آفتاب

جزئیات خواندنی از روند تحولات 11 ساله شاخص‌های علم و فناوری ایران

جزئیات خواندنی از روند تحولات 11 ساله شاخص‌های علم و فناوری ایران

رشد 178 درصدی تعداد دانشجویان موسسات آموزش عالی کشور، نمایه بیش از 27 هزار مدرک علمی در پایگاه «وب آو ساینس» در سال 91، نمایه 11 هزار و 360 تولید علمی مشترک با محققان خارجی در سال 1391 در پایگاه «وب آو ساینس»، ثبت چهار هزار و 668 اختراع در سال 1391 در کشور، رشد 3.7 درصدی صادرات خدمات فنی و مهندسی و افزایش پارک‌های علم وفناوری به 33 پارک در کشور از جمله رخدادهای خواندنی از روند تحولات 11 ساله شاخص‌های علم و فناوری کشور محسوب می‌شوند.

به گزارش سرویس علمی ایسنا، کتاب روند تحولات شاخص‌های علم و فناوری روز دوشنبه، چهارم اردیبهشت ماه با حضور دکتر مخبر دزفولی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، رئیس نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و تعداد دیگری از مسئولان حوزه علم و فناوری کشور در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی رونمایی شد.

این کتاب، گزارشی کمّی و توصیفی از روندهای علم و فناوری در جمهوری اسلامی ایران طی سال‏‌های 1380 تا 1391 است. کتاب روند تحولات شاخص‌های علم و فناوری، زیرساخت اطلاعاتی لازم را برای تحلیل داده‌ها و روندهای علم و فناوری کشور و تهیه گزارش‌های متعدد دیگری که در حوزه‌های مختلف علمی و فناوری اجتناب ناپذیر است، فراهم می‌کند.

در ادامه گزارش مختصری از وضعیت شاخص‌های علم و فناوی ایران طی سال 1380 تا 1391 را می‌خوانید:

رشد 178 درصدی تعداد دانشجویان موسسات آموزش عالی کشور

شاخص تعداد دانشجویان طی سال‌های 1391-1380 روندی صعودی را داشته است، به‌طوری‌که از تعداد یک میلیون و 566 هزار و 609 نفر دانشجو در سال 1380 به تعداد چهار میلیون و 367 هزار و 901 نفر دانشجو در سال 1391 افزایش یافته است.

تعداد دانشجویان موسسات آموزش عالی کشور

همچنین تعداد دانشجویان شاغل به تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی، از 73 هزار و 578 نفر در سال 1380 به تعداد 513 هزار و 661 نفر در سال 1391 افزایش یافته که این آمار نشان دهنده رشد 6 برابری شاخص مذکور در بازه زمانی 1391-1380 است.

بر طبق آمار ارائه شده در این کتاب، تعداد دانشجویان خارجی شاغل به تحصیل در ایران در مقاطع تحصیلی مختلف (کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکترای تخصصی) از 109 نفر در سال 1384 به تعداد هفت هزار و 850 نفر در سال 1391 افزایش یافته است که نشان دهنده رشد 71 برابری این شاخص در بازه زمانی 1391-1380 است.

همچنین تعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در کشور از 130 هزار و 411 نفر در سال 1380 به 716 هزار و 96 نفر در سال 1391 رسیده است.

تعداد دانش‌آموختگان موسسات آموزش عالی کشور

بر پایه آمار ارائه شده در این کتاب، تعداد اعضای هیئت علمی تمام وقت در یک میلیون نفر جمعیت کشور از تعداد 532 نفر در سال 1380 به 902 نفر در سال 1391 بالغ شده است که نشان‌دهنده رشد 70 درصدی این شاخص در دوره زمانی مذکور است.

نمایه بیش از 27 هزار مدرک علمی در پایگاه (وب آو ساینس) در سال 91

تعداد تولیدات علمی در پایگاه‌های استنادی بین‌المللی در پایگاه وب آو ساینس در سال 1380، هزار و 811 عنوان تولید علمی بوده که به 27 هزار و 145 عنوان مدرک علمی در سال 1391 افزایش یافته است و در پایگاه اسکوپوس نیز از تعداد دو هزار و 89 عنوان مدرک علمی در سال 1380 به 40 هزار و 140 عنوان مدرک در سال 1391 رسیده است.

تعداد تولیدات علمی

سهم تولید علم ایران از کل تولیدات علمی جهان در پایگاه وب آو ساینس از 0.15 درصد در سال 1380 به 1.42 درصد در سال و پایگاه اسکوپوس از 0.16 درصد در سال 1380 به 1.52 درصد در سال 1391 رسیده است.

بر اساس رتبه‌بندی پایگاه استنادی بین‌المللیISI ، رتبه جمهوری اسلامی ایران در تولیدات علمی از رتبه 45 در سال 1380 به رتبه 20 در سال 1391 ارتقاء یافته و در پایگاه اسکوپوس رتبه ایران از 44 در سال 1380 به هفدهم جهان در سال 1391 رسیده است.

رتبه تولید علم ایران در جهان

نمایه 11 هزار و 360 تولید علمی مشترک با محققان خارجی در سال 1391 در پایگاه «وب آو ساینس»

بر پایه آمار و مستندات معتبر تعداد تولیدات علمی مشترک با محققان خارجی نیز در پایگاه‌های بین‌المللی روند صعودی داشته است. به طوری که در پایگاه «وب آو ساینس» این شاخص از 538 عنوان تولید علمی در سال 1380 به 11 هزار و 360 تولید علمی در سال 1391 و در پایگاه اسکوپوس نیز شاخص مورد نظر از 489 عنوان تولید علمی در سال 1380 به 13 هزار و 178 عنوان تولید علمی در سال 1391 رسیده است.

تعداد تولیدات علمی مشترک با محققان خارجی

تعداد تولیدات علمی مشترک با محققان کشورهای اسلامی در پایگاه‌های بین‌المللی نیز روند رو به رشدی داشته است. به طوری که در سال 1380 در پایگاه استنادی بین‌المللی «وب آو ساینس» از 28 مورد همکاری به 1910 مورد همکاری در سال 1391 و در پایگاه استنادی بین‌المللی اسکوپوس از 29 مورد همکاری در سال 1380 به 1409 مورد رسیده است.

بر پایه همین آمار شاخص میزان مشارکت اعضای هیئت علمی تمام وقت در تولید علم کشور روندی رو به رشد در بازه زمانی سال 1380 تا 1391 داشته است. به این صورت که در سال 1380 در پایگاه استنادی بین‌المللی «وب آو ساینس» از 5.21 درصد در سال 1380 به 39.60 درصد در سال 1391 رسیده و تقریباً همین روند برای پایگاه استنادی بین‌المللی اسکوپوس نیز وجود دارد. به این صورت که از سال 1380 تا سال 1391 رشد از 6.10 درصد به 58.55 درصد رسیده است.

میزان ارجاعات به واحد انتشار در دوره‌های پنج ساله رو به افزایش بوده است، به نحوی که در دوره پنج ساله اول از 2.13 به 3.26 استناد در پنج ساله دوم رسیده است.

تعداد مجلات نمایه شده در پایگاه وب آو ساینس

شاخص تعداد نشریات داخلی با نمایه بین‌المللی اسکوپوس و گزارش استنادی نشریات در سال 1380، در پایگاه استنادی بین‌المللی اسکوپوس، هشت عنوان نشریه بوده که با روند صعودی خود در سال 1391 به 125 نشریه افزایش یافته است.

این روند در پایگاه تحلیل استنادی نشریات «وب آوساینس» از سه عنوان نشریه در سال 1380به 42 عنوان نشریه در سال 1391 افزایش یافته است.

ثبت چهار هزار و 668 اختراع در سال 1391

تعداد اختراعات ثبت‌شده در داخل کشور از 811 مورد در سال 1380 به 4,668 مورد در سال 1391 رسیده است.

تعداد اختراعات ثبت‌شده ملی

در طول سال‌های 1391-1380، به طور میانگین 85 درصد از اختراعات به ثبت رسیده در کشور توسط مخترعان ایرانی و 15 درصد نیز توسط مخترعان با تابعیت غیرایرانی صورت گرفته است. میزان اختراعات ثبت شده مخترعان ایرانی در مراجع بین‌المللی در بازه زمانی 1391-1382 از پنج اختراع در سال 1382 به 30 اختراع در سال 1391 افزایش یافته است.

آمار مربوط به حجم صادرات محصولات دانش بنیان در سال‌های مورد مطالعه، نشان‌دهنده‌ رشد نسبتاً بالای ارزش دلاری صادرات محصولات دانش بنیان در کشور بوده، به‌ طوری‌که شاخص مذکور از 27.25 میلیون دلار در سال 1380 به مبلغ 850 میلیون دلار در سال 1391 رسیده است.

سهم صادرات محصولات دانش بنیان از تولید ناخالص داخلی ایران (GDP) بین سال‌های 1385-1380 رشد مطلوبی داشته، به‌ طوری‌که از 0.02 درصد در سال 1380 به حدود 0.18 درصد در سال 1385 افزایش یافته؛ ولی در عین حال از سال‌ 1385 تا سال 1391 روند ثابتی را طی کرده است.

سهم محصولات دانش بنیان از سبد صادرات غیرنفتی کشور تا سال 1385 رشد نسبتاً بالایی داشته، به طوری که از 0.65 درصد در سال 1380 به 3.33 درصد در سال 1385 افزایش یافته؛ ولی از این سال تا سال 1391با رکود نسبی همراه بوده، به طوری که در سال 1391 به رقم 2.81 درصد تقلیل یافته است.

رشد 3.7 درصدی صادرات خدمات فنی و مهندسی

حجم صادرات خدمات فنی و مهندسی از مبلغ 575 میلیون دلار در سال ‌1380 به مبلغی بالغ بر دو هزار و 322 میلیون دلار در سال های1391 رسیده که نشان‌دهنده رشد 3.7 برابری ارزش دلاری این نوع از صادرات است.

افزایش پارک‌های علم وفناوری به 33 پارک در کشور

تعداد پارک‌های علم و فناوری کشور از یک پارک در سال 1380 به 33 پارک در سال 1391 و تعداد مراکز رشد کشور از یک مرکز رشد در سال 1380 به 131 مرکز رشد در سال 1391 افزایش یافته است.

تعداد پارک‌های علم و فناوری

تعداد شرکت‌های مستقر در پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد طی سال‌های 1391-1380رشد نسبی داشته است؛ به‌ طوری که از 676 شرکت در سال 1384 به سه هزار شرکت در سال 1391 رسیده است که حاکی از رشد 343 درصدی این شاخص در طول این دوره است.

انتهای پیام

کد N840258

وبگردی