تشریح سیاست‌های جدید ستاد اقامه نماز از زبان «محمود مظفر»

قائم مقام ستاد اقامه نماز در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه شما در برنامه‌های خود اعلام کرده‌اید که هر کجا می‌روید به نمازخانه‌ها سر می‌زنید، آیا اگر نمازخانه‌ای را در ارگانی ببینید که از آن امکانات لازم برخوردار نیست برای تجهیز آن کمک می‌کنید؟ گفت: ما ناظرانی داریم که به صورت نامحسوس به ادارات سر می‌زنند و هر جا نقصی باشد آن را با مدیر اداره مطرح می‌کنند و تا جایی که می‌توانیم سعی می‌کنیم با بودجه‌های خود آن سازمان این نقایص را رفع کنیم اما اگر بودجه آنجا کافی نبود و باز مشکلی بود ما هم آماده کمک برای تجهیز بهتر نمازخانه‌ها هستیم.

ترویج نمازهای صبح آن هم به جماعت نیازمند کمک تمام گروه‌ها

وی در ادامه در پاسخ به این سوال که مرکز رسیدگی به امور مساجد هم برای ترویج نماز صبح برنامه‌هایی دارد، آیا برنامه‌های شما به نوعی متفاوت با این سازمان است که در عرصه ترویج نماز صبح دچار موازی‌کاری نشوید؟ راهکارهای تشویقی شما برای ترویج اقامه نماز صبح در مساجد چیست؟ گفت: یک زمانی است که دستگاه‌های فرهنگی کشور موازی‌کاری انجام می‌دهند و این درست نیست، ولی یک زمانی هر کدام راه خودشان را می‌روند که شاید خیلی مفید نباشد ولی یک نکته سومی هم است و آن این است که این دستگاه‌ها آن جاهایی که هم‌افزایی دارند با هم هماهنگ شوند و ظرفیت‌ها را بالا ببرند.

مظفر گفت: تمام تلاش ما این است که بتوانیم کاری کنیم که مردم نماز بخوانند ولی تجلی نماز را در نمازهای جماعت می‌توانیم ببینیم که باید در مساجد شکل گیرد، یعنی نماز زمانی اسمش اقامه است که از حالت فردی خارج و به حالت جمعی برسد. تمام تلاش ما این است که روی مردم، نوجوانان و اقشار مختلف مردم کار کنیم که به اهمیت نماز اول وقت پی ببرند و قرائت‌شان درست باشد و احکام نماز را بدانند و در نهایت نمازشان را در مساجد به صورت جماعت بخوانند. این وظیفه ماست که امور مساجد هم بخش سخت‌افزاری و امام جماعت آن را بر عهده دارد.

قائم مقام ستاد اقامه نماز خاطرنشان کرد: اما به صورت خاص باید بگویم که نمازهای صبح مساجد یک شرایط خاص دارند و نیاز داریم که تمام گروه‌ها به یکدیگر کمک کنند، مرکز رسیدگی به امور مساجد برای امام جماعت‌ها برنامه‌هایی دارد و ما هم در کنار آنها فعالیت‌هایی را انجام می‌دهیم.

وی ادامه داد: فراموش نکنیم که مرکز رسیدگی به امور مساجد فقط در تهران فعال است، ولی ما 1200 مسجد را در کل کشور تحت پوشش قرار می‌دهیم و طرح‌های خود را برای آنها ارسال می‌کنیم ولی برای احیای هر چه بهتر و صحیح‌تر نماز صبح مردم، مرکز رسیدگی به امور مساجد و سازمان تبلیغات هم باید کمک کنند و همه دور هم جمع شویم و ببینیم نقص کجاست و آن را رفع کنیم.

رسانه‌ها برای ترویج نماز صبح فرهنگ‌سازی کنند

مظفر در ادامه گفت: یک زمانی می‌بینیم اصلا هیچ نیازی به بودجه نداریم فقط کافی است ما به مردم بگوییم فردا صبح اینجا نماز صبح اقامه می‌شود و اهمیت آن را برای مردم تشریح کنیم. این نیاز به فرهنگ‌سازی دارد، صداوسیما باید وسط بیاید و کارهای تبلیغاتی را آغاز کند. روزنامه‌ها و رسانه‌های مکتوب هم باید به این مقوله بپردازند و برای مردم آگاه‌سازی لازم را انجام بدهند.

قائم مقام ستاد اقامه نماز ادامه داد: اگر مردم بدانند که نماز صبح چه اهمیتی دارد و به نقش آن در زندگی پی ببرند هرگز آن را ترک نمی‌کنند. گاهی برای اقامه نماز صبح مشکلاتی وجود دارد مثل اینکه امام جماعت برای رفت و آمد به مسجدی که در آن نماز اقامه می‌کند مشکل دارد. شاید ما اگر از مردم بخواهیم خود آنها متولی شوند که برای این کار برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام بدهند، مشکل حل شود. مثلا در شهر شیراز ما یک پزشکی داریم که خودش هر روز صبح امام جماعت را می‌برد و می‌آورد و به نوعی سبب شده نماز صبح در بیمارستان احیا شود.

وی گفت: گاهی اوقات هم خادمان مساجد مشکل دارند و نمی‌توانند هر روز صبح درب مسجد را باز کنند. ما می‌توانیم از خود مردم بخواهیم که به صورت خادم افتخاری مسجد برای نمازهای صبح و یا حتی بقیه نمازها کمک کنند. یکی دیگر از برنامه‌هایی که می‌توانیم برای رفع مشکل امام جماعت در نمازهای صبح داشته باشیم این است که امام جماعت می‌تواند از یکی از افرادی که هم قرائت درستی دارد و هم مورد تایید مردم است بخواهد که در صورت عدم حضور او در نمازهای صبح اقامه نماز را بر عهده بگیرد.

مظفر تصریح کرد: ما باید کاری کنیم که گروه‌ها به صورت دسته‌جمعی با همدیگر برای احیای نمازهای صبح فعال شوند. پیامبر اکرم (ص)‌ در حدیثی می‌فرمایند: حاجت‌های قطعی خود را در نمازهای صبح از خداوند بخواهید که اجابت می‌شود. این فریضه بسیار ارزشمند و گرامی است و باید احیا شود. حیف نیست که در جمهوری اسلامی در یک منطقه‌ای اذان صبح بلند نشود یا اگر هم صدای اذان پخش شد نماز صبح برگزار نشود و درب مساجد بسته باشد. در برخی از مساجد هم که برگزار می‌شود 10 نفر بیشتر نیستند. این خوب نیست و مهم‌ترین علت آن عدم فرهنگ‌سازی و توصیه جامعه به ترویج این موضوع است.

قائم مقام ستاد اقامه نماز در ادامه با اشاره به تحقیقی که از سوی یکی از مراکز معتبر در کشور در رابطه با نماز خواندن جوانان صورت گرفته بود، گفت: از 110 نفر دانشجو تحقیق به عمل آمده که 74 درصد آنها گفته‌اند نماز می‌خوانیم ولی 1/5 درصد از آنها نماز صبح می‌خواندند و از این 74 درصد که نماز می‌خواندند فقط 9 درصد در نمازهای جماعت شرکت می‌کنند.

وی تاکید کرد: پس ما باید دو مقوله نماز صبح و نمازهای جماعت را در جامعه احیا کنیم که احیای آنها می‌تواند تاثیرات بسیار زیادی را در جامعه بگذارد.

وی خاطرنشان کرد: نکته بعدی که باید به آن توجه کنیم این است که وقتی این تحقیق‌ها و بررسی‌ها انجام شد ما هر چقدر تلاش کنیم که موانع نماز را برداشته و عوامل آن را تقویت کنیم هیچ کدام شاید تاثیر بسزایی نداشته باشد. علت اصلی عدم توجه برخی از افراد به نماز این است که ما اسرار و ماهیت نماز را تبیین و توجیه نکرده‌ایم یعنی آن کسانی که نماز نمی‌خواندند و یا گهگاهی نماز می‌خواندند به دلیل آن است که اطلاعات و دانش لازم و کافی را در خصوص نماز ندارند.

مظفر گفت: به همین دلیل است که ما برای تبیین ابعاد نماز بر روی سنین پایین تمرکز کرده‌ایم و از مهدهای کودک کار را آغاز کرده‌ایم تا بچه‌ها با خواندن شعر و نقاشی و کاردستی به برکات و آثار نماز پی ببرند و در کل بدانند که نماز چیست و بعد که به مقاطع بالاتر رسیدند از طریق فرضیه‌های علمی به شبهات آنها پاسخ بدهیم و آرام آرام خواندن نماز را برای افراد نهادینه کنیم و دیگر شاهد این نباشیم که وقتی افراد بزرگ شدند و وارد اداره و ارگانی شدند بخواهیم نماز را برای آنها به صورت بخشنامه در بیاوریم. ما باید تمام تمرکز خود را بر روی این بگذاریم که افراد به صورت اتوماتیک به سمت نماز بروند.

انتظارات ستاد اقامه نماز از رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها

قائم مقام ستاد اقامه نماز در ادامه با اشاره به انتظار و توقع‌هایی که این ستاد از رسانه‌ها و افراد تاثیرگذار جامعه دارند، گفت: ما انتظار داریم که به همان اندازه که به مسائل مختلف پرداخته می‌شود به نماز هم اهمیت بدهیم و نماز را در حاشیه و فرع نبریم. انتظار ما از رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها این است که به این مقوله بپردازند و با قلم و هنر خود در مورد آثار و برکات نماز بگویند چرا که کلام آنها می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد. ما بنا داریم که در اجلاس بعدی نماز از خبرگزاری‌های فعال در عرصه نماز تقدیر و آنها را به عنوان الگو معرفی کنیم.

وی گفت: همچنین ما انتظار داریم که اگر نقطه ضعفی در ما وجود دارد و از چشم رسانه‌ها پنهان نمی‌ماند به ما بگویند و اگر راهکاری دارند به ما ارائه بدهند. در کل ما می‌خواهیم که آنها واسطه بین ما و کاربران خود و مردم شوند تا نقاط ضعف و پیشنهادات را دریافت کنیم و رسانه‌ها به نوعی می‌توانند به نوعی یاوران نماز باشند.

مظفر گفت: ما از رسانه‌ها توقع داریم که اگر گزارش‌هایی در خصوص نماز دارند آن را در صفحه اصلی قرار دهند چرا که نماز هرگز به قشر خاص و مسائل سیاسی ربطی ندارد و متعلق به تمام مردم است. ما امسال از پایان‌نامه‌ها و پژوهش‌های دانشجویی که در زمینه نماز است حمایت می‌کنیم تا دانشجویان به این سمت هدایت شوند.

قائم مقام ستاد اقامه نماز با تاکید بر این‌که «آن چیزی که اکنون در جامعه ما مغفول مانده حضور نوجوانان و جوانان در مساجد است» گفت: این یکی از نقاط ضعف است که باید برطرف شود. امام (ره) در صحیفه نور می‌فرماید من از توطئه‌های آمریکا و انگلیس نمی‌ترسم من از تنها چیزی که می‌ترسم عدم حضور جوانان و نوجوانان در مساجد است که متاسفانه ما داریم این مساله را آرام آرام احساس می‌کنیم.

وی گفت: نکته بعدی که باز یکی از مشکلات ما در عرصه نماز است حضور کم‌رنگ مدیران ارشد و میانی جامعه در نمازهای جماعت در کنار کارکنان است بخصوص در دستگاه‌هاتی دولتی این مقوله بسیار کم‌رنگ شده که ان‌شاءالله با پیگیری‌ها باید پررنگ‌تر شود.

مظفر افزود افزود: ما در بخش دانش‌آموزی برای اینکه شاهد ترویج نماز باشیم یک طرحی اجرا می‌کنیم به نام طرح مبین و در این راستا از دانش‌آموزان می‌خواهیم که یاوران نماز باشند و از مدیران، معلمان، دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها می‌خواهیم که اگر طرحی در رابطه با ترویج نماز دارند ارائه بدهند. ما امسال به کمک آموزش و پرورش چهار هزار مدرسه را تحت برنامه‌ریزی برای ترویج نماز قرار داده‌ایم و از بچه‌ها می‌خواهیم که به عنوان خادم افتخاری مساجد فعال شوند. همچنین معلمان و مدیران مدارس نیز می‌توانند برخی از برنامه‌های آموزشی خود را در مسجد برگزار کنند. اینگونه بچه‌ها به مسجد رفت و آمد پیدا می‌کنند و به نوعی با آن خوی می‌گیرند. ما برای آنهایی که در این عرصه فعال هستند اقدامات انگیزشی و تشویقی نیز در نظر گرفته‌ایم.

وی گفت: ما همچنین از ائمه جماعات خواسته‌ایم که هفته‌ای یک یا دو بار به مدارس و دانشگاه‌ها سر بزنند و در آن مکان‌ها با جوانان و نوجوانان به صحبت بنشینند و تا جایی که می‌توانند از کودکان و نوجوانان مکبر برای تکبیر بهره ببرند. همچنین از برنامه‌های امسال ما این است که به ائمه جماعات یاد بدهیم که اگر می‌خواهید مسجد شما پر از جوان شود شیوه آن این است که شما تاثیر بگذارید و اخلاق و رفتار خوب شما می‌تواند سبب جذب جوانان شود.

مهم‌ترین هدف ما در ستاد اقامه نماز اجرایی شدن پیام‌های 13 و 23 مقام معظم رهبری است

معاون برنامه‌ریزی و ارزیابی ستاد اقامه نماز نیز در این نشست گفت: مهم‌ترین هدف ما در ستاد اقامه نماز اجرایی شدن پیام‌های 13 و 23 مقام معظم رهبری است که در این برنامه‌ها چند هدف کوتاه مدت و بلند مدت را دنبال می‌کنیم.

مهدیان با بیان این‌که «ما چند سند بارز را در ستاد اقامه نماز داریم که به دنبال اجرایی کردن مفاد آن هستیم» اظهار کرد: مهم‌ترین سند ما پیام‌های مقام معظم رهبری است و مهم‌ترین آن پیام‌ها، پیام‌های 13 و 23 مقام معظم رهبری است.

وی گفت: در پیام سیزدهم رهبری سه هدف برای دستگاه‌ها پیش‌بینی شده که هدف کوتاه مدت آن ظرفیت‌سنجی و بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌ها برای ترویج و توسعه نماز است و روشن شدن چراغ نماز در خانه دل‌ها است و هدف بلندمدت که ایشان بر آن تاکید کرده‌اند و ستاد اقامه نماز به عنوان یک بعد راهبردی به آن در سطح کشور نگاه می‌کند شناسایی ظرفیت‌ها و هدفمند کردن آنها است.

معاون برنامه‌ریزی و ارزیابی ستاد اقامه نماز ادامه داد: در پیام بیست و سوم به این امر اشاره شده که میزان منویات ایشان را در طی این چند سال ستاد اقامه نماز باید رصد کند و کمیت و کیفیت آن در جهت اجرایی شدن مفاد و منویات ایشان و آیین‌نامه‌های اجرایی دولت که ما با آنها در ارتباط هستیم مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

مهدیان افزود: ما با دستگاه‌های اجرایی دولت ارتباط گرفته‌ایم و طبق آیین‌نامه بالاترین مقام اجرایی در هر دستگاهی مسئول اقامه نماز در آن دستگاه است و شورایی می‌تواند با این ایشان همکاری کند به عنوان شورای اقامه نماز دستگاه‌ها که مجری تصمیم‌گیری، سیاستگذاری، اجرای برنامه‌ها و فعالیت‌های اقامه نماز است.

وی در ادامه با بیان این‌که «ما امسال با تعاملی که با دستگاه‌های اجرایی داشته‌ایم 850 عنوان برنامه را تهیه و به آنها ارسال کرده‌ایم» گفت: ما درصدد هستیم که بتوانیم در پایان سال این 850 برنامه را مورد بررسی قرار دهیم و هیات ارزیابی را تشکیل دهیم در مرکز استان‌ها تا ببینیم هر کدام از ارگان‌ها چه مقدار به این برنامه‌ها عمل کرده‌اند. همچنین در تعامل با دستگاه‌ها ما یک نظامی را تدوین کرده‌ایم تحت عنوان نظام جامع برنامه‌ریزی، نظارت و ارزیابی که این نظام به دستگاه‌ها کمک می‌کند برنامه‌ریزی علمی، واقع‌بینانه‌ و استانداردی داشته باشند.

معاون برنامه‌ریزی و ارزیابی ستاد اقامه نماز در ادامه با بیان این‌که «ما در این نظام جامع سه هدف را دنبال می‌کنیم» تصریح کرد: ما برای برنامه‌هایی که دستگاه‌ها اجرا می‌کنند شاخص‌های سنجش قرار داده‌ایم و از دستگاه‌ها سوال می‌شود که شما از کجا به این نتیجه رسیده‌اید که این برنامه بهترین برنامه برای ترویج نماز است. آیا نیازهای جامعه و هدف‌ها را سنجیده‌اید و بر مبنای آن برنامه‌ریزی شده است یا خیر؟

وی افزود: دومین هدف ما در این نظام جامع این است که تشخیص بدهیم دستگاه‌ها کارشان را درست انجام داده‌اند یا نه و همچنین روش‌های اجرایی را بررسی می‌کنیم تا میزان اهتمام مدیران را سنجش کنیم و نحوه تامین منابع اعم از مالی و نیروی انسانی را نیز مورد سنجش قرار می‌دهیم.

مهدیان یادآور شد: نکته سوم و مهم‌ترین نکته ما در این نظام این است که به لایه‌های پایینی آن کار می‌رویم و میزان تحقق نتایج از قبل تعیین شده را سنجش می‌کنیم و بخش‌های کمی و کیفی برنامه‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم. سنجش هدف کمی راحت است اما سنجیدن هدف کیفی است که مهم و میزان انحراف دستگاه‌ها را از برنامه‌ تشخیص می‌دهد.

معاون برنامه‌ریزی و ارزیابی ستاد اقامه نماز خاطرنشان کرد: به این آسیب‌شناسی‌هایی که ما امسال دقت کرده‌ایم در سال‌های گذشته توجه چندانی نمی‌شد و چندان به این مساله ورود پیدا نمی‌کردند و در حد اهداف و گزارش‌های کمی می‌ماندند. ما تلاش می‌کنیم فرهنگ تبیین برنامه راهبردی و فرهنگ تبیین نقشه راه با استناد به اسناد بالادستی نماز و اسناد بالادستی کشور مثل کانون‌های توسعه و چشم‌انداز بیست ساله نظام دستگاه‌ها هدایت شود.

وی خاطرنشان کرد: ما می‌خواهیم این فرهنگ را راه بیندازیم که کار درست را شناسایی کنیم و آن را انجام داده و نتایج آن را رصد کنیم. اگر این فرهنگ جا بیفتد موازی‌کاری‌ها را از بین می‌بریم و برنامه‌های کم اثر از بین می‌رود و تمام امکانات بسیج می‌شود بر روی یک نقطه مشترک.

مهدیان در ادامه با اشاره به مهم‌ترین برنامه‌هایی که در حوزه معاونت دارند، گفت: رویکرد ما در سال 94 این است که بنا داریم سامانه ارتباط مردمی را راه‌اندازی کنیم و در این راستا نیروهای ما محدود است و ما نیاز داریم از نیروی یاوران مردمی نماز با عنوان چشم و گوش ستاد اقامه نماز برای شناسایی مشکلات و موانع استفاده کنیم و همچنین اقشار و دستگاه‌های تاثیرگذار را شناسایی می‌کنیم و از آنها تقدیر به عمل می‌آوریم و توسعه نظارت‌ها را با استفاده و بهره‌گیری از نیروهای مردمی نماز تحت عنوان یاوران نماز داریم.

انتهای پیام