آمریکا نمی تواند ایران را از حق غنی سازی محروم کند

جنکینز سفیر انگلیس در آژانس بین المللی انرژی اتمی (سال های 2001 تا 2006) در یادداشتی در پایگاه خبری 'لوبلاگ'، با اشاره به سخنان هفته گذشته سناتور 'باب کروکر' مبنی بر اینکه ما به جای جلوگیری از اشاعه هسته ای، در حال مدیریت آن هستیم، نوشت، ظاهرا این احتمال وجود دارد که کروکر عامدانه به انعکاس اظهارات 'هنری کسینجر'در 29 ژانویه در نشست کمیته نیروهای مسلح سنا پرداخت که گفته بود: 'مذاکرات با ایران به عنوان تلاشی بین المللی برای جلوگیری از توانمندی ایران به تولید یک گزینه هسته ای نظامی شروع شد. در حال حاضر این مذاکرات اساسا مذاکره ای دوجانبه بر سر گستره توانمندی در چارچوب توافقنامه ای است که یک حد فرضی یکساله را برای یک جهش تصور شده تعیین می کند. تاثیر این رویکرد باعث حرکت از جلوگیری به سمت مدیریت آن می شود.'

جنکینز افزود: آنچه کروکر و کسینجر می گویند، این است که:

1- برنامه غنی سازی اورانیوم برابر با اشاعه هسته ای است.

2 - جلوگیری از دستیابی ایران به تاسیسات غنی سازی، برای آمریکا گزینه ای مقرون به صرفه است

3 - محروم کردن ایران از تاسیسات غنی سازی، اقدامی قانونی است.

جنکینز با تاکید بر این نکته که همه سه مورد اشتباه است، در توضیح استدلال خود نوشت: آیا غنی سازی به معنی اشاعه هسته ای است؟ طبق تعریف معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته ای(ان پی تی)، اشاعه هسته ای در مورد کشورهای غیرهسته ای مانند ایران در حکم تولید یا دستیابی به تسلیحات هسته ای است. طبق این تعریف، دستیابی به تاسیسات غنی سازی اورانیوم یا استفاده از آنها برای مصارف صلح آمیز، مشمول اشاعه هسته ای نمی شود. کشورهای غیرهسته ای مانند ژاپن، برزیل، آرژانتین، آفریقای جنوبی، آلمان و هلند، توانمندی غنی سازی در اختیار دارند اما، هرگز از آنها به عنوان اشاعه دهندگان هسته ای یاد نمی شود.

دیپلمات انگلیسی ادامه داده است: هیچ مدرکی دال بر اینکه ایران تصمیم دارد از توانمندی غنی سازی برای ساخت تسلیحات هسته ای استفاده کند، وجود ندارد. غربی ها علت این ظن را شروع مخفیانه برنامه غنی سازی و حدس و گمان های سری اطلاعاتی درباره تحقیقات گذشته درباره تسلیحات هسته ای می دانند. طرح اتهام تصمیم به ساخت سلاح هسته ای بر مبنای این شواهد، دلیلی محکمه پسند نیست که در دادگاه های انگلیس و آمریکا بتوان به آن استناد کرد و پیروز شد.

جنکینز در رابطه با این مساله که جلوگیری از دستیابی ایران به تاسیسات غنی سازی، اقدامی مقرون به صرفه برای آمریکا است، نوشت: اگر جلوگیری از این امر، گزینه ای مقرون به صرفه بود، با اطمینان می توان گفت که «جرج بوش» این کار را انجام می داد. این کار که چند دهه طول خواهد کشید مستلزم حمله، شناسایی همه تاسیسات هسته ای و ...است. اگر من از جمله مالیات دهندگان آمریکایی بودم، فکر کنم این احتمال رنگ می باخت.

دیپلمات سابق انگلیسی در رابطه با قانونی بودن محروم کردن ایران از تاسیسات غنی سازی گفت: نظم بین المللی که کسینجر سال ها درباره آن می نویسد، پر هرج و مرج نیست بلکه متکی به مفاهیم و کنوانسیون هایی است که برای ایجاد حقوق بین الملل پیگیری می شوند. طبق حقوق بین الملل، استفاده از زور برای محروم کردن ایران از توانمندی غنی سازی اش تنها در صورتی قانونی است که آمریکا از سوی شورای امنیت سازمان ملل اجازه داشته باشد و یا برای دفاع از خود در برابر حمله مسلحانه ایران یا متحدانش به آمریکا یا متحدانش باشد.

جنکینز نوشته است: شورای امنیت اجازه استفاده از زور را برای انهدام یا قلع و قمع تاسیسات غنی سازی ایران نداده است و با توجه به نبود مدرکی دال بر تصمیم ایران به استفاده از این تاسیسات برای تولید سلاح، بعید است اجازه این کار را بدهد. ایران تهدیدی برای آمریکا یا متحدانش و حمله مسلحانه به آنها نیست. البته، از آنجا که آمریکا به تنهایی قدرتمندتر از همه کشورهاست، می تواند با اتخاذ رویکرد بزن بهادری از زیر بار تعهدات بین المللی اش شانه خالی کند. با این وجود، آنچه کسینجر از آن دفاع می کند، عجیب است. او ارزش بلند مدت نظم مبتنی بر حقوق بین الملل و احتمالا هزینه های بلند مدت تضعیف این نظم را می داند.

جنکینز افزود: کروکر و کسینجر به گونه ای حرف می زنند که گویی آمریکا تاکنون همواره در زمینه جلوگیری از اشاعه هسته ای موفق بوده است. اما، باید گفت، اینگونه نیست. اتحاد جماهیر شوروی و انگلیس در دهه 1950 به قدرت های هسته ای تبدیل شدند. فرانسه، چین و اسرائیل در دهه 1960 و هند و آفریقای جنوبی در دهه 1970، پاکستان در دهه 1980 یا 90 و کره شمالی نیز در دوران ریاست جمهوری بوش هسته ای شدند.

جنکینز که سابقه خدمت 33 ساله در وزارت خارجه انگلیس را در پرونده خود دارد، یادآور شد، کلمه «اداره و مدیریت» می تواند به معنای رضایت به اشاعه هسته ای باشد و شاید منظور کسینجر این باشد. این کلمه برای توصیف سیاستی که آمریکا و متحدانش در 60 سال اخیر دنبال کرده اند، کمتر گمراه کننده باشد و به معنای «مدیریت گسترش گریزناپذیر فناوری هسته ای به طرقی که ریسک استفاده از آن برای مصارف غیرصلح آمیز را به حداقل برساند.»

دیپلمات انگلیسی ادامه داده است: بدون شک، هدف مذاکرات اخیر با ایران، همین است. از ایران خواسته شده به تعهداتی که طبق «ان پی تی» برای باقی ماندن به عنوان یک کشور غیرهسته ای، پذیرفت، پایبند باشد، امکان دسترسی بازرسان بین المللی به موارد مورد نیاز برای راست آزمایی پایبندی به این تعهدات را فراهم کند، تا شفافیت کامل برنامه هسته ای و تایید ماهیت صلح آمیز آن صبر کند.

جنکینز هدایت کننده گروه سفیران دیپلماسی و حل اختلاف (ADRg) که در توسعه روابط خود با سازمان ملل و دیگر نهادهای بین المللی با اهمیت، از قبیل آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) و سازمان پیمان منع جامع آزمایش های اتمی (CTBTO) فعالیت می کنند.

وی همچنین از سال 1979 تا 1982 مسئول میز کنفرانسی برای امنیت و همکاری در اروپا (CSCE) بوده است.