همایش ملی قرآن و معرفت‌شناسی برگزار می‌شود

همایش ملی قرآن و معرفت‌شناسی در دانشگاه علامه طباطبائی برگزار می‌شود.

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا قائمیان در نشستی با اعلام برنامه‌های این همایش اظهار کرد: این همایش در راستای معرفت شناسی مفاهیم قرآنی است. گستره معرفت شناسی بسیار وسیع است و تمامی دانش‌های همگن و همسایه خود را در بر می گیرد. مباحث زبانشناسی، معرفت شناسی و هرمونتیک از مباحث اصلی این همایش است.

وی ادامه داد: معرفت شناسی در قرن بیستم به شکل یک دانش مستقل در آمد و در یونان باستان در آثار افلاطون و ارسطو دیده می‌شود و بعد از انقلاب هم وارد ایران شد و علامه طباطبائی در کتاب المیزان و اصول فلسفه و روش رئالیسم به مباحث معرفت شناسی در قرآن پرداخته است.

دبیر علمی همایش تاکید کرد: شهید بهشتی و شهید مطهری در این زمینه نیز کارهایی داشتند همچنین بعد از انقلاب هم در محافل روشنفکران این مباحث مطرح شد و آیت‌الله جوادی آملی یک کتابی به عنوان معرفت شناسی در قرآن دارد.

قائمیان یادآور شد: معرفت‌شناسی در قرآن یک نیاز بسیار اساسی و جدی است که در حوزه مطالعات قرآنی باید یک مواجهه میان مباحث معرفت شناسی صورت بگیرد. معرفت شناسی خود اقسام مختلفی دارد.

وی در ادامه با اشاره به این اقسام گفت: معرفت شناسی به مسائلی همچون امکان معرفت، اقسام معرفت،‌ ساختار معرفت،‌ شکاکیت و توجیه علمی در هرمونتیک می‌پردازد. همچنین مباحثی وجود دارد که امکان فهم معنایی متن را برای خواننده فراهم می‌کند.

دبیر علمی همایش ادامه داد: در زبان شناسی مباحثی وجود دارد مانند اینکه معنای متن را چگونه بفهمیم و چگونه به آن بپردازیم. در معرفت قرآنی تمامی مفهوم‌ها با هم مرتبط هستند. ما اگر بخواهیم به معرفت شناسی بپردازیم باید معنا را هم در نظر بگیرم و اگر بخواهیم به معنا برسیم باید معرفت شناسی هم در نظر بگیریم.

قائمیان تصریح کرد: اندیشه تکوین این مجموعه بیش از 10 سال پیش در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی مطرح شد. اما به دلیل کمبود نیرو نتوانستیم روی این موضوع کار کنیم. چون افرادی که در حوزه مطالعات قرآنی فعال هستند بسیار کم هستند.

وی افزود: این همایش با همکاری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است و ما درصدد آن هستیم که بتوانیم این کار را وسعت بدهیم. ما به دنبال این نبودیم که تئوری‌های معرفت شناسی را از قرآن استخراج کنیم. هدف ما بسیار گسترده‌تر از این بود و سعی کردیم که تناسبی میان این مباحث به وجود بیاوریم.

دبیر علمی همایش تاکید کرد: اینکه ما کاری کرده باشیم ادعایی نداریم و سعی کردیم یک نسبتی بین مفاهیم قرآنی به وجود بیاوریم. فعالیت میان رشته‌ای کاری بسیار سخت است و خلاقیت افراد را می‌طلبد. ضرورت اینگونه مباحث کاملا در جامعه حس می‌شود. ما در این همایش مقالات خارجی را حذف نکردیم، بهتر دیدیم که در مرحله اول به صورت داخلی برگزار شود و اگر امکان داشت در سالهای آینده از فعالیت‌های کشورهای خارجی هم بهره می‌بریم. در کشورهای عربی بیشتر کارهای قرآنی ترجمه‌ای است ولی در ایران این بحث متفاوت است.

به گزارش ایسنا در ادامه این مراسم، اسلام سواری دبیر اجرایی همایش گفت: این همایش در پنج آبان ماه در سالن شهید عضدی برگزار می‌شود و آیت‌الله رشاد و حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا قائمیان دبیر علمی همایش و حجت‌الاسلام والمسلمین یحیی یثربی به ایراد سخنرانی می‌پردازند، همچنین قرائت سه مقاله برتر از جمله برنامه‌های ماست.

وی ادامه داد: یک میزگرد با حضور اساتید معرفت شناسی برگزار می‌شود که اساتید این میزگرد عبارتند از: حجت‌الاسلام و المسلمین قائمیان، کرباسی و سلیمان حشمت. ما فراخوان این همایش را در سال 91 دادیم و تا سال 92 ، 50 مقاله به دست ما رسید و بعد از ارزیابی، 22 مقاله تائید شد که در شش سرفصل تنظیم شد.

دبیر اجرایی همایش با اشاره به سرفصل‌ها گفت:‌ امکان و اقسام معرفت، تعریف و نطق در قرآن، ابزار معرفت در قرآن، هرمونتیک و زبان شناسی علم، ما بعد الطبیعه، معرفت دینی و نقد نسبی گرایی از جمله سرفصل‌های این همایش است.

انتهای پیام