گرت پورتر: چرا اوباما به توافق با ایران دست نخواهد یافت؟

گرت پورتر، نویسنده کتاب بحران ساختگی در یادداشتی تأکید کرد: دولت اوباما فکر می‌کند نیازی به دستیابی به توافق با ایران ندارد چون تا اینجا نیز به اغلب خواسته‌هایش رسیده است، اما با این کار تنها مذاکرات را خراب می‌کند.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، گرت پورتر، روزنامه‌نگار مستقل آمریکایی و نویسنده کتاب "بحران ساختگی" در یادداشتی که در پایگاه خبری- تحلیلی میدل ست آی منتشر شده است، نوشت: تمام کسانی که مذاکرات بین‌المللی درباره برنامه هسته‌ای ایران و لغو تحریم‌های اقتصادی این کشور را دنبال می‌کنند معتقدند که دولت باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا خواهان دستیابی به یک توافق با ایران است. چون کاملاً به نفع آمریکا است که بتواند آزادانه برای مقابله با تروریست‌های داعش با ایران همکاری کند. به‌علاوه حصول این توافق برای دوران ریاست جمهوری باراک اوباما یک پیروزی در عرصه سیاست خارجی محسوب می‌شود.

اما شواهد نشان می‌دهد که دولت آمریکا سازش‌های لازم را برای توافق با ایران انجام نمی‌دهد. از یک طرف نظام سیاسی و قانونی آمریکا طی دو دهه گذشته به طور کامل با منافع اسراییلی‌ها منطبق شده است به گونه‌ای که برای اوباما لغو تحریم‌ها علیه ایران به مراتب سخت‌تر از آن چیزی است که وی برای لغو تحریم‌های کوبا انجام داد.

از طرفی دیگر، باوجود اختلاف نظرهایی که رییس‌جمهور آمریکا با بنیامین نتانیاهو، نسخت وزیر اسراییل بر سر این مذاکرات دارد، دولت وی به این باور غلط ایمان دارد که مخفی‌کاری‌هایی در برنامه هسته‌ای ایران وجود دارد و همان‌گونه که اسراییل مدت‌ها است تأکید می‌کند این کشور در برنامه هسته‌ای‌اش فریب‌کاری می‌کند.

وندی شرمن، سرپرست تیم مذاکره کننده هسته‌ای آمریکا در اکتبر 2013 در برابر یک کمیته کنگره گفت که وی به ایران اعتماد ندارد چون می‌داند که فریب‌کاری در خون آن‌هاست.

اما نکته مهم دیگری که از این شواهد می‌توان استنباط کرد این است که دولت آمریکا احساس می‌کند هیچ ضرورتی برای حصول توافق با ایران ندارد چون در شرایط کنونی نیز بخش زیادی از آن چه می‌خواهد را به دست آورده است.

جان کری، وزیر امور خارجه در توضیح تمدید مذاکرات با اشاره به برنامه اقدام مشترک که ایران و گروه 1+5 در نوامبر 2013 بر سر آن به توافق رسیدند گفت که کنار رفتن از این مذاکرات در شرایطی که توافق اولیه سبب شده تا گریز هسته‌ای به جای نزدیکتر شدن دورتر شود، احمقانه است. و به همین دلیل جهان امن‌تر شده است.

اگرچه جان کری این نکته را یادآور نشد که بدون دستیابی به توافق تمام دستاوردهای موقت کنونی از بین می‌رود، اظهارات وی نشان داد که آمریکا امیدوار است بتواند با استفاده از برنامه اقدام مشترک مذاکرات هسته‌ای را تا جایی پیش ببرد که ایران شرایط آمریکا را بپذیرد. می‌توان گفت دولت آمریکا این‌گونه فرض کرده است که ایران در نهایت مجبور خواهد شد امتیازات بیش‌تری بدهد یا این‌که مذاکرات دو سال دیگر ادامه خواهد یافت.

گرت پورتر در ادامه یادداشت خود به تحلیل نشریه پولتیکو پس از تمدید مذاکرات هسته‌ای اشاره کرد که در آن گفته شده بود: مقامات دولتی قویاً بر این باورند که کری در حال وقت تلف کردن است در غیر این صورت تمدید مذاکرات ناامید کننده است. دلیل آن‌ها این است که برنامه هسته‌ای ایران در حال حاضر محدود و پیشرفت آن پس از توافق اولیه ژنو در نوامبر سال 2013 متوقف شده است. این توافق سبب شد تا ایران از بخشی از تحریم‌ها رهایی یابد.

این مقامات هم‌چنین معتقدند که زمان به نفع مذاکره کنندگان آمریکاست چون ادامه تحریم‌ها به اقتصاد ایران فشار وارد می‌کند.

به نوشته این روزنامه نگار آمریکایی، تحلیل مطرح شده در پولتیکو بر این باور استوار است که ایران در نهایت مجبور خواهد شد به خواسته‌های آمریکا در ظرفیت غنی‌سازی‌اش تن دهد و از خواسته‌هایش برای لغو تحریم‌ها دست بردارد.

روزنامه واشنگتن پست سپس در گزارشی با تأکید بر این‌که فشار اقتصادی بر ایران به نفع غرب است نوشت: مذاکرات هسته‌ای با ایران مانند شرایطی است که هر دو طرف در آن می‌دانند گزینه کناره‌گیری از مذاکرات هزینه زیادی دارد و به همین دلیل بدون رسیدن به یک معامله به رایزنی‌ها ادامه می‌دهند. دو طرف هم‌چنین می‌دانند تا زمانی‌که مذاکرات را ادامه می‌دهند، دست‌نیافتن به یک توافق، بهتر از یک توافق بد است.

کری در سخنانش این مطلب را که همان واقعیت مرکزی در مذاکرات است فهماند: این‌که آمریکا به دستاوردهای برنامه اقدام مشترک بچسبد؛ در حالی که فشار مذاکره بر ایران را حفظ کند.

گرت پورتر در پایان نوشت: اما دولت اوباما به شدت مایل است تا بر خواست خود برای کاهش چمشگیر ظرفیت غنی‌سازی ایران پافشاری کند، درخواستی که به نظر بعید می‌آید ایران با آن موافقت کند. حتی فشار اقتصادی بیش‌تر پس از سقوط قیمت‌ جهانی نفت بر این کشور نیز سبب شده تا دولت نسبت به موضع سیاسی خود مطمئن‌تر شود. سخت است بتوان تصور کرد که دولت آمریکا دوباره مواضع تند خود را مورد تفکر قرار دهد تا ایران از مذاکرات کناره‌گیری کند و فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را که در یک اقدام اعتمادساز محدود کرده بود دوباره گسترش دهد.

انتهای پیام