تذهیب های قرآنی دوره معاصر از نظم و انسجام قبلی برخوردار نیست

به گزارش خبرنگار مهر، صمد نجارپور در نشست تخصصی "بازشناسی نقش و جایگاه هنر تذهیب در کتاب آرایی قرآن در دوره های تیموری و صفوی و مقایسه آن با تذهیب دوره معاصر" که در محل پژوهشکده هنرهای سنتی اسلامی برگزار شد افزود: تذهیب های قرآنی به لحاظ مفاهیم عرفانی و اسلامی بسیار از اهمیت بالایی برخوردار است.

هر یک از نقش مایه های هنر تذهیب در قرآن بار معنایی بالایی دارد

وی ادامه داد: هر یک از این نقش مایه ها خود به تنهایی دارای بار معنایی عمیق و ژرفی است که لازم است که این مفاهیم و معانی از دل تذهیب های قرآنی استخراج شود.

نجارپور ادامه داد: البته از طرفی به لحاظ فرمی، استقرار تذهیب های قرآنی در قرآن با یک نظم و ترتیب خاصی بوده که در تذهیب های قرآنی معاصر کمتر به چشم می خورد.

فناوری های نوین و ناآگاهی تذهیب کاران معاصر تصاویر تذهیب را آنگونه که باید در جاهای مناسب قرار نمی دهد

وی در ادامه سخنان خود به تشریح دلیل این امر پرداخت و بیان داشت: شاید به دلیل ناآگاهی تذهیب کاران و نیز  به دلیل استفاده از ابزار و فناوری های نوین، نظیر رایانه، افراد غیر متخصص برخی از تصاویر تذهیب را از منابع مختلف جمع آوری کرده و درجاهای نامناسب و نابجا در قرآن های دوره معاصر مورد استفاده قرارداده اند.

مدیر گروه کتابت و نگارگری پژوهشکده هنرهای سنتی اسلامی وزارت ارشاد در خصوص تاریخچه استفاده از هنر تذهیب و ریشه لغوی آن نیز بیان داشت: برخی از محقیقن امام علی (ع) را مبدع هنر تذهیب در قرآن می دانند و نمونه قرآن هایی که از صدر اسلام به خط کوفی بدون نقطه باقی مانده، خوشنویسی و تذهیب آن را به ایشان منسوب می کنند.

تذهیب قرآنی از دوره ایلخانی به بعد رواج یافت

وی در ادامه سخنان خود به تشریح ویژگی های تذهیب قرآنی در دوره صفوی و تیموری پرداخت و بیان داشت: تذهیب قرآن در حقیقت از دوره ایلخانی به بعد بود که رواج بیشتری پیدا کرد و در دوره تیموری و صفوی به اوج قدرت و ظرافت رسید.

نجارپور در خصوص تذهیب های که در دوره صفوی اجرا شده بیان داشت: در این دوره تذهیب هایی که اجرا شده است دوره بیشتر از نقش مایه های گیاهی بیشتری استفاده شده است.

این استاد دانشگاه در ادامه در خصوص تذهیب های به کار رفته در دوره تیموری نیز گفت: مکتب تیموری در سال 1370 میلادی بدست تیمور و به سرپرستی عبدالحی در سمرقند آغاز گشت  ولی اوج هنرمکتب تیموری در دوره شاهرخ وپسرش بایسنغر میرزا در هرات بود.

وی  بزرگترین هنرمند این مکتب را کمال الدین بهزاد دانست و ادامه داد: هنرمندان تذهیب کار این دوره از نقش مایه ای اسلیمی بیشتری استفاده کرده اند که به لحاظ بصری جزء تذهیب های محکم و قدرتمند به شمار می روند.