شکل‌گیری زیست‌بوم کارآفرینی از ضرورت‌های تحقق اقتصاد دانش‌بنیان است

به گزارش خبرنگار مهر،  سورنا ستاری عصر دوشنبه در جمع دانشگاهیان، پژوهشگران، روسای شرکت های دانش بنیان و صنعتگران استان هرمزگان تکیه نادرست کشور طی سال‌های گذشته را براساس فرهنگ صدساله نفتی اصلی‌ترین عامل عقب‌ماندگی کشور در حوزه دانش و فناوری دانست و افزود: دولت هایی که عادت کرده نفت پنج دلاری را صد دلار بفروشد، نه به پژوهش و نه اندیشه احتیاج نداشته و به همین منوال مملکت اداره شده است. منابع زیرزمینی و خام فروشی چنین کشوری پایه اقتصاد آن هستند و اصلی ترین مانع پیشرفت آن خواهند بود.

وی افزود: پایه و اساس ترمی که از آن تحت عنوان نفرین منابع یاد می‌شود دقیقا چنین اقتصادی است که بر مبنای رانت بزرگ منابع نفتی و زیرزمینی پایه‌گذاری شده است. که این رانت وقتی شاکله‌ اقتصاد را به خود شبیه می‌کند، بر فرهنگ تأثیر می‌گذارد و همه چیز را در دست می‌گیرد.

عضو هیأت امنای صندوق حمایت از پژوهشگران کشور با اشاره به این که در اقتصاد نفتی معیارهای تعریف پژوهش فاصله بسیار زیادی با مفهوم واقعی پژوهش دارند گفت : در چنین اقتصادی که بر پایه رانت نفتی بنا شده است، پژوهش معنی و مفهوم خاصی نخواهد داشت و هیچ‌گاه جایگاه حقیقی خود را نخواهد یافت.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری کاهش سهم در بودجه کشور را به عنوان یک فرصت خوب برای ترک اعتیاد شدید به بودجه نفتی یاد کرد و افزود: درست است که سال آینده سالی است که برای دولت سختی‌های بسیار زیادی خواهد داشت، اما بالاخره باید با این شرایط مواجه می‌شدیم. وقتی تکیه بر بودجه نفت در دولت به زیر بیست درصد کاهش پیداکند، فرصت بسیار خوبی ایجاد می‌شود تا به سوی اقتصاد دانش‌بنیان سوق پیدا کنیم.

ستاری با اشاره به این که مشکلات استانی و کلان کشور بدون فکر و اندیشه قابل حل نخواهند بود، گفت: مشکلات هر استان از جمله هرمزگان توسط خود استان حل می‌شود و هر استان باید روی دانشگاه های خود حساب باز کند. تأثیر دانشگاه‌ها در بهبود زندگی مردم به وضوح قابل مشاهده و لمس باشد.

دکتر ستاری با خاطرنشان کردن ضرورت تفاوت‌های نگاه میان پژوهش‌های مرز دانش و پژوهش‌های تجاری گفت: سرمایه‌گذاری بر روی پژوهش‌های مرز دانش از وظایف دولت‌هاست چراکه در کوتاه مدت درآمدزا نخواهند بود و نمی‌توان هزینه آن‌ها را توسط بخش خصوصی تأمین کرد. سرمایه‌گذاری دولت در پژوهش‌های مرز دانش باعث اقتدار ملی می‌شود و کشور به فناوری دست پیدا کند که دیگری ندارد. اما مشتری پژوهش‌های تجاری بازار هستند و تجاری‌سازی در قالب بازار و نه دانشگاه‌ها محقق خواهد شد. شرکت‌ها هستند که می‌توانند رقابت کنند و بازار را در دست بگیرند. هزینه‌کردن دولت در پروژه‌‌های تجاری‌سازی از بین رفتن و اتلاف منابع را در این حوزه به دنبال خواهد داشت.

ستاری همچنین بیان کرد: شرکت‌های کوچک هستند که نوآوری را شکل می‌دهند و شرکت‌های بزرگ‌اند که بازار را می‌سازند و این دو در کنار هم می‌توانند اقتصاد را شکل دهند. چیزی که در نظام ملی نواوری و اقتصاد دانش‌بنیان اهمیت بسیار بالایی دارد، نهادهای واسط هستند. مراکز رشد، شرکت‌های دانش‌بنیان باید چرخه اقتصاد را شکل دهند.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری شکل‌گیری زیست‌بوم کارآفرینی را از ضرورت‌های تحقق اقتصاد دانش‌بنیان در کشور برشمرد و عنوان کرد: با تمام تلاش‌های صورت گرفته در جهت شکل‌گرفتن این زیست بوم برای شکل‌گیری نهادهای واسط انجام شده است.

وی با اشاره به حمایت ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان توسط دانشگاهیان، بر حمایت معاونت علمی و فناوری از قرار گرفتن درصدی از درآمد دانشگاه ها از محل فروش فناوری تاکید کرد و افزود: دانشگاهی که بتواند بخشی از درامد خود را از محل فروش فناوری و خدمات دانش‌بنیان تأمین کند به معنای واقعی پویاست. دانشگاهی که بیش از 90 درصد از درآمدهای خود را صرف هزینه‌های جاری کند قطعا دانشگاه موفقی نیست. دانشگاهی که بخش عمده درآمد خود را از محل دریافت شهریه از دانشجویان به دست بیاورد، نمی‌تواند خروجی مناسبی داشته باشد.

ستاری با تأکید بر این که دانشگاه‌ها باید پیشرو و راهبر توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در کشور باشند افزود: جرقه های اولیه و ایده‌ها آغازین طرح های بزرگ توسط جوانان دانشگاهی با سرمایه های اندک محقق خواهند شد. اغلب شرکت‌های بزرگ توسط همین جوانان شکل خواهند گرفت. شرکت‌های بزرگی مانند اپل، ماکروسافت، گوگل و شرکت‌های دانش‌بنیان بزرگ داخل کشور که از راه دانش به سودآوری رسیده‌اند، سن زیادی نداشته‌اند. چراکه نوآوری و شکوفایی در سنین پایین شکل می‌گیرد.

رییس بنیاد ملی نخبگان، ضمن ابراز تأسف از عدم وجود زیست‌بوم مناسب برای توجه به ایده‌ها و اندیشه های جوانان خلاق در کشور، بر لزوم اهمیت به فرصت‌ها و توجه به جوانان تأکید کرد و ابراز امیدواری کرد: تمام تلاش خود در معاونت علمی و فناوری را بر فراهم‌سازی زیست‌بوم مناسب برای بارور ساختن اندیشه جوانان متمرکز ساخته‌ایم و امیدواریم با ایجاد دیدگاه‌های جدید، بتوانیم دانشگاه ها و مراکز پژوهشی کشور را به جهتی ببریم که مردم بتوانند طعم شیرین اقتصاد دانش‌بنیان را در زندگی خود حس کنند.