همایش «جهان عاری از خشونت و افراطی‌گری» در سارایوو برگزار شد

رایزنی فرهنگی ایران با همکاری مؤسسه ابن سینا در سارایوو و با مشارکت مرکز مطالعات حقوق بشر دانشگاه سارایوو، شهرداری سارایو، انستیتو بوشنیاکها، انجمن دوستی بوسنی و ایران و گروه روشنفکران 99 بوسنی، همایش بین‌المللی «جهان عاری از خشونت و افراطی‌گری» را برگزار کرد.

به گزارش گروه دریافت خبر خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این همایش یک‌روزه با سخنرانی اندیشمندانی از ایران، صربستان، کرواسی و بوسنی و هرزگوین و با حضور اقشار مختلف مردم سارایوو در روز چهارشنبه، نوزدهم آذر روز جهانی حقوق بشر در مرکز سالن آمفی تئاتر انستیتو بوشنیاکها، در حضور برخی از مقامات سیاسی و فرهنگی بوسنی و هرزگوین و نیز تعدادی از دیپلمات‌های کشورهای خارجی در بوسنی برگزار شد و طی آن، درباره موضوعات اصلی «حقوق بشر دوستانه و مخاصمات مسلحانه»، «مبانی دینی افراط‌گرایی»، «دیدگاه جمهوری اسلامی ایران در خصوص خشونت و افراط‌گرایی»، «گفت‌وگوی ادیان و تمدن‌ها»، «نقش توسعه اجتماعی اقتصادی در پیشگیری و مهار افراط‌گرایی» و «خشونت زیست محیطی» بحث و تبادل نظر شد.

محمدرضا آرام رایزن فرهنگی ایران در بوسنی، سید حسین رجبی سفیر ایران در سارایوو، انور علیبگویچ رییس انجمن دوستی ایران و بوسنی، ولادیمیر پرمیتس از گروه روشنفکران 99، لیلا اصانلو قاضی دادگاه خانواده در تهران، شفقت کرتیچ استاد دانشکده علوم اسلامی و به نیابت از جامعه اسلامی بوسنی، مارکو جوریچ از کشور صربستان، محمد آلیا هاجیچ اندیشمند بوسنیایی، سامیر بگلرویچ استاد دانشکده علوم اسلامی، میرکوپیانویچ استاد دانشکده علوم اسلامی، عالم سرنکیچ از کشور کرواسی، مریم رضاییان‌رامشه کارشناس ارشد باستان‌شناسی، امیر حاجی کادونیچ سفیر پیشین بوسنی در ایران، زلاتکو دیزدارویچ سفیر پیشین بوسنی در اردن، میراسلاو ژیوانویچ قائم مقام رییس مرکز حقوق بشر دانشگاه سارایوو و روح‌الله قادری مدیر مؤسسه ابن سینا، سخنرانان این همایش بین‌المللی بودند.

محمدرضا آرام، رایزن فرهنگی کشورمان در بوسنی در سخنان خود در این همایش، گفت: جامعه معاصر بیش از هر زمان دیگری، جهان تنوع‌های فکری و فرهنگی است. دغدغه انسان معاصر، چالش با بحران‌هایی چون افراطی‌گری و رفتارهای خشونت‌آمیز است و در این میان، نخبگان و فرهیختگان هر قوم و جامعه‌ای نقش بسیار مهمی در بیدارسازی، آگاهی‌بخشی و هدایت انسان‌ها دارند. امروز بشر بیش از هر زمان دیگری به گفت‌وگو نیازمند است تا به همدیگر احترام گذاشته و دیگران را به عنوان افرادی با فرهنگ‌ها و رسوم متفاوت، به رسمیت بشناسند.

وی افزود: متأسفانه چند دهه‌ای است که جهان درگیر صحنه‌های خشونت‌آمیز و افراطی‌گرایانه‌ای است که دل هر انسانی را می‌آزارد و این در حالی است که فطرت و طبیعت انسان‌ها، بر مبنای هم‌گرایی و عشق و محبت به هم‌نوع آفریده شده و اعتدال‌گرایی ریشه در عواطف انسانی و انسانیت انسان به معنای عام خود دارد و از این رو، تأمین زندگی متعادل و مشی انسانی در فضایی امنیت‌بخش و پرهیز از اعمال خشونت‌آمیز و افراط‌مآبانه، هدف غایی همه انسان‌ها و همه اقوام و ملل بوده است و قطعاً دستیابی به این نیاز حیاتی بشر، جز با تمرین آن در زندگی فردی و گسترش آن در زندگی اجتماعی، ممکن نخواهد بود.

رایزن فرهنگی کشورمان در بوسنی، هم‌چنین با اشاره به بحران‌ها و نگرانی‌های جهان معاصر، گفت: امروز با وجود پیشرفت‌های شگرفی که در عرصه‌های مختلف عاید بشر شده است، یکی از نگرانی‌ها و دغدغه‌های اصلی انسان‌ها، تأمین و حفظ امنیت در پرتو گسترش آرمان اعتدال‌گرایی و نفی هر حرکت و رفتار خشونت‌آمیز و غیرعقلایی است. اینک نیاز حیاتی و اولیه بشر برای داشتن زندگی آرام و مسالمت‌آمیز، دستخوش نامهربانی‌های متعدد و نگرانی‌های شدید شده است، به گونه‌ای که همه آزادیخواهان جهان از همه اقوام و ملل، ضمن نفی هر نوع عمل خشونت‌آمیز و افراط‌گرایانه، طالب امنیتی پایدار در سایه عقلانیت و اعتدال هستند.

وی تأکید کرد: آن چه ما را واداشته تا ما نیز هم‌نوا با این ندای انسانی و جهانی، در این همایش علمی گرد هم آییم؛ چیزی جز دفع و رفع همین دغدغه‌ها و نگرانی‌های مربوط به اعمال خشونت‌آمیز و افراط‌گرایانه در جهان نیست. ما معتقدیم که یکی از راه‌حل‌های بحران معاصر، گفت‌وگو کردن با سعه صدر توأم با اجازه دادن و فهم یکدیگر است؛ چرا که رویارویی فرد با فرد، فرهنگ با فرهنگ و دین با دین، نه تنها امکان توسعه روحی را فراهم می‌کند؛ بلکه فرصتی برای رشد و بلوغ فکری و فرهنگی را مهیا می‌کند.

آرام، در پایان با قدردانی از مشارکت نهادهای بوسنی در برگزاری این همایش بین‌المللی، گفت: امیدواریم مجموعه مقالات و سخنرانی‌های این همایش، گامی مستحکم در جست‌وجوی راهکارهای وصول به آرمان‌های دیرینه بشر در دستیابی به جهانی عاری از خشونت و افراطی‌گری باشد.

در ادامه، انور علی بگویچ، رییس انجمن دوستی بوسنی و ایران، در سخنانی با اشاره به ماهیت صلح‌آمیز فعالیت‌های هسته‌ای ایران، گفت: رسانه‌های در خدمت امپریالیسم جهانی، تصویری کاذب از ایران در دهه‌های مختلف ایجاد کرده‌اند. تصمیم ایران برای ساخت نیروگاه اتمی بوشهر و تأمین سوخت لازم برای این نیروگاه و فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای در رسانه‌ها، به شکل نادرست مطرح شد و ایران‌هراسی و اسلام‌هراسی به جای برخورد درست با ایران در جهان شکل گرفت. اکنون نیز جهان شاهد آن است که ایران، تنها کشوری است که صادقانه در خاورمیانه با افراط‌گرایی مبارزه می‌کند.

هم‌چنین مارکو جوریچ از صربستان، در بخشی از این همایش، درباره ماهیت تفکر افراط‌گرایی و با اشاره به تفاسیر نادرست از دین گفت: دین‌زدایی که در قرون اخیر در جوامع غربی حاکم بوده و هم‌چنین بروز نهضت‌های بنیادگرایانه، راه را برای بروز خشونت باز کرده است. بنیادگرایان، چه در شکل دینی یا سکولار، مسیحی یا اسلامی و یا یهودی، همه راه خطا می‌روند. بنیادگرایی راه را برای تفسیر عقلانی و معنوی از دین می‌بندد و یک دین خشک و تاریخی محض، تحویل می‌دهد. بازگشت به الگوهایی چون مسیح و محمد را نباید به مفهوم بنیادگرایانه انجام داد و باید در معنای دین و زمان تعقل کرد.

در ادامه نیز امیر حاجی کادونیچ، سفیر پیشین بوسنی و هرزگوین در ایران، در سخنانی با اشاره به ابتکار دکتر روحانی برای نامگذاری «جهان عاری از خشونت و افراطی‌گری» گفت: ابتکار رییس جمهور ایران دکتر روحانی تا حد زیادی در ادامه ابتکارهای مشابهی است که به انواعی در مالزی و ترکیه مطرح شده است. در تمامی این ابتکارها، هدف وارد شدن به دنیای گفت‌وگو، همکاری و غلبه بر خشونت و افراطی‌گرایی است. متأسفانه افراطی‌گرایی چنان در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده که باید تلاش‌های جدی در بعد محلی و بعد بین‌المللی در برخورد با این پدیده صورت بگیرد.

در پایان، سید حسین رجبی، سفیر ایران در سارایوو که یکی از سخنرانان این همایش بود، ضمن جمع‌بندی مباحث ارایه شده در همایش و بیان گزارش مختصری از سخنان دکتر حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران و مبتکر طرح جهان عاری از خشونت و افراطی‌گری در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، از حضور اندیشمندان، محققان و سفیران حاضر در جلسه، تقدیر کرد.

هم‌چنین از سوی رایزنی فرهنگی کشورمان در بوسنی، به شرکت‌کنندگان در این همایش، بسته فرهنگی شامل «کتاب ایران‌شناسی» از منشورات جدید این رایزنی فرهنگی، به همراه دفترچه و خودکار ممهور به طرح همایش بین‌المللی «جهان عاری از خشونت و افراطی گری» اهدا شد.

ارایه مقاله و سخنرانی توسط 16 محقق از چهار کشور در دو پنل علمی به همراه برگزاری جلسه پرسش و پاسخ در پایان برنامه و ترجمه همزمان سخنرانی‌ها به سه زبان انگلیسی، فارسی و بوسنیایی، از نکات برجسته این همایش بود.