ولادیمیر پوتین تا کجا پیش خواهد رفت؟

"خب، درست است و واقعیت هم این است که ما متحمل خساراتی شدیم.به هرحال دوران زندگی راحت که ما فقط باید نفت و گاز می فروختیم و همه چیزها را از جای دیگر می خریدیم گذشته است. اکنون باید به این فکر باشیم که خودمان محصولاتی را که می خواهیم، نه فقط گاز و نفت، تولید کنیم. از جمله درامور تکنولوژی حوزه دفاعی . اروپا ،خصوصا آلمان از تحريم ها بيشتر ضرر ميكنند".اين سخنان، تمامي نتيجه گيري و جمع بندي اجلاس سران اپك بود كه از جانب ولادمير پوتين در مصاحبه با شبكه آلماني اي - آر - دي بيان شد.چندان لحن آرام و صلح جويانه اي ندارد،اگر چه بوئي از تهديد هم از آن به مشام نميرسد.
بیست و دومین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی آسیا اقیانوس آرام گروه 20 موسوم به "اپك" در پكن،بيشتر به جلسه دادگاه رسيدگي به اتهامات ولاديمير ولاديميرويچ پوتين شباهت داشت تا يك نشست كاري براي همكاري هاي بين المللي و صلح جهاني. شدت حملات به آقاي پوتين تا به آن حد بود كه او زودتر از موعد پكن را ترك كرد. اين به اندازه كافي نشان دهنده فضاي حاكم بر نشست نه چندان دوستانه اپك با رهبر كشوريست كه حدود 9 ماه است به دليل جنگ دراوكراين، بي محابا در مقابل سخت ترين انتقادات ونيز اعمال تحريم هاي جامعه بين المللي قرار دارد.ولاديو كه تصور ميكرد بحث اوكراين تمام و همه را در مقابل عمل انجام شده قرارداده است، درنشست اپك نه تنها با برخوردهاي سرد سران كه به آن عادت ندارد مواجه شد، بلكه آماج تند ترين حملات لفظي نيز قرار گرفت.بي شك اگر احتمال چنين برخوردهائي را ميداد، نخست وزير و يا وزير خارجه اش را راهي پكن ميكرد.
پوتين كه به دليل اشغال كريمه و متعاقبا حمايت از اقدامات جدائي خواهان شرق اوكراين يا آنگونه كه خود مي گويند "جمهوری های 'لوهانسک' و 'دونتسک"، تصور ميكرد فرصتي را براي تشريح سياست هاي كرملين و اقناع جامعه جهاني به دست آورده ،با اعتماد به نفسي كه تنها در او مي توان سراغ گرفت راهي چين شد. پاره اي ديپلمات هاي غربي مقيم پكن نزديك به هيات هاي شركت كننده دراجلاس اپك ميگويند" پوتين احتمالا تصور ميكرد موقعيت ميزباني چين ويا به دليل عدم انتقاد علني رهبران اين كشور از سياست هاي مسكو، حمايت پكن را دستكم به لحاظ اخلاقي به همراه دارد .اما ظاهرا برخلاف اين تصور، بازي رولت روسي به نفع او پيش نرفت وبرخورد گرم وغير منتظره رهبران پكن با پرزيدنت اوباما هيات روسي را بهت زده كرد. اتفاقي كه از چشم محافل بين المللي و رسانه ها پنهان بماند.نكته اي كه بسيار بعيد است آقاي شي جين پينگ رئيس جمهور باهوش چين متوجه برداشت و انعكاس آن نزد روس ها نشده باشد.اكنون تنها سوال مهم اين است،" آقاي پوتين متوجه پيام برخورد سرد ديپلماتيكي وعلت آن با خود شده ؟به لحاظ تئوري قطعا پاسخ مثبت است،اما ازجنبه ماترياليك مسئله بايد گفت اين بستگي زيادي به برداشت او از اراده جامعه جهاني براي مقابله با كرملين و سياست هاي نوين روسيه دارد. پوتين تا كنون تلاش كرده بحران ناشي از دخالت در اوكراين را در چارچوبه حملات لفظي وتحريم هاي بازار مصرفي و امور بانكي روسيه محدود نگه دارد. به همين دليل ميگويد تحريم ها چندان نگرانش نمي كند.اما اين مربوط به كرملين است و اروپا و ايالات متحده چنانچه مسكو اصرار بر تداوم وضعيت كنوني داشته باشد احتمالا خود را ملزم به ادامه رويه محدود كنوني نخواهند كرد.اقدامات آنها درآينده چه خواهند بود؟ مشخص نيست و به نحوه برخورد مسكو با موضوع بسيار مهم انرژي و انتقال گاز به اروپا بستگي دارد. سخنان ولاديمير مبني بر پايان دوره زندگي راحت روسي با فروش نفت وگاز كه صورتي ديگر از بيان تهديد تحريم ارسال گاز به اروپا تلقي مي شود، هرچند موضعي انقلاب سرخي به نظر ميرسد اما به باور من اين موضع ارتش سرخي او تا به آنجا پيش نخواهد رفت كه صورت عملي به خود بگيرد.گزارش هاي غير رسمي از ضررو زيان 20 تا 30 ميليارد يورويي در اقتصاد روسيه منتشر شده و كميسيون اقتصادي اروپا اين رقم را تا حدود40 ميليارد يورو برآورد كرده است. حد تحمل چنين شرايطي چقدر مي تواند اقتصاد به شدت گره خورده روسيه با بازارهاي جهاني(صرف نظر از نفت و گاز)را سر پا نگه دارد؟ پاسخ به اين سوال روشنگر قدرت تداوم مقابله روسيه با غرب است. شخصا معتقدم بسيار كوتاه مدت امكان مقاوت وجود دارد اما ميان و بلند مدت خير.ماهيت سياست روس ها چنين اقتضائي ندارد. نگراني بلند مدت مسكو ازتداوم وضعيت فعلي(حتي نه افزايش آن)موجب شده تا كنون از ابزار انرژي عليه اروپا استفاده نكند و بعيد مي دانم حتي در بدترين وضعيت دست به چنين اقدام مخاطره آميزي بزند. نه فقط به دليل مخاطرات امنيتي آن، بلكه بيشتر به علت ضرو زيان هنگفت مالي و قطع سرمايه گذاري هاي ميليارديست،چيزي كه روسيه هم اكنون عميقا به آن نياز دارد.گرچه پيش بيني آينده كار چندان ساده اي نيست اما معتقدم مسكو خود راه حلي براي مصالحه با اروپا و ايالات متحده در كوتاه مدت خواهد يافت. نه تجربه ديپلماسي روسي ونه روحيه شخصي پرزيدنت پوتين مبتني بر مقاومت و عدم مصالحه تا به انتها نيست.عمق و وسعت مصالحه و معامله مهم است اما در اصل آن شك نمي كنند[email protected]