تعامل افغانستان و پاکستان طالبان را پای میز مذاکره می‌آورد؟

خط مرزی دیورند در زمان حکمرانی امیر عبدالرحمان خان در افغانستان، در معاهده‌ای با هند که آن زمان تحت استعمار بریتانیا بود تعیین شد؛ ولی پس از آن که کشور پاکستان به‌وجود می‌آید دولت وقت افغانستان دیگر این خط را به عنوان مرز دو کشور به رسمت نمی‌شناسد و همین امر تا امروز هم مشکلات جدی را بین دو کشور ایجاد کرده است.

هرچند حکومت افغانستان درخواست کرد که به این مساله از طریق سازمان ملل متحد و به واسطه رای اقوام دو طرف مرز رسیدگی شود، ولی دولت پاکستان هم‌چنان خواستار به رسمیت شناختن این خط از طرف دولت افغانستان است.

پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به سفر اشرف غنی به پاکستان، خط مرزی دیورند و آوردن طالبان پای میز مذاکره را از مواردی دانست که احتمالا در رایزنی‌های میان مسوولان افغان و پاکستانی مورد بحث قرار گرفته است. زیرا این خط مرزی به نوعی اختلاف اصلی بین دو کشور محسوب می‌شود و فعالیت‌های طالبان هم کاملا با امنیت دو کشور در ارتباط است.

او ادامه داد: شاید در حال حاضر این دو کشور نتوانند بر سر مسائله حساسی مانند خط دیورند به توافق برسند؛ ولی مسائل دیگری مانند ناامنی‌ها و اقدامات گروه‌های مختلف دو کشور را درگیر کرده است و شاید سفر رییس‌جمهور افغانستان به پاکستان و سفرهای دیگری که از سوی مسوولان دو کشور صورت می‌گیرد بتواند فضایی را فراهم کند تا از تنش‌ها و اختلافات دو کشور کاسته شود.

به گزارش ایسنا، مسأله گروه طالبان و گروه‌های مسلحی که افغانستان معتقد است پایگاه‌های‌شان در خاک پاکستان هستند و از آن‌جا علیه افغانستان اقدام می کنند همواره با انکار پاکستان روبه‌رو بوده است.

ملازهی با بیان این‌که ارتش پاکستان از سال 1947 تا امروز سیاست جهادی را در دستور کار خود قرار داده بود، گفت: این سیاست دو هدف را دنبال می‌کرد. یکی این‌که منطقه کشمیر را از هند جدا کند و آن را به پاکستان ملحق کند و دیگر این‌که در افغانستان حکومتی سازگار و دست نشانده برای اسلام‌آباد را روی کار بیاورد.

او ادامه داد: در شرایط کنونی به نظر می‌رسد نه تنها این سیاست‌ها بلکه اقدامات جهادی که ارتش پاکستان دنبال می‌کرد هم نتوانسته‌ است پاکستان را به اهدافش برساند و برعکس همان گروه‌های جهادی که به نوعی مورد حمایت ارتش پاکستان بودند در حال حاضر با این کشور هم وارد تنش شده‌اند و به همین دلیل هم پاکستان در حال حاضر با مشکلات داخلی روبه‌رو است و قطعا این مشکلات در سفر اشرف غنی به پاکستان مورد بحث قرار گرفته است.

به گزارش ایسنا، با توجه به این که هند و افغانستان در سال 2011 توافق‌نامه همکاری‌های استراتیژیک را امضا کردند، انتظار می‌رود روابط نظامی، اقتصادی و سیاسی دو کشور، رو به افزایش برود و در همین راستا هم هند در تلاش است تا با افغانستان در منطقه شراکت خوبی را رقم بزند. اما گفته می‌شود که هر چقدر نقش هند در افغانستان افزایش یابد، زنگ خطری را برای پاکستان که همسایه هر دو کشور است، به صدا درخواهد آورد.

از سوی دیگر با توجه به این که قرار است که حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان به مراتب کم‌تر شود، کابل در تلاش است تا برای آینده اقتصاد و امنیت کشورش، متحدان منطقه‌یی دست و پا کند که قطعا هند به دلیل این که در بازسازی افغانستان میلیاردها دلار صرف کرده، به صدها افسر نیروی امنیتی افغان آموزش داده است و از منابع مالی و تجهیزات نظامی خوبی برخوردار است یکی از مهم‌ترین این شرکا خواهد بود.

ملازهی با اشاره به نزدیکی روابط افغانستان و هند، خاطرنشان کرد: پاکستان از این تعامل نگران بوده و علاوه بر آن اختلاف نظرهایی هم در زمینه تجارت میان افغانستان و پاکستان وجود دارد و نوع راه‌های ارتباطی آن‌ها هم مسأله دیگری است.

ملازهی ادامه داد: در حال حاضر پاکستان به شدت تحت فشار آمریکایی‌ها قرار دارد؛ زیرا آمریکا قرار است تا سال 2014 بخشی از نیروهای خود را از افغانستان خارج کند و تنها پایگاه نظامی‌اش با تعداد اندکی از سربازان را باقی خواهد گذاشت. به همین دلیل هم فشارهای زیادی به پاکستان می‌آورند تا گروه‌های جهادی را وادار به تن دادن به مصالحه با افغانستان کنند.

ملازهی با اشاره به تنش‌های داخلی در پاکستان، خاطرنشان کرد: یکی دیگر از مباحثی که در گفت‌وگوها میان رییس‌جمهور افغانستان با مسوولان پاکستانی مطرح خواهد شد، مشکل امنیتی است که خود پاکستان نیز با آن دست به گریبان است. گروه تحریک طالبان که پاکستان مدعی است از طرف هند و افغانستان حمایت می‌شوند مشکلات جدی را برای امنیت پاکستان ایجاد کرده‌اند و در حال حاضر هم ارتش پاکستان در وزیرستان به شدت با این گروه‌ها درگیر است؛ چرا که این گروه‌ها توان آن را دارند که شهرهای مهم پاکستان مانند اسلام آباد، کراچی و لاهور را به ناامنی بکشانند. بنابراین پاکستان هم در داخل و هم در خارج از سوی آمریکایی‌ها تحت فشاراست؛ زیرا آمریکایی ها هم تمام تلاش خود را می کنند تا به یک نوع مشکلات خود را در افغانستان حل و فصل کرده و در این کشور ثبات و آرامش ایجاد کنند.

این کارشناس مسائل افغانستان در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به امضای توافق‌نامه امنیتی میان افغانستان و آمریکا تصریح کرد: اشرف غنی، رییس‌جمهور افغانستان پیمان‌نامه امنیتی را با آمریکا امضا کرد که به واسطه آن قرار است بخش زیادی از نیروهای آمریکایی خاک افغانستان را ترک کنند و این امر مساله مهمی برای دولت جدید افغانستان محسوب خواهد شد.

وی در رابطه با این که مردم افغانستان چه نظری در رابطه با باقی ماندن بخشی از نیروهای آمریکا در افغانستان دارند، گفت: غیر از طالبان، شبکه حقانی و حکمت‌یار سایر مردم افغانستان به خصوص در میان قومیت‌های غیرپشتون یعنی تاجیک‌ها، ازبک‌ها و هزاره‌یی‌ها ادامه حضور آمریکایی‌ها در افغانستان یک معنا دارد و آن این است که طالبان مجددا" نمی‌تواند قدرت را به دست گرفته و آن‌ها را کنار بگذارد.

ملازهی ادامه داد: بخش مهمی از جریان‌های افغانستان را همین اقلیت‌ها تشکیل می‌دهند. از سوی دیگر با وجود اختلاف‌نظر پشتون‌ها با اقلیت‌ها در کل به نظر می‌رسد که اکثریت مردم افغانستان حضور نظامی آمریکایی‌ها را در خاک کشورشان را پذیرفته‌اند.

به گزارش ایسنا در چند هفته گذشته اشرف غنی، رییس‌جمهوری افغانستان تلاش زیادی برای دعوت از طالبان و آوردن آن‌ها پای میز مذاکرات سازش ملی افغانستان صورت داده است و نخست‌وزیر پاکستان نیز در دیداری که با اشرف غنی داشت متعهد شده است تا از اقدامات وی برای کشاندن طالبان به پای میز مذاکره حمایت کند ولی هنوز مشخص نیست که این امر تحقق یابد یا نه؛ در هر صورت سفر اشرف غنی به پاکستان و دیدارهای وی در این کشور اقدامی است که حاکی از بهبود روابط میان افغانستان و پاکستان است و خوش‌بینی‌ها را برای آغاز فصل جدیدی از همکاری میان این دو کشور را افزایش می‌دهد.

انتهای پیام