات برای اداره‌ امور است. لازمه پذیرش مشورت ابتدا آن است که افراد تحمل نظرات یکدیگر را داشته باشند وگرنه اگر نتوانند به نظرات هم گوش کنند اصل مشورت نیز بی‌معنی می‌شود.

قائم مقام سابق ستاد اقامه نماز تصریح کرد: افرادی که انسان‌ها را به سمت استبداد می‌کشانند به دلیل آن است که نمی‌توانند به نظراتشان گوش بدهند و برای نظرات همدیگر ارزش قائل نیستند و این استبداد کم کم به حذف فکری و سپس حذف فیزیکی منجر می‌شود. به همین دلیل است که افکار و عقاید همه انسان‌ها محترم است.

کلباسی یادآور شد: احترام به عقاید دیگران به قدری مهم است که حتی خداوند در سوره‌ی انعام می‌فرماید: حتی باید به عقاید و مقدسات کافران هم احترام گذاشت و نباید آن‌ها را مورد لعن و یا ناسزا قرار داد. اگر این گونه شود آنها هم به مقدسات شما توهین می‌کنند و ناسزا می‌گویند. قرآن مجید اجازه‌ فحش و ناسزا را حتی در رابطه با جامعه کفار به ما نمی‌دهد تا چه رسد به افراد مسلمانی که در یک اجتماع زندگی می‌کنند.

وی تصریح کرد: در مسائل اجرایی فکری و روشی نه در اصول اساسی بلکه در جزییات گاهی ممکن است اختلافاتی به وجود بیاید. مثلا ممکن است یک گروهی بگوید مذاکرات باید ادامه پیدا کند و گروهی دیگر بگوید مذاکرات را باید قطع کنیم این دو نظر است که باید در رابطه با این دو نظر به بحث گفت‌وگو و تبادل نظر و سنجش افکار بپردازیم و بعد به نتیجه برسیم که باید ادامه بدهیم، یا ندهیم.

قائم مقام سابق ستاد اقامه نماز گفت: ما نباید به جای نقد افکار و نظریات و تحلیل شروع به بی‌ادبی کنیم و انسان‌ها را به وادی تهمت و ناسزا بکشانیم. اگر این گونه شود دچار گرفتاری بزرگی می‌شویم. این محصولی که امروز در جوامع اسلامی می‌بینیم یعنی تکفیری‌ها به دلیل همین رفتارهای نادرست است. وگرنه قرآن مجید اجازه توهین به هیچ فردی را به ما نمی‌دهد.

کلباسی تصریح کرد: عده‌ای همچون تکفیری‌ها می‌خواهند به اسم اسلام عقاید خود را به مسلمانان تحمیل کنند که این نشانه انحراف آنها است. احترام به عقاید دیگران نقد افکارها و مشورت باید در جوامع باشد ولی پایه‌ی اجرایی شدن تمام این مطالب احترام به همدیگر است.

وی گفت: ما نباید به جای نقد افکار به تخطئه افراد بپردازیم و به این وسیله‌ خود را از رای و نظر دیگران محروم کنیم. این محرومیت از رای و نظرات دیگران سبب عقب ماندگی ما می‌شود. حضرت علی (ع) در نهج‌البلاغه و در نامه‌ای به مالک اشتر داشته به این امر اشاره کرده که مشورت را در راس امور قرار بدهید. حتی در یکی از جنگ‌ها که گروه مقابل به سپاه اسلام ناسزا می‌گفت و برخی از افراد در پاسخ به آنها هم ناسزا می‌گفتند حضرت فرمودند که شما نباید رویه نادرست آنها را اجرا کنید.

کلباسی گفت:‌ مدارا کردن یک اصل برای احترام به عقاید دیگران است و این مدارا یعنی تحمل کردن. نیمی ازعقل انسان با همین مدارا کردن کامل می‌شود. ما با اجرای دستورات دین در تمام مراحل باید به نقد نظرات افراد بپردازیم نه این که ناقد اشخاص باشیم.

انتهای پیام