رویکرد جدید رسانه‌های غربی برای به شکست کشاندن مذاکرات هسته‌ای

طی سال های اخیر و به موازات ادامه روند مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5، هر زمان که بحث دستیابی طرفین به توافق جدی تر شده، تلاش محافل سیاسی و همچنین رسانه ای تندرو غربی برای فضاسازی و بر هم زدن جو مذاکرات تشدید شده است. در همین راستا، این بار نیز با نزدیک تر شدن به ضرب الاجل توافق هسته ای، روند جدیدی علیه ایران در مطبوعات غربی شکل گرفته است.

طی هفته های اخیر خط تحلیلی جدیدی در رابطه با مذاکرات هسته ای ایران در رسانه های غربی شکل گرفته که تلاش دارد ضمن برقراری ارتباط مستقیم میان موضوع مذاکرات و توافق هسته ای با مسائل داخلی در ایران، ایران را در شرایط اضطرار برای دستیابی به توافق نشان داده و به این ترتیب، به طور غیرمستقیم از سیاست ادامه فشارها بر ایران پشتیبانی کند.

در همین راستا، همزمان با حضور محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در مونیخ برای شرکت در کنفرانس امنیتی که با انجام گفت و گوهایی میان وی و جان کری، همتای آمریکایی اش همراه بود، خبرگزاری «رویترز» با انتشار مطلبی مدعی شده ظریف به کری هشدار داده که سرنوشت سیاسی دولت روحانی در ایران به توافق هسته ای وابسته است و غرب نباید فرصت توافق با ایران را در شرایط کنونی از دست داده و زمینه کنار رفته میانه روها در سیاست ایران را فراهم کند.

اما هرچند این ادعا - که مطابق معمول موارد مشابه، به نقل از منابعی بی نام و نشان ذکر شده بود - به سرعت با تکذیب وزارت خارجه ایران و شخص ظریف مواجه شد، طی روزهای اخیر باز هم شماری از رسانه های تندرو غربی به بهانه های مختلف باب این موضوع را گشوده و تحلیل های خود درباره مذاکرات هسته ای را بر این مبنا مطرح می کنند.

در یکی از جدیدترین موارد، سایت شبکه خبری «فاکس نیوز» به تحلیل مذاکرات هسته ای از منظر تأثیر آن بر سرنوشت سیاسی حسن روحانی، رئیس جمهور ایران پرداخته و می نویسد با توجه به انتقادات شدیدی که این روزها نیروهای سیاسی «تندرو» از مذاکرات انجام می دهند، جنبه سیاسی دستیابی به توافق برای روحانی بسیار جدی شده و در این مرحله حساس از مذاکرات، سرنوشت سیاسی ایران به این موضوع گره خورده است.

بر این اساس، فاکس نیوز چنین استدلال می کند که در صورت موفقیت طرفین در دستیابی به توافق، ایران می تواند شاهد برداشته شدن تحریم ها و رونق اقتصاد خود شود که به جز مسئله تحریم، از موضوع کاهش قیمت های جهانی نفت نیز آسیب دیده است و این امر به نوبه خود، به تقویت «کمپ میانه رو» در ایران منجر می شود و امکان پیروزی آن ها در انتخابات مجلس که سال آینده برگزار می شود را نیز افزایش خواهد داد.

اما در طرف مقابل، ناکامی در دستیابی به توافق، نتیجه ای جز تقویت «مخالفان تندرو» روحانی که به طور کلی با دستور کار مذاکرات هسته ای مخالفند، نخواهد داشت و در این صورت، شاهد شکست میانه روها در عرصه سیاست داخلی ایران خواهیم بود.

باید توجه داشت که هرچند این تحلیل و موارد مشابه آن که این روزها به طور جسته و گریخته در مطبوعات و رسانه های غربی مشاهده می شود، در ظاهر هدف بررسی جنبه های مختلف مربوط به مذاکرات را دنبال می کنند، اما پیگیری روند ظهور این گونه دیدگاه ها و از آن مهمتر، توجه به ماهیت رسانه هایی که چنین دیدگاه هایی را محور قرار می دهند، می تواند بیانگر نکات متفاوتی باشد.

در این زمینه باید اشاره کرد که طی ماه های اخیر و به ویژه در پی موفقیت جمهوری خواهان در کسب اکثریت در کنگره آمریکا، امید عناصر تندرو در آمریکا این بود که وضع تحریم های جدید از سوی کنگره، عملاً مذاکرات هسته ای بلاموضوع کرده و جلوی پیشرفت آن و دستیابی طرفین به توافق را بگیرد.

با این حال، اصرار باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا بر وتوی هرگونه طرح تحریم جدید ایران از یک سو و همراه شدن کامل سناتورهای دموکرات با وی در مخالفت با وضع تحریم های جدید تا ضرب الاجل پایان ماه مارس، سبب شد این امید تندروهای آمریکایی رنگ ببازد. در این میان، اصرار بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل بر حضور در کنگره آمریکا و سخنرانی علیه توافق هسته ای ایران، عاملی بود که دموکرات ها را بیش از پیش در مخالفت خود با رویکرد جمهوری خواهان کنگره مصر ساخت.

بر این اساس و در حالی که هم مقامات ایرانی و هم مقامات آمریکایی این روزها بر ضرورت دستیابی به توافق هسته ای تا زمان از پیش تعیین شده اصرار دارند، چاره ای برای محافل تندرو در آمریکا باقی نمانده جز اینکه با انتشار تحلیل هایی مشابه آنچه بیان شد، چنین وانمود کنند که در حال حاضر، دولت ایران به واسطه مجموعه شرایط داخلی، به شدت نیازمند دستیابی به توافق است.

نیازی به گفتن نیست که منطق اصلی این استدلال، بر محوریت نقش تحریم ها بر آمدن ایران پای میز مذاکره و تلاش برای دستیابی به توافق اشاره دارد. بر اساس همین منطق، نتیجه این گونه تحلیل ها این خواهد بود که در صورت ادامه فشارها بر ایران، آمریکا می تواند شرایط مورد نظر خود را به نحو مطلوب بر ایران تحمیل کند و به همین دلیل، نباید عجله ای برای امضای توافق داشته باشد تا زمانی که ایران خود نیاز به توافق را به طور کامل احساس کرده و شرایط طرف مقابل را بپذیرد.

این در حالی است که در تمامی طول دوران مذاکرات، مقامات جمهوری اسلامی ایران بارها تأکید کرده اند که در پی دستیابی به توافق به هر قیمتی نیستند و در این زمینه، از اصول و مسائل محوری مدنظر خود کوتاه نخواهند آمد. به این ترتیب، هدف از انتشار این گونه تحلیل ها، چیزی برای فضاسازی علیه ایران و فراهم کردن زمینه برای به شکست کشاندن مذاکرات هسته ای نیست.

23503