اردوغان به دنبال احیای عثمانی‌گری است/ عدم چرخش ترکیه از غرب به شرق

به گزارش خبرنگار مهر، در پی سفر اخیر "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه به ترکیه و اعلام اینکه این کشور قصد دارد همکاری های خود با ترکیه را در زمینه انرژی افزایش دهد و با گذراندن خط لوله گاز "ساوت استریم" از خاک این کشور، ترکیه را  به هاب(کانون) انرژی در منطقه تبدیل کند، دبیر کل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) از ترکیه خواست تا به تحریم های اروپا علیه روسیه بپیوندد.

در خصوص اینکه آیا رویکرد سیاست خارجی ترکیه از غرب به سمت شرق متمایل شده است یا خیر ف مباحثی در میان کارشناسان مطرح است که در همین راستا گفتگویی با "عثمان فاروق لوغ اوغلو" نماینده پارلمان ترکیه و عضو حزب جمهوری خلق این کشور که بزرگترین حزب مخالف دولت ترکیه است انجام شده که در ادامه آمده است:

*خبرگزاری مهر-گروه بین الملل: آیا همکاری ترکیه و روسیه در خصوص انتقال انرژی به اروپا به این معنی است که گرایش به شرق تبدیل به یک اولویت در سیاست خارجی ترکیه شده است؟

لوغ اوغلو: توافق اولیه بین ترکیه و روسیه بر سر خط لوله "ساوت استریم"(جریان جنوبی) لزوما نشانه تغییر در سیاست خارجی ترکیه و تمایل به شرق با هزینه غرب نیست. هدف ترکیه تبدیل شدن به هاب(کانون) انرژی از شرق به غرب است و اقدامات ترکیه در این راستا قرار دارد. عبور خط لوله "ساوت استریم" از ترکیه برای اروپا مسیری امن تر و قابل اعتمادتر خواهد بود. درست است که در زمان رهبری رجب طیب اردوغان و احمد داوداوغلو، ترکیه از مسیر پیوستن به اتحادیه اروپا و غرب دور شده است با اینحال احتمال اینکه ترکیه روابط خود با ناتو، اروپا و غرب را قطع کند غیرممکن و نامحتمل است.

*آیا این اقدام به این معنی است که پرداختن به دیدگاه های کمال آتاترک که گرایش به غرب داشت، دیگر در معادلات جدید دولت ترکیه جایگاهی ندارد و پیوستن به اتحادیه اروپا دیگر سودی برای این کشور ندارد؟

نگاه آتاترک به سمت غرب هنوز اساس و مبنای جهت گیری سیاست خارجی ترکیه است؛ هر چند اردوغان در تلاش است تا میراث آتاترک را به چالش بکشاند به ویژه در زمینه دموکراسی سکولار. با اینکه این یک حقیقت است که اردوغان دیگر برای الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا کارایی ندارد اما الحاق به این اتحادیه خواسته اکثریت مردم این کشور است و به همین دلیل است که هنوز دولت ترکیه به لفاظی های خود درباره مذاکرات الحاق به اتحادیه اروپا ادامه می دهد.

چرا رجب طیب اردوغان بر آموزش زبان ترکی دوره امپراطوری عثمانی در دبیرستان های ترکیه اصرار می کند؟

اردوغان نه تنها نمی خواهد ترکیه را پیش ببرد بلکه قصد دارد ترکیه را به عقب برگرداند. زیرا اعتقاد وی این است که شکوه و عظمت متعلق به دوران امپراطوری عثمانی است. مسئله آموزش زبان دوره امپراطوری عثمانی آخرین نشانه از تمایلات وی برای برگرداندن گذشته استکباری است. ما مشکلی با آموزش زبان دوره عثمانی نداریم کما اینکه این کار در گذشته در دانشگاه ها در جریان بوده و هست. اما کشاندن تدریس زبان عثمانی به دبیرستان ها اقدامی سیاسی است و نه اقدامی که مبتنی بر ملاحظات آموزشی باشد. اردوغان قصد دارد ترکیه را از نوع طراحی کند اما مردم ترکیه این اجازه را به وی نخواهند داد و بر حفظ و دفاع از دموکراسی خود و اصول و ارزشهای خود از قبیل حکومت قانون، احترام به آزادی های بنیادین، حقوق بشر و آموزش بر اساس دانش تأکید دارند.

-----------------

گفتگو از پیمان یزدانی