تعدادی از رؤسای دانشگاه‌ها به خاطر اجرای تفکیک جنسیتی عزل شدند

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) در نهمین همایش کشوری الزامات فرهنگی پیشرفت که در مسجد جمکران برگزار شد، با اشاره به موضوع این همایش اظهار داشت: محور بحث، پیشرفت است و در واقع مفروض این است که پیشرفت الزاماتی در جنبه‌های مختلفی دارد که یکی از آن جنبه‌ها، الزامات فرهنگی پیشرفت است.

به گزارش ایلنا و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی آیت‌‌الله مصباح یزدی، وی با بیان تعریفی از پیشرفت اظهار داشت: وقتی انسان (یا جامعه) هدفی داشته باشد، و برای رسیدن به آن هدف در حال حرکت باشد، پیشرفت به این معناست که فاصله فعلی با مقصد، کمتر از قبل شده است؛ گاهی به افزایش شتاب حرکت به سوی هدف نسبت به شتاب آن در گذشته، پیشرفت گفته می‌شود؛ و گاهی نیز پیشرفت با مقایسه دو جامعه با یکدیگر تعیین می‌شود که تقسیم کشور‌ها به پیشرفته و غیر پیشرفته بر اساس همین معیار انجام می‌شود.

آیت الله مصباح با بیان این‌که در مجموع، تعبیر پیشرفت در جایی به‌کار می‌رود که هدفی وجود داشته باشد، و راهی نیز برای رسیدن به آن در نظر گرفته شود، خاطر نشان کرد: در عین حالی که مفهوم پیشرفت مشخص است، در عمل نه تنها جوامع مختلف در تعیین مصداق پیشرفت با هم اختلاف دارند، بلکه حتی در درون کشور ما نیز، در خصوص این‌که در حال پیشرفتیم، عقب‌گرد کرده‌ایم، یا درجا زده‌ایم، نظر‌های مختلفی وجود دارد.

آیت‌الله مصباح در پاسخ به این سئوال که چرا نظر افراد در خصوص این‌که آیا کشور تا کنون یا در برخی دوره‌ها پیشرفت کرده یا عقب‌گرد داشته است، ادامه داد: دلیل عمده این اختلاف نظر‌ها تفاوت در اهداف‌ است.

عضو خبرگان رهبری، با بیان این‌که یک نگاه دربارة پیشرفت این است که افزایش ثروت ملی، افزایش کار مفید، دستیابی به تکنولوژی‌های برتر، ساخت داروهایی که وارداتی بوده است در داخل کشور، و نظایر این‌ها مصادیق پیشرفت هستند.

وی ادامه داد: به عنوان مثال، در همه دنیا رشد در آمد ملی شاخص پیشرفت اقتصادی به شمار می‌رود، و برای اندازه‌گیری پیشرفت اقتصادی نیز مجموع درآمد ملی جامعه را در نظر می‌گیرند؛ بنابراین اگر حتی درآمد و رفاه نیمی از جمعیت کمتر شده باشد، اما سرمایه‌داران درآمدی چند برابر پیدا کرده باشند، باز هم از نظر اقتصادی پیشرفت محسوب می‌شود، و علت اعتراضات اخیر مردم در آمریکا و دیگر کشورهای غربی مانند آلمان (که قطب اقتصادی اروپا است)، همین مسأله است.

عضو خبرگان رهبری خاطر نشان کرد: این‌که مقام معظم رهبری عدالت را به پیشرفت ضمیمه کردند، به همین خاطر بود، چرا که پیشرفتی برای ما مطلوب است که همگانی باشد؛ نه این‌که درآمد عده‌ای سرمایه‌دار به صورت تصاعدی بالا رفته، عده‌ای ضعیف‌تر شوند.

وی با بیان این‌که تقریبا اغلب مردم افزایش منافع و ثروت، دستیابی به تکنولوژی و قدرت، و مانند آنها را پیشرفت تلقی می‌کنند، و حتی موفقیت‌های علمی نیز از آن‌جا که وسیله‌ای برای کسب منافع بیشتر مادی است پیشرفت تلقی می‌شود، این سؤال را مطرح ساخت که آیا هدف دین مقدس اسلام نیز چنین پیشرفتی با چنین مشخصاتی است؟

این استاد فلسفه و تفسیر قرآن کریم در پاسخ به سئوال فوق به نگاه‌های مختلف افراد به دین اشاره کرد و گفت: در گذشته بسیاری از سخنرانان وقتی از تشکیل نظام اسلامی سخن می‌گفتند، از آثار دنیوی اجرای احکام اسلامی در جامعه، از جمله کم شدن جرم و جنایت، بهبود وضعیت معیشت، امنیت بیشتر و نظایر آن یاد می‌کردند که تحلیل این سخن بدان معناست که هدف اصلی، زندگی خوب و راحت و با امنیت است، و اسلام هم وسیله‌ای برای تأمین آن‌هاست، و اگر اسلام را می‌خواهیم در واقع برای این است ‌که دنیای ما خوب شود!

وی ادامه داد: البته شکی در این نیست که اجرای احکام دین، این آثار و برکات دنیوی را هم دارد، و مثلا صله رحم برای طول عمر، فلان نماز و دعا برای وسعت رزق، و فلان عمل مستحبی برای فلان اثر دنیوی مفید است؛ اما این‌که نگاه به دین و تلاش برای اجرای دین در جامعه با هدف تحصیل زندگی دنیوی بهتر باشد، با مبانی اسلام سازگار نیست.

علامه مصباح یزدی خاطر نشان کرد: نگاه دیگری نیز وجود دارد که بر اساس آن، کمال انسان، هدف است و این هدف، بدون اجرای دین محقق نمی‌شود. در این دیدگاه، اثرات مطلوب دنیایی اجرای احکام دینی نیز در واقع مقدمه‌ای برای عمل بهتر به دین، تقرب به خداوند متعال، و رسیدن به کمال انسانیت است؛ به عبارت دیگر دنیا وسیله‌ای است برای تقرب به خدا، نه این‌که خودش هدف باشد. بر اساس این نگاه، تشکیل نظام اسلامی نیز برای این است که زمینه را برای ظهور حضرت مهدی (عج) فراهم کند تا مردم بیشتری در سایة آن حکومت و اجرای احکام دینی به کمال انسانی دست یابند.

این استاد اخلاق حوزه علمیه قم با اشاره به این‌که این دو نظر در عین حالی که ظاهرا دارای یک محتوا هستند، اما دو سمت و جهت مخالف دارند، ادامه داد: یکی از آنها آثار دنیوی اجرای احکام اسلامی را هدف دانسته، ولی دیگری آن را مقدمه و وسیله‌ای برای رسیدن به هدف اصلی می‌داند که همانا تقرب به خدا و ترویج دین خدا بر روی زمین برای کمال انسان‌هاست؛ که در این صورت، اگر دست‌یافتن به این هدف مستلزم جهاد و سختی باشد،‌ باید به آن اقدام نمود و بهای آن را هم پرداخت.

وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: عده‌ای معتقدند که مدرن شدن و رسیدن به یک جامعه نوین و پیشرفته (که بهترین نمونه آن را کشورهای اروپایی می‌دانند)، راهی جز همان راهی که غرب رفته ندارد، و مغالطه می‌کنند و می‌گویند: تمدن و فرهنگ ملازم یکدیگر هستند و نمی‌توان تمدن پیشرفته را بدون فرهنگ آن داشت، و لذا برای تحقق پیشرفت، باید فرهنگ غربی رواج پیدا کند؛ و البته برای بیان منظور خود از الفاظی زیبا مانند جهانی‌سازی استفاده می‌کنند.

عضو خبرگان رهبری با بیان این‌که گاهی این سخنان از برخی از روشنفکران نیز از گوشه و کنار شنیده می‌شود، افزود: حتی گاه چنین استدلال می‌کنند که زمانی غرب توانست به پیشرفت‌های امروزی دست یابد که زن‌ها به میان جامعه آمده، در کارخانه‌ها و مزارع مشغول به کار شدند. لذا اگر تمدن و پیشرفت را می‌خواهید، چاره‌ای جز پذیرش فرهنگ آنها نیست، و در مقابل، اگر اخلاق و ارزش‌های الهی و مانند آن برایتان اهمیت دارد، باید با همین وضع عقب‌مانده زندگی کنید و دستیابی به جامعه مدرن ناممکن خواهد بود.

وی با بیان این‌که نمونه‌هایی از پذیرفته شدن چنین طرز فکری در بسیاری از مسئولان نیز وجود دارد که آثار آن در بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها، ادارات، و... نیز قابل مشاهده است، ادامه داد: لذا وقتی بحث تفکیک جنسیتی مطرح شد، چه سر و صداهایی که به راه انداختند؛ و حتی تعدادی از رؤسای دانشگاه‌ها عزل شدند، چرا که می‌خواستند این طرح را اجرا کنند! علت این برخوردها آن است که چنین اعتقادی در بین مسئولان وجود دارد که بدون پذیرش فرهنگ غربی پیشرفت ممکن نیست،‌ و حتی نتیجه مطلوب ناشی از تفکیک جنسیتی برای ایجاد تمرکز فکری بیشتر دانشجویان را نیز نمی‌بینند.

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) ادامه داد: چنین تفکری به خاطر این است که هر چند فلان مسئول دین اسلام را پذیرفته است، اما آن را وسیله‌ای برای رسیدن به دنیا می‌داند؛ و لذا تا زمانی که این وسیله بتواند آن هدف را میسر سازد به‌کار گرفته می‌شود، اما اگر در جایی اسلام با امر مادی دیگری تزاحم پیدا کند، امر مادی مقدم می‌شود.

وی با بیان مثال دیگری خاطر نشان کرد: همه علمای اسلام به مسأله ربا حساسیت داشته و دارند؛ اما امروز کار به جایی رسیده است که ربا در بانک‌ها به سی درصد می‌رسد و حتی با افتخار در سطح شهر تبلیغ می‌شود که فلان بانک از همه بیشتر سود می‌دهد!! یا بر وام‌های ربوی عنوان عقود شرعی گذارده می‌شود، حال آن که چه بسیار کسانی که وام را گرفته و معنای عقد شرعی را نفهمیده‌اند! این مسائل به خاطر همان تفکری است که اسلام وسیله‌ای است برای امور دنیوی.

عضو خبرگان رهبری افزود: اگر پیکان پیشرفت را به سمت خدا بدانیم، همه پیشرفت‌ها در این جهت معنا می‌یاید و اگر هدف مادیات باشد، منفعت دنیوی، ولو در سایه سازش با دشمنان به دست آید، ارزشمند خواهد بود. لذا با وجود آن‌که دولتمردان دشمن ایران نیستند، اما سمت و سو و هدفشان متفاوت است ‌و اسلام را هم برای رفاه، ثروت، صنعت و... می‌خواهند.

وی با تأکید دوباره بر این‌که ثروت، علم، تکنولوژی و نظایر آن‌ها اگر در مسیر سعادت و قرب خدا قرار گیرند، پیشرفت خواهند بود، ادامه داد: لذا ابتدا باید این مسأله – که منشأ اختلافات در خصوص پیشرفت است - روشن شود که آیا دین را برای دنیا می‌خواهیم یا دنیا را برای دین؟ اگر دین را برای دنیا بخواهیم، هر کجا دین با مادیات تزاحم پیدا کرد، کنار نهاده می‌شود؛ لذا به بهانه این‌که پیشرفت کشور بدون ربا، امکان پذیر نیست، یا پیشرفت علمی بدون اختلاط پسر و دختر ناممکن است، بانک‌های ما بر اساس ربا، و دانشگاه‌های ما به صورت مختلط اداره می‌شوند، و نظر دین در این زمینه به راحتی کنار گذارده می‌شود!

وی با بیان برخی توجیهات اشتباه ادامه داد: این‌که گفته می‌شود، جوان‌ها را باید درک کرد به چه معناست؟ زیرا خیلی از کسانی که این را مطرح می‌کنند، محور اصلی را مسائل جنسی می‌دانند و معتقدند باید جوانان را با آزاد گذاشتن، درک کرد! و مسئله اصلی برای آنها این است که در سایه بی‌بندوباری‌ها، رأی بیشتری بیاورند و به هدف اصلی که همان مادیات و شکم خودشان است، برسند.

عضو جامعه مدرسین ادامه داد: ابتدا باید این مسأله روشن شود که آیا دین را برای دنیا می‌خواهیم یا دنیا را برای دین؟ اگر دین را برای دنیا بخواهیم، هر کجا دین با مادیات تزاحم پیدا کرد، کنار نهاده می‌شود. اگر در مسیری که حرکت می‌کنیم، در زمینه علمی، اقتصادی، سیاسی و... رشدی حاصل شود که ما را به کمال الهی خود نزدیک می‌کند، این پیشرفت خواهد بود؛ اما اگر ما را از کمال معنوی و قرب به خدا دور کند، اصلا پیشرفت نیست. لذا برای تعیین میزان پیشرفت باید مجموع پیشرفت‌های مادی و انسانی حاصل را یکجا سنجید و برآیند آن‌ها را به معیار پیشرفت دانست.

وی در پایان خاطرنشان کرد: برای پیشرفت، باید هدف صحیح و انسانی خود را بشناسیم، و به ارزش‌هایی دل ببندیم که ما را به آن هدف نزدیک می‌کند، و این همان فرهنگ اسلامی است.