روانکاوی می‌تواند هسته اصلی علوم انسانی باشد

پژوهشگر و دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مدیریت تحول معتقد است: ایران، برای دستیابی به الگوهای اسلامی و ایرانی پیشرفت به نسخه‌های بومی و منطبق با ساختارهای شخصیت ایرانیان نیاز دارد.

یونس یونسیان در گفت‌وگو با خبرنگار علمی ایسنا منطقه سمنان، با اشاره به برگزاری سمینار سرگردانی‌ها و شکاف های گفتمان علوم انسانی و روانکاوی در کشور و کاسبان روان در شاهرود، اظهار کرد: سمینار علمی "سرگردانی‌ها و شکاف‌های گفتمان علوم انسانی و روانکاوی در کشور و کاسبان روان" که پاییز امسال در دانشگاه شاهرود برگزار شده است، به مجموعه درس گفتارهایی اشاره دارد که با محوریت قراردادن اهمیت مفاهیم بینارشته‌ای در علوم انسانی و تاکید بر تولید دانش درونزا و مبتنی بر مولفه‌های فرهنگی و بومی کشور ایجاد شده است.

سخنران سمینار علمی "سرگردانی‌ها و شکافهای گفتمان علوم انسانی و روانکاوی در کشور و کاسبان روان" با بیان به اینکه انسان در روانکاوی، موجودی دارای ناخودآگاه، مبتنی بر ساختارهای زبانی و دارای گذشته تاریخی موثر در امروز است، تصریح کرد: درک ساختارهای ذهنی و روانی انسان و دریافت وضعیت ناخودآگاه از طریق هندسه موضعی یا توپولوژی ممکن می‌شود. نوع پیوستگی و انسجام یافتن ساختارهای ذهنی و روانی شامل رویاها، توهم‌ها، سازه‌های ذهنی در ادبیات و هنر می‌تواند از خلال درک ساختارهای توپولوژیک به بهترین شکل تفسیر شود. به جز مسیر تکامل فرد و شخصیت انسانی او، کودکی و گذشته نقش اساسی ایفا می‌کند.

وی ادامه داد: نگرش، شیوه زندگی و تجربیات و اندیشه‌های انسان در معرض رانش‌ها و لغزه‌های غیر عقلانی و یکباره است. ناخودآگاه در حقیقت مخزن رانه‌های غیرعقلانی و غیرمنطقی انسان است. تعارض میان خودآگاه و ناخودآگاه به ایجاد مکانیسم‌های دفاعی و سازه‌های شخصیتی متفاوت منجر می‌شود.

وی با بیان اینکه اهمیت مرزهای دانش و حرکت در مسیر نقاط اتصال و برخورد علوم می‌تواند به یکباره موجب ایجاد جهش‌های فکری و نظری در ساختار علوم انسانی در کشور شود، خاطرنشان کرد: می‌توان با منطبق کردن این مسیرها بر ویژگی‌های فرهنگی و ملی ایران به ترسیم الگوهای پیشرفت ایرانیان و ترسیم ساختارهای پیچیده و نقشه راه شخصیت ایرانیان به عنوان زیرساخت اساسی پیشرفت دست یافت. روانکاوی ارتباطات موثری بین ساختارهای توپولوژیک دانش ریاضیات و مولفه‌های روانکاوانه موجود در ناخودآگاه کشف کرده است.

وی با اشاره به این که بدون شناخت کامل الگوهای شخصیتی و تبیین ساختارهای ذهنی و روانی ایرانیان، نمی‌توان به برنامه‌های پیشرفت و رشد دست یافت، تصریح کرد: دانش و نظریه روانکاوی توانسته است ارتباط عجیب و موثری را میان ساختارهای توپولوژیک در دانش ریاضیات و مولفه‌های روانکاوانه و ذهنی موجود در ناخودآگاه کشف کند.

یونسیان ادامه داد: صورت بندی‌های توپولوژی در نظریه روانکاوی می تواند راهگشای درک نوین از مرزها و محل برخورد دو دانش بزرگ و عظیم ریاضیات و روانکاوی باشد و کشور ایران برای دستیابی به الگوهای اسلامی و ایرانی پیشرفت به نسخه‌های بومی و منطبق با ساختارهای شخصیت ایرانیان نیاز دارد.

این کارشناس وزارت علوم با بیان اینکه علوم انسانی و بویژه حوزه علوم محض و نظری، همواره نیازمند پشتوانه‌های فلسفی بوده است تا بتواند همواره رابطه تعاملی و هم افزای خود را با حوزه فلسفه و علم حفظ کند، خاطرنشان کرد: فضای آکادمی‌های علوم انسانی در کنار مباحث نظری محض در ایران توانسته است رشد گسترده و عمیقی را تجربه کند، در حالی که در این زمان بیش از هر دوره‌ای لزوم بازتعریف و ایجاد فضای بینارشته‌ای در مقولاتی نظیر روانکاوی و فلسفه علوم احساس می‌شود، از این رو می‌توانند در تحول فضای علمی و بلوغ گفتمان علوم انسانی مفید واقع شوند و دریچه‌ای به سوی تولید دانش درونزا و گفتمان خودی و بومی علوم انسانی بگشایند.

یونسیان با بیان اینکه دانش روانکاوی در ایران همواره چندین پله پایین‌تر از ترجمه‌ها و تولیدات فکری غربی ایستاده است، افزود: روانکاوی به عنوان دانش تحلیل روان و کارکردهای ذهنی انسان می‌تواند هسته اصلی علوم انسانی باشد و از این رو نظریه پردازی و تغییر پارادایم‌های گفتمان علوم انسانی در ایران بدون درک عمیق از روانکاوی همواره ناکام مانده است.

این پژوهشگر، فضای آکادمیک را نیازمند حرکت‌های بینارشته‌ای و خلاقانه دانست و گفت: حرکت‌هایی که به قول ژاک دریدا، فیلسوف فرانسوی، به سراغ "آپوریا"ها یا سرگردانی‌های فلسفه و مرزهایش می‌روند که یکی از این مرزهای سرگردان، محدوده تلاقی روانکاوی و توپولوژی است.

انتهای پیام