ملک سلمان و امیدها برای تغییر واقعی در عربستان

در حالی که رهبران و مسوولان بلندپایه جهان در حال بازگشت از مراسم تشییع ملک عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه پیشین عربستان به کشور خود هستند هنوز حدس و گمان‌ها و سناریوهای متعددی درخصوص اثرات نبود این شخص بر صحنه داخلی و منطقه‌ای و همچنین بروز اختلافات سیاسی در جهان عرب وجود دارد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، به نقل از روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی، بدون شک قدرت منحصر به فرد ملک عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه پیشین عربستان و مرکزیت سیاسی کشورش در جهان عرب نقش بسیار ویژه‌ای را در موفقیت وی در ترتیب دادن امور کشورهای حوزه خلیج فارس و به ویژه برقراری آشتی میان دو کشور مصر و قطر ایفا کرد. قدرتی که به واسطه آن توانست جهان عرب را تا حدی از رویارویی با خطراتی که آینده آن را تهدید می‌کرد، حفظ کند.

مرگ ملک عبدالله برادرش سلمان را با چالش‌های استراتژیک، سیاسی، اقتصادی و امنیتی منطقه‌ای بی‌سابقه‌ای روبه‌رو خواهد کرد و مساله انتقال قدرت به سلمان بن عبدالعزیز همواره از حساسیت زیادی برخوردار است.

سلمان بن عبدالعزیز بالاخره پس از ساعت‌ها رایزنی تصمیم گرفت تا محمد بن نایف را به عنوان ولیعهدِ ولیعهد انتخاب کند، انتخابی که به نظر به مذاق بسیاری از جمله متعب بن عبدالله پسر پادشاه فقید که خود را برای تصدی این پست آماده کرده بود خوش نیامد. به ویژه اینکه ملک سلمان با انتخاب پسرش محمد بن سلمان به عنوان وزیر دفاع و رئیس دفتر خود قدرت وی را در میان دیگران افزایش داد.

اما در سایه این انتخاب‌ها به نظر می‌رسد که ملک سلمان بتواند از ایجاد درگیری‌های آشکار میان جناح‌های موجود در خاندان آل سعود جلوگیری کند و دستورات پادشاه فقید عربستان را اجرا کند.

چالش‌هایی که ملک سلمان در عرصه داخلی کشور با آن روبه‌رو است این است که احتمالاً وی در سایه محکومیت‌های بین‌المللی که علیه نقض حقوق بشر در عربستان صورت گرفته، نتواند به راحتی آشفتگی اوضاع را کم کند. چراکه آمریکایی‌ها پیشتر اعلام کردند که پادشاهی عربستان برقراری نظام دموکراتیک را برای عربستان ضروری و مناسب نمی‌داند اما این مساله نیاز به ایجاد اصلاحات گسترده در زمینه آزادی بیان میان جوانان و حقوق زن و اقلیت‌های دینی در کشور را نفی نمی‌کند.

در عرصه منطقه‌ای پادشاه جدید عربستان با مشکلاتی روبه‌رو است که به تصمیم‌گیری‌های قاطعانه نیاز دارد و آن مساله یمن است. کشوری که چند ساعت پیش از انتقال قدرت به سلمان با برکناری رئیس‌جمهوری این کشور و دولتش و همچنین جدایی استان‌های جنوبی و جنگ‌های داخلی روبه‌رو شد.

پیش‌بینی می‌شود که ملک سلمان نیز مانند برادرش در مسیر دیگر کشورهای عربی قرار گیرد و جبهه خود را برای مقابله با تروریسم و افراط‌ گرایی آتش جنگ‌های منطقه‌ای تقویت کند.

به نظر می‌ رسد که ملک سلمان برای به ثمر رسیدن طرح صلح عربی آن هم با شروطی که پادشاه فقید عربستان آنها را پایه‌گذاری کرد، وارد عمل شود و با تلاش‌ها برای برقراری هماهنگی‌ها و گسترش نفوذ طرف ایرانی، در زمینه‌های سیاسی و اقتصادی از مصر حمایت کند.

اما این مسائل امکان پرداختن وی به دیگر مسائل مانند بحران سوریه و مبارزه با تروریسم را کم نمی‌کند و امکان اینکه به خاطر وجود رهبران جدید، سختی رویارویی با این مسائل کمتر شود نیز وجود دارد.

باید منتظر ماند که آیا ایجاد این تغییرات گسترده رهبری عربستان آن هم در سایه کاهش نفوذ سعود فیصل فردی که از حمایت‌های مستقیم ملک عبدالله برخوردار بود، به مساله کاهش قیمت نفت منجر خواهد شد یا خیر.

به هر حال ایجاد تغییر در رهبری عربستان به منزله اولین تغییری است که شاید بتواند کشور را از دیکتاتوری که سال‌های طولانیست بر این کشور سایه انداخته نجات دهد و به تغییراتی در این کشور منجر شود.

انتهای پیام