دعوت از نتانیاهو، شكاف عمیقی میان سیاست‌مداران آمریكایی ایجاد كرد

تصمیم برای سفر نخست‌وزیر اسرائیل به آمریكا و سخنرانی در كنگره، واكنش‌های شدیدی در ایالات متحده و سرزمین‌های اشغالی به دنبال داشت. دعوت خودسرانه رئیس مجلس نمایندگان از نخست‌وزیر اسرائیل و نقض پروتكل‌های دیپلماتیك باعث واكنش منفی و موضع‌گیری دولت دموكرات اوباما به این رویداد شد.

با توجه به نزدیك شدن به تاریخ سخنرانی نتانیاهو و اعلام این خبر كه كمیته انتخابات اسرائیل اجازه پخش مستقیم آن را از شبكه‌های تلویزیونی رژیم صهیونیستی نمی‌دهد، با «محمدجواد حق‌شناس» استاد دانشگاه و كارشناس مسائل بین‌الملل به گفت‌وگو پرداختیم.

حق‌شناس درباره دعوت نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی توسط رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده، به خبرنگار ایلنا گفت: دعوت از نخست‌وزیر اسرائیل توسط رئیس مجلس نمایندگان آمریکا که از حزب جمهوری‌خواه است، اقدامی بی‌سابقه بوده است. دعوت از رئیس یک کابینه، باید توسط یک شخص هم‌سطح صورت می‌گرفت. یعنی رئیس‌جمهوری آمریکا باید از طریق وزارت خارجه این کشور از «بنیامین نتانیاهو» دعوت می‌کرد. این عرف دیپلماتیک توسط کنگره رعایت نشد و کاخ سفید، مخالفت خود را با این دعوت اعلام کرد.

وی ادامه داد: این موضوع در آمریکا و اسرائیل واکنش‌های زیادی را برانگیخت. به طوری که برای اولین بار شاهد یک شکاف عمیق میان سیاست‌مداران آمریکایی هستیم. از یک طرف شکاف بین دولت به عنوان قوه مجریه و کنگره به عنوان قانون‌گذار ایجاد شده و از طرف دیگر شکاف عمیقی بین دو حزب اصلی آمریکا به وجود آمده است. این اختلاف بین رئیس‌جمهوری و اقلیت قدرتمند دموکرات در کنگره و اکثریت جمهوری‌خواه ایجاد شده است.

این استاد دانشگاه درباره تاثیر احتمالی این رویداد بر مذاكرات هسته‌ای گفت: آمریکا امروز درگیر یکی از مهم‌ترین مذاکرات بین‌المللی خود در قالب ۱+۵ با جمهوری اسلامی ایران است. این مذاکرات را می‌توان از پس از جنگ ویتنام، مهترین موضوع در سیاست‌ خارجی آمریکا دانست. در حالی که ۳۶ سال از انقلاب اسلامی ‌می‌گذرد، آمریکا رابطه پرتنشی با ایران داشته است. با توجه رویکرد اوباما و تلاش وی برای به نتیجه رساندن گفت‌وگو‌ها و کسب برگ برنده برای دموکرات‌ها در انتخابات آینده، آن‌ها معتقدند که با این دعوت، دستاوردهای مذاکرات به خطر می‌افتد.

وی یاد‌آور شد: نخستین تاریخی که برای سخنرانی نتانیاهو در کنگره مشخص شد، مصادف با ۲۲ بهمن و سالروز پیروزی انقلاب اسلامی بود.

این كارشناس مسائل بین‌الملل در مورد استفاده نتیانیاهو از این فرصت برای تبلیغات انتخاباتی خاطرنشان كرد:  مساله بعدی، انتخابات کنست اسرائیل در ماه آینده میلادی است. احزاب رقیب نتانیاهو که در حال تلاش برای کسب قدرت در رژیم صهیونیستی هستند، از سخنرانی نتانیاهو در واشنگتن رضایت ندارند. آن‌ها احساس می‌کنند که نتانیاهو از این فرصت برای تبلیغات انتخاباتی استفاده می‌کند، که درست احساس می‌کنند. آن‌ها معتقدند که نتانیاهو با استفاده از ادبیات ضد جمهوری اسلامی ایران، سعی در کسب آرای رای‌دهندگان اسرائیلی می‌کند و این فرصت نابرابر موجب شکایت آن‌ها شده است.

وی افزود: در این روند، دو جبهه مخالف جدی برای حضور نتانیاهو در واشنگتن وجود داشت. اولین جبهه، دولت و دموکرات‌ها در آمریکا و دوم، احزاب رقیب حزب «لیکود» و کمیته انتخابات اسرائیل که وظیفه برگزاری یک انتخابات بدون تبعیض را دارد. با توجه به این مساله مشاهده کردیم که کنگره آمریکا عقب نشینی کرد و تاریخ سخنرانی را تغییر داد. اما همین تغییر تاریخ و نزدیک شدن آن به انتخابات کنست باعث افزایش نگرانی‌ها در اسرائیل شد.

حق‌شناس در پایان، درباره دیدار نتانیاهو و اوباما در حاشیه اجلاس سالانه لابی صهیونیستی آیپك كه همزمان با سخنرانی وی در كنگره برگزار می‌شود، گفت: اوباما اعلام کرده که حاضر به دیدار با نتانیاهو نیست و به نظر من همچنان از دیدار با این شخص دوری می‌کند. رای نیاوردن نتانیاهو و حزب لیکود در انتخابات آتی اسرائیل به نفع اوباما تمام می‌شود. شکست نتانیاهو این امید را برای رئیس‌جمهوری آمریکا زنده می‌کند که قدرت در اسرائیل به دست جناح متعادل‌تری افتاده و این جناح با سیاست‌های دموکرات‌ها همراه باشد. منظور از همراهی با سیاست‌های دموکرات‌ها، در ارتباط با پرونده هسته‌ای ایران و صلح اعراب و اسرائیل است.