آغاز مطالعه برای بهره برداری از آبهای فسیلی

مدیرکل دفتر مطالعه‌های پایه منابع آب شرکت مدیریت منابع آب ایران از آغاز مطالعه آب‌های ژرف در دو استان خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان خبر داد.

به گزارش ایلنا، رضا راعی‌عزآبادی مطالعه و رفتارسنجی منابع آب كشور اعم از ریزش‌های جوی، جریان‌های سطحی، منابع آب زیرزمینی و همچنین بررسی‌های تلفیقی آنها را هدف اصلی دفتر مطالعه‌های پایه منابع آب عنوان کرد و اظهار داشت: یکی از برنامه‌های اصلی این دفتر مطالعه بر روی منابع جدید آب است که موضوع مطالعه آب‌های ژرف نیز در همین دسته قرار دارد.

وی با بیان اینکه طرح مطالعه آب‌های ژرف در دولت نیز مطرح شده و مورد حمایت قرار گرفته است، ادامه داد: آب‌های ژرف منابع آبی هستند که در اعماق زمین قرار گرفته‌اند و از ذخایر آب راهبردی محسوب می‌شوند و هرگونه بهره‌برداری از آنها مستلزم دقت و حساسیت خاص است.

راعی افزود: عمق مورد نظر وجود این منابع در هر کشور متغیر است؛ برای نمونه در اندونزی و بنگلادش به‌دلیل بالا بودن سطح منابع آب زیرزمینی، چاه‌های 150 متر جزو آب ژرف به حساب می‌آید، اما در ایران مرکزی منابع آب موجود در عمق 400 متری نیز آب ژرف محسوب نمی‌شود.

راعی با اشاره به شناسایی این منابع در برخی کشورهای خاورمیانه، گفت: برای نمونه در اردن، منابع آب در عمق بیشتر از 1200 متر جزو آب‌های ژرف به حساب می‌آید و یا در لیبی و الجزایر و تونس عمق 800 تا 1600 متر جزو آب‌های ژرف محسوب می‌شوند؛ لذا در ایران نیز ما به دنبال تعریف این مقوله هستیم.

وی آب‌های ژرف را در دو گروه تجدیدپذیر و غیرقابل تجدیدپذیر دسته‌بندی کرد و افزود: آب‌های ژرف تجدیدپذیر در چرخه هیدرولوژیک آب حضور دارند، اما آب‌های ژرفی که قابل تجدید نیستند، آب‌های فسیلی نامیده می‌شوند که در دوره‌های مختلف زمین‌شناسی در بین رسوب‌ها حبس شده و باقی مانده‌اند که این آب‌های فسیلی به‌دلیل گذشت میلیون‌ها سال از وجودشان با عناصر محیط اطراف خود ترکیب شده‌اند و بیشتر آنها شور هستند و حجم معینی هم دارند.

راعی با بیان اینکه این طرح تحت عنوان "طرح مطالعه‌های منابع آب ژرف" با هدف اینکه این پتانسیل در کدام بخش‌های ایران وجود دارد، اجرا می‌شود، ادامه داد: در مراحل مختلف مطالعه مناطق واجد این منابع، حجم و اندازه مخزن آنها، ایستایی یا پویایی منابع و همچنین در صورت پویایی، مسیر و جهت حرکت این منابع مورد مطالعه و شناسایی قرار می‌گیرد تا مشخص شود که این آب‌ها در حوضه مرزهای کشور حرکت می‌کند یا از کشور خارج می‌شود.

وی تصریح کرد: هم‌اکنون مطالعه این منابع در دو منطقه "هزارمسجد" خراسان رضوی و منطقه "زابل" در استان سیستان و بلوچستان به‌صورت پایلوت آغاز شده و شرح خدمات مطالعه این منابع برای کل کشور نیز در دست تدوین است تا مشخص شود کدام یک از مناطق کشور پتانسیل وجود منابع آب ژرف را دارند.