پرانتزهادر سند جامع کاهش پیدا کرده است/تشریح توافق خوب برای ایران

مهدی مطهرنیا کارشناس روابط بین الملل در گفتگو با خبرنگار مهر درباره دستیابی به یک توافق خوب که مورد نظر جمهوری اسلامی ایران باشد، گفت: توافق دربرگیرنده مفاهیم ساده و در عین حال پیچیده ای است.

وی افزود: ساده است به این دلیل که می توان موارد و معیارهایی برای خوب بودن برگزید و در پرتوی این موارد زمینه های رسیدن به یک توافق خوب را در حوزه واقعیت های عملی فراهم کرد.

مطهرنیا خاطرنشان کرد: اما توافق در همان حال پیچیده است به دلیل اینکه نگاه به این یک توافق خوب می تواند از وجه واقع گرایانه به آرمان گرایانه و ایده آلیستی انتقال پیدا کند و خوب نه در حد واقعیتهای قابل حصول، بلکه در حداکثر آرمان های قابل ترسیم تعریف پذیر شود و اینجاست که یک توافق خوب می تواند هم ساده و هم پیچیده باشد.

این کارشناس بین الملل ادامه داد: اگر نگرش واقع گرایانه متکی بر التزامات عملی را مدنظر قرار دهیم درخواهیم یافت که اساسا دستیابی به یک توافقنامه خوب می تواند دربرگیرنده بازی مینی مارکس باشد؛ بازی که در آن به حداکثر حداقل ها دست یافت و در پرتوی آن زمینه پرور ایجاد فضای مناسب برای دستیابی به حداکثرهای مدنظر در چارچوب فراهم کردن زمینه برای دستیابی به آنها در گذر زمان شد.

مطهرنیا خاطرنشان کرد: به بیان دیگر یک توافق خوب برای جمهوری اسلامی ایران باید دربرگیرنده تثبیت و تحکیم حق غنی سازی اورانیوم در داخل ایران و کاهش تحریم ها در چارچوب های تحریم های رئیس جمهور آمریکا، اتحادیه اروپا و سپس کنگره آمریکا و در آخر نیز شورای امنیت سازمان ملل باشد که این امر زمانبر خواهد بود.

وی ادامه داد: از سوی دیگر باید به این نکته تاکید کرد که سومین گام برای دستیابی به توافق خوب در سطح کلان ورود قدرتمندانه ایران به نظام بین الملل و منطقه ای است. ایران می تواند در نظام منطقه ای و نظم آینده بین المللی نقشی بسیار فعال ایفا کند.

مطهرنیا تاکید کرد: هر کدام از این سه لایه کلان موجود در بازی برد- برد و یک توافق خوب می تواند فکت ها و پیام های مثبتی را در آینده برای ایران به همراه داشته باشد.

وی تاکید کرد: اما اگر بخواهیم یک توافق خوب را از منظر ایدئولوژیک و رئالیستی مدنظر قرار دهیم که دور از دسترس است و ایجاد فضای تناقض را برای ما به همراه دارد؛ آن است که ایران  هر آنچه را که در دهه اخیر به آن می اندیشیده و شعار آن را در چارچوب خواست های حداکثری بیان کرده است، مد نظر قرار دهد که این امر تا حدود زیادی می تواند زمینه پرور چالش جدی برای ما در حوزه عمل باشد و لذا توافق خوب، توافقی است که بتواند سه بعد مذکور را برای ایران به همراه داشته و زمینه پرور ایجاد فضای مناسب برای دستیابی به انرژی صلح آمیز هسته ای کشورمان شود.

این کارشناس هسته ای همچنین در پاسخ به این سئوال که آیا بر این اساس حصول یک توافق خوب در آینده نزدیک و تا قبل از ضرب الاجل ۲۴ مارس ممکن خواهد بود، بیان کرد: بنده بر این باور هستم که تفاهمات لایه به لایه برای دستیابی به توافق جامع به خوبی صورت پذیرفته و باید در سند جامع پژواک عینی تر پیدا کند.

مطهرنیا گفت: پرانتزهای موجود در سند جامع بسیار کاهش پیدا کرده و زمینه های رسیدن به یک توافق مطلوب در چارچوب برد-برد هم اکنون فراهم است. خرد سیاسی ایجاب می کند که هر دو طرف از این فرصت موجود به خوبی بهره مند شوند و با نگاهی واقع گرایانه، عقل محور و خردورزانه زمینه های امضای یک تفاهم را فراهم کنند.

وی تاکید کرد: واقع نگری به ما هدف گذاری دقیق خواهد داد. عقلانیت موجب می شود وضع موجود را مدیریت کنیم و خردورزی شرایطی ایجاد می کند که برای آینده برنامه ریزی کنیم و این گونه است که می گویم باید در نگارش توافقنامه نهایی رویکردی واقع گرایانه، عقلانی و خردورزانه داشته باشیم.

این کارشناس هسته ای ادامه داد: فرصتی که هم اکنون برای ایران، ۱+۵ و به ویژه برای ایالات متحده فراهم است یک فرصت مناسب و در موقعیت متقابل است. اگر این تناسب رفتاری از دست برود بعید به نظر می رسد در آینده نزدیک شاهد دستیابی به چنین فرصتی با این ویژگی ها باشیم. عدم استفاده از این فرصت برای دو طرف مذاکره نشان از غفلت بزرگ تاریخی خواهد داشت.