آفتاب
بررسی تحولات اخیر یمن؛

قدرت جنبش انصارالله در ایجاد ائتلافهای سیاسی/چشم انداز مثبت آینده

قدرت جنبش انصارالله در ایجاد ائتلافهای سیاسی/چشم انداز مثبت آینده

گروه بین الملل:مبالغه آمیز نیست که ششم فوریه 2015 را روزی سرنوشت ساز و ماندگار در تاریخ سیاسی یمن بدانیم که طی آن کمیته های انقلابی یمن پس از گذشت یک قرن از پایان دخالتهای خارجی در این کشور خبر دادند.

به گزارش خبرگزاری مهر، کمیته های انقلابی یمن در روز جمعه ششم فوریه  با حضور در کاخ ریاست جمهوری این کشور در صنعا بیانیه ای را موسوم به بیانیه قانون اساسی قرائت کردند که آینده سیاسی این کشور و افق پیش روی یمن را تعیین کرد.

در صورت بازنگری دقیق تحولاتی که منجر به قدرت گرفتن جنبش انصارالله و همپیمانانش در یمن از جولای 2014 تا فوریه 2015 شد، به این نتیجه می رسیم که یمن وارد مرحله ای جدید از تحولات سیاسی شده است که بازگرداندن آن به عقب غیر ممکن می نماید.

جنبش انصارالله از استان عمران تا صنعا و از زمان توافق آشتی و مشارکت تا صدور بیانیه قانون اساسی و اعلام تشکیل شورای ملی انتقالی و شورای ریاست جمهوری این مسئله را ثابت کردند که تنها یک گروه مسلح هرج و مرج طلب، بر خلاف آنچه رسانه های غربی و شبکه های وابسته به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس می خواهند نشان دهند، نیستند. بلکه یک جنبش سیاسی و نظامی هستند که به بلوغ رسیده اند و به خوبی می دانند از کجا به کجا در حال حرکت هستند. همچنین جنبش انصارالله طی ماههای اخیر این مسئله را به اثبات رسانده که جنبش انصار الله قدرت بسیار بالا و بی سابقه ای در تاثیرگذاری بر افکار عمومی و ایجاد ائتلافهای سیاسی با دیگر جریانهای حزب و قبیله ای داخل یمن دارد.

شوک در حاشیه خلیج فارس

دو روز قبل از صدور بیانیه قانون اساسی یمن، مهلت داده شده به جریانهای سیاسی برای بازگشت به جریان گفتگوها پایان یافت. صبح روز پنج شنبه نیز برخی محافل عربی در حاشیه خلیج فارس انتقادات از جنبش انصارالله به علت عدم توافق در موعد مقرر را آغاز کرده بودند. در همین راستا روزنامه نگارانی نظیر «عادل الاحمدی» در روزنامه «العربی الجدید» که از سوی قطر پشتیبانی مالی می شود، شروع به تحریک جریانهای سیاسی یمنی کردند و از آنها خواستند با عقب نشینی از گفتگوها جنبش انصارالله را تنها بگذارند تا به گفته آنها از استفاده جنبش انصارالله از پوشش دیگر جریانهای یمنی در راستای تحقق اهدافش جلوگیری کنند.

عربستان در گذشته با تشکیل گروه موسوم به «لقاء المشترک» از شش حزب یمنی تلاش کرده بود از این گروه در مقابل کمیته های مردمی و احزاب حامی انصارالله استفاده کند. این ائتلاف از احزاب یمنی وابسته به عربستان سعودی تلاش کردند با نادیده گرفتن مهلت تعیین شده در زمینه رسیدن به توافق درباره آینده سیاسی یمن، تا روز جمعه منتظر بمانند و نظاره گر اقدام بعدی جنبش انصارالله باشند. این در حالی بود که مذاکرات میان جریانهای سیاسی یمن با جنبش انصارالله در صنعا ادامه داشت.

در این میان، حزب کنگره مردمی به ریاست «علی عبدالله صالح» که از سوی امارات حمایت می شود تلاش داشت با جلب حمایتهای گسترده مردمی بر پارلمان یمن فشار وارد کند و با صدور بیانیه ای از سوی پارلمان به خلاء سیاسی و قانون اساسی پیش آمده خاتمه دهد.

اما سفرای 10 کشور عربی بدون تحرکی خاص، در جایگاه تماشاگر وقایع سیاسی یمن نشسته و تنها به اظهارنظرهایی درباره وضعیت «عبدربه منصور هادی» و «خالد بحاح» رئیس جمهور و نخست وزیر مستعفی یمن قناعت کردند.

در این شرایط بود که ناگهان تلویزیون رسمی یمن در خبری فوری از انتشار قریب الوقوع بیانیه قانون اساسی یمن از کاخ ریاست جمهوری این کشور خبر داد. یک ساعت بعد بیانیه ای از سوی اکثریت جریانهای سیاسی یمن صادر شد. تصمیمات اتخاذ شده در بیانیه قانون اساسی نیز به این شرح اعلام شد: انحلال پارلمان، تشکیل شورای ملی انتقالی با 151 عضو، انتخاب شورای ریاست جمهوری متشکل از پنج شخصیت یمنی که مسئولیت اداره امور کشور را برعهده داشته باشند و ایجاد مقدمات برای برگزاری انتخابات پارلمانی طی یک سال. مسئله غیر قابل پیش بینی و ناگهانی دوم این بود که برخی از وزیران مستعفی و مهمترین آنها از جمله وزیردفاع و وزیر کشور در راس افراد حاضر در نشست قرائت بیانیه قانون اساسی بودند. اما مسئله ای که ناامیدی بیشتری را برای مخالفان توافق سیاسی یمن به وجود آورد، حضور نمایندگان جنبش جدایی طلب «الحراک الجنوبی» در کاخ ریاست جمهوری بود.

در همین شرایط بود که «جمال بن عمر» نماینده سازمان ملل در امور یمن صنعا را به مقصد ریاض ترک کرد. منابع نزدیک به وی به پایگاه لبنانی العهد اعلام کردند که سفر وی به عربستان در این راستا بوده که برخی کشورهای عربی در پی قرائت بیانیه قانون اساسی، بن عمر را به توطئه علیه آنها با همکاری با جنبش انصارالله متهم کردند. بر این اساس، سفر بن عمر به ریاض را تنها می توان در راستای آرام کردن مقامات سعودی و اطمینان بخشیدن به آنها درباره تحولات سیاسی یمن تحلیل کرد. منابع موثق اعلام کردند که جمال بن عمر در نهایت برای فرونشاندن خشم سعودیها از ریاض تماسهایی را با واشنگتن برقرار کرد و به آنها درباره بررسی تحولات اخیر یمن در جلسه شورای امنیت سازمان ملل ابرازآمادگی کرد.

واکنش عملی ترکیه

در این بین ترکیه تنها طرف بین المللی بود که به قرائت بیانیه قانون اساسی یمن واکنش عملی نشان داد. منابع یمنی از افزایش پروازهای خطوط هوایی ترکیه به فرودگاه بین المللی عدن (جنوب یمن) از سه پرواز در روز به هشت پرواز خبر دادند. گفته می شود بیشتر افرادی که در این پروازها وارد یمن شده اند، مردانی 20 تا 35 ساله و از اتباع کشورهای مختلف بوده اند. برخی محافل نیز به ارتش یمن هشدار داده اند که تحولات مزبور حاکی از آن است که هفته های پیش رو در جنوب یمن، به آرامی طی نخواهد شد و این امکان وجود دارد که آنکارا پس از اقداماتی که در سوریه و عراق در حمایت از تروریستها داشته، این بار خط انتقال عناصر تکفیری را میان استانهای حضرموت، شبوه و مارب برقرار کند. مناطقی که پس از صدور بیانیه قانون اساسی مخالفت خود را با آن اعلام کردند.

پایان دوران تهدید و تحمیل اراده بیگانگان بر یمن

«صالح الصماد» رئیس دفتر سیاسی جنبش انصارالله و مشاور سیاسی سابق رئیس جمهور سابق یمن در سخنانی درباره تحولات اخیر سیاسی در یمن، تاکید کرد: ملت یمن ملت بزرگی است که اجازه نمی دهد هیچ قدرتی در جهان به عزت و کرامتش دست اندازی کند. بر همین اساس به تمامی جریانهای داخلی و طرفهای خارجی توصیه می کنیم به اراده ملت یمن و حق آنها برای زندگی کریمانه احترام بگذارند و جریان لقاء المشترک نیز توصیه می کنیم به جای اجرای تصمیمات طرفهای خارجی در کنار مردم بایستند و به استفاده از مواضع تهدیدآمیز پایان دهند.

وی تاکید کرد: ما در جایگاهی قرار نداریم که بتوانیم فداکاریهای ملت یمن را معامله کنیم. بر همین مبنا ایجاد یمن جدید از همین لحظه بر اساس اولویتهای زیر آغاز شده است: پاکسازی موسسات دولتی از فساد و از بین بردن تمامی جریانهای تکفیری. یمن باید الگویی برای جزیره عربی (کشورهای حاشیه خلیج فارس) باشد و ما برای تحقق این هدف به حمایت قبائل، ارتش و ملت یمن نیاز داریم.

به گزارش مهر، در نهایت تحولات اخیر نشان داد که جنبش انصارالله با سیاست عدم اتخاذ مواضع سیاسی جنجالی و اجرای توافقات سیاسی در صحنه عملی توانست پیروزی بزرگی را برای ملت یمن محقق کند. کسی نمی تواند درباره گامهایی که جنبش انصارالله برمی دارد ایجاد تردید کند به ویژه اینکه آنها از طریق توافقات سیاسی با جریانهای یمنی به نحوی عمل کرده اند که کسی نمی تواند به آنها برچسب تبعیت از ایران را بچسباند. آنها پیش از این در اتفاقاتی نظیر آنچه در صعده شاهد بودیم پختگی سیاسی و بلوغ فکری خود را نشان داده اند.

چشم انداز مثبت آینده

به هر حال تحولات مثبت رخ داده طی روزهای اخیر در یمن، این کشور را در مسیر تحقق اهداف مهمی قرار داده که می توان اهم آنها را به این شرح عنوان کرد:

1. آغاز نبرد سرنوشت ساز ارتش و کمیته های مردمی یمن علیه گروهک انصارالشریعه وابسته به القاعده.

2. آغاز روند قضایی و پیگرد و ریشه کن نمودن فساد در داخل موسسات دولتی.

3. فتح باب گفتگوها و ائتلاف با تمامی جریانهای قبیله ای و حزبی در کل اراضی یمن.

4. افزایش تلاشها برای رفع اختلافات سیاسی با جریانهای عضو ائتلاف لقاء المشترک.

5. وضع قواعد و اصول جدید در روابط خارجی یمن بر اساس رد دخالتهای دیگر کشورها.

6. افزایش قدرت و توان تسلیحاتی و تدارکاتی ارتش یمن.

گزارش: محمدعلی تخت رونده

کد N720086

وبگردی