دانمارك، مقصد بعدی تروریسم خودساخته غرب

حدود ۴۰ روز پس از حمله تروریستی به دفتر نشریه «شارلی ابدو» و کشته شدن ۱۲ نفر از اعضای این هفته‌ نامه، حادثه‌ای مشابه این‌بار در دانمارک صورت گرفت.

در اثر حمله فرد مسلح به نشست «اسلام، کفر و آزادی بیان» که در کافه‌ای در کپنهاگ برگزار شده بود، یک نفر کشته و سه نیروی پلیس زخمی شدند. چند ساعت پس از این حادثه، تیراندازی دیگری در نزدیکی کنیسه یهودیان در کپنهاگ صورت گرفت که طی آن نیز یک نفر کشته و دو مامور پلیس دیگر نیز مجروح شدند.

مقام‌های رسمی پلیس دانمارک روز گذشته ـ یکشنبه ـ اعلام کردند که فرد مظنون به حملات روز گذشته در درگیری با نیروهای پلیس کشته شد.

آزادی بیان و آزادی توهین به مقدسات

توهین به ادیان، به ویژه دین اسلام و حضرت محمد (ص) سابقه طولانی در اروپا و آمریکا دارد. انتشار کاریکاتور توهین‌آمیز به پیامبر در نشریاتی در دانمارک و هلند و سوئد در سال‌های گذشته و سوزاندن قرآن در ایالات متحده آمریکا از جمله اقدام‌های توهین‌آمیزی است که در پوشش آزادی بیان صورت گرفته است.

امروز در اروپا و آمریکا شاهد یک سری عمل و عکس‌العمل در مورد اسلام‌ستیزی هستیم. از یک طرف، نشریات غربی اقدام به نشر گسترده تصاویر توهین‌آمیز به اسلام و پیامبر می‌کنند و از طرف دیگر، گروه‌های افراطی به نام دفاع از اسلام حملاتی به افراد منتشر کننده این تصاویر انجام می‌دهند.

این کنش و واکنش، مدل سناریوهای امروز اروپا است. سیاست‌مداران با شعار دفاع از آزادی بیان و ارزش‌های جامعه غرب، به این جریان‌ها دامن می‌زنند و گروه‌های افراطی نیز تحریک شده و دست به انجام حملاتی مانند آنچه در فرانسه و اخیرا در دانمارک اتفاق افتاد، می‌زنند.

در واقع، این جریان خطرناک زمینه‌ای برای گسترش این‌گونه جریان‌ها در اروپا و آمریکا فراهم کرده و آینده تاریکی را رقم می‌زند. در نظر رسانه‌ها و سیاست‌مداران غرب، مسلمانان قربانی اهمیت خاصی ندارند. برای دفاع از‌ آن‌ها راهپیمایی میلیونی با حضور سران کشورهای جهان برگزار نشده و تصاویر و داستان قتل‌ آن‌ها در تیراژ چند میلیونی منتشر نمی‌شود.

اما زمانی که حمله‌ای از طرف گروه‌های تروریستی منسوب به اسلام انجام می‌شود، وجدان جهانی بیدار شده و در محکومیت این حرکت‌ها که شایسته محکومیت نیز هست، پوشش رسانه‌ای گسترده و اظهارنظرهای فراوانی می‌شود. به طور قطع، حملات و اقدام‌های تروریستی در هر کجای دنیا و با هر انگیزه‌ای محکوم بوده و باید با آن مبارزه کرد. اما برخورد دوگانه رسانه‌های گروهی و دولت‌های مختلف با این پدیده‌، شرایط خوبی را فراهم نکرده است.

افزایش نشر مطالب توهین‌آمیز نسبت به اسلام در رسانه‌ها و به طور کلی در جوامع غربی در پوشش آزادی بیان، زمینه را برای انجام اقدام‌های تلافی‌جویانه گروه‌های بنیادگرا فراهم می‌کند و حوادثی مانند حمله به شارلی ابدو را رقم می‌زند. پس از هر حمله نیز مشاهده می‌کنیم که سخنان تحریک‌آمیز سیاست‌مداران، باعث برافروخته شدن آتش اختلاف و عملیات‌های تروریستی می‌شود.

«محمدجواد ظریف» در بخشی از نامه خود به دبیرکل سازمان ملل متحد می‌نویسد:

«شاید برای شما جالب باشد که در سال ۲۰۰۸ سردبیر‌‌‌ همان مجله (شارلی ابدو) به کارتونیست مجله دستور داد تا به خاطر مطلبی که «ضد یهودی» شناخته شده بود، نامه معذرت‌خواهی بنویسد و آنگاه که وی از انجام این دستور سر باز زد، بلافاصله از مجله اخراج شد. چنین رویکرد و عزمی در مورد کاریکاتورهای موهن مکرّر متضمن بدنام کردن مسلمانان و اهانت به ارزش‌های اسلامی که در آن مجله و دیگر نشریات مشابه در اروپا منتشر شده‌اند و موجب تشدید تنش با جامعه مسلمانان در فرانسه و در جهان اسلام شده، هرگز مشاهده نشده است.

هم چنان‌که همه ما در دوران اخیر شاهد بوده‌ایم، تهاجم آشکار علیه ارزش‌های مذهبی مسلمانان، چه در مورد شخص پیامبر اکرم (ص)، قرآن کریم یا تعلیمات و ارزش‌های اسلامی، در جوامع مختلف غربی چه از جانب محافل و شخصیت‌های سیاسی، رسانه‌ها و دنیای مجازی، با کمال تاسف به گونه‌ای موضوعی عادی شده است.»

دامن زدن به اسلام هراسی در جوامع غربی

موج رسانه‌ای که برخی از آن به عنوان زلزله رسانه‌ای یاد می‌کنند، پس از حمله به دفتر نشریه شارلی ابدو تاثیر زیادی بر جریان اسلام هراسی یا Islamophobia گذاشت. حوادث اخیر دانمارک، به دنبال سلسله وقایع اخیر تروریستی در اروپا ارزیابی می‌شود. حملاتی که تاثیر زیادی بر تنفر از اسلام در آن جوامع داشت و جریان‌هایی مانند «پگیدا» را به وجود آورد.

با پیشرفت روزافزون این جریان‌ها، راه برای بسیاری از اقدام‌های آتی دولت‌های غربی هموار می‌شود. در سال‌های پس از فروپاشی شوروی و از بین رفتن تقریبی خطر کمونیسم برای غرب، اسلام به عنوان تهدید اصلی معرفی شد تا دشمن مورد نیاز برای القای حس تهدید خارجی فراهم باشد.

از آن زمان تا کنون، وقایع بسیاری به وقوع پیوسته و در آینده نیز ادامه خواهد داشت. تروریست معرفی کردن مسلمانان، توجیهی برای حضور کشورهای اروپایی در خاورمیانه است. همانگونه که یک روز پیش از حمله تروریستی پاریس، مقام‌های فرانسه از احتمال اعزام ناو هواپیمابر «شارل دوگل» به خلیج فارس خبر دادند و روز بعد، ناو فرانسوی عازم منطقه شد.

گزارش: محسن صالحی خواه