مهتدی: اعضای شورای همکاری خلیج فارس اجازه ندادند انقلاب یمن به نتیجه برسد

نشست "از سعده تا صنعا" با موضوع بررسی تحولات اخیر کشور یمن و انقلاب آن در پژوهشکده مطالعات راهبردی فلسطین با حضور چند تن از کارشناسان منطقه برگزار شد.

به گزارش خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در ابتدای این نشست،‌ محمد علی مهتدی،‌ استاد دانشگاه و پژوهشگر مسایل جهان عرب درباره تاریخچه کشور یمن و موقعیت جغرافیایی آن اظهار کرد: یمن با وجود این که کشور فقیری است، اما می‌تواند در آینده موقعیت بسیار مهمی داشته باشد. یمن حدود نیم میلیون کیلومتر مربع وسعت دارد که حدود یک چهارم مساحت ایران است، و حدود 24 میلیون نفر جمعیت دارد که حدود 45 درصد آن شیعه زیدی و حدود 55 درصد نیز سنی شافعی هستند. عمده‌ تولیدات و صادرات کشور یمن،‌ گندم،‌ سبزیجات و میوه است؛ یمن دارای دو بخش شمالی و جنوبی است که بخش شمالی پایتخت آن صنعا است و بخش جنوبی دارای بندر مهم عدن است.

او ادامه داد: سنی‌ها در کشور یمن اغلب جزء شاخه شافعی هستند که البته به مذهب شیعه نزدیک‌تر از دیگر شاخه‌های مذهبی سنی است. شیعه‌های یمن نیز شیعه‌های زیدی هستند و این مذهب فرزند امام چهار زیدبن علی را امام می‌دانند.

این کارشناس مسائل جهان عرب،‌ در بخش دیگری از سخنانش گفت: انقلاب اسلامی ایران در انقلاب امروز مردم یمن و حوثی‌ها به طور تعیین کننده تأثیر گذار بوده است؛ بعد از انقلاب،‌ تعداد زیادی از یمنی‌ها برای آشنایی با انقلاب به ایران و بعد به حوزه‌های علیه قم رفتند،‌ یکی از این افراد حسین الحوثی بود که پدر عبدالملک الحوثی،‌ رهبر کنونی بخش حوثی‌ها در یمن است، که مدتی را در قم گذراند و تحت تأثیر انقلاب اسلامی قرار گرفت و جنبش حوثی‌ها را در یمن آغاز کرد. البته این جنبش با مخالفت شدیدی روبه‌رو شد، در حالی که خود علی عبد الله صالح، رییس‌جمهور یمن شیعه زیدی بود، اما چون قبلاً‌ ارتباطات خاصی با صدام حسین و رژیم بعث و هم‌چنین با سعودی‌ها و غرب داشت از این بخش که طرفدار اندیشه انقلاب اسلامی ایران بود وحشت داشت؛ و مبارزه علیه جنبش حوثی‌ها در منطقه سعده آغاز شد اما این اقدام به‌ جای آن که این حرکت را خاموش کند،‌ روز به روز تقویت کرد و به میزانی که مبارزه علیه این حرکت سخت‌تر می‌شد، به همان میزان هم حوثی‌ها مجبور بودند برای دفاع از خودشان امکانات بیش‌تری فراهم کنند. در این مدت جنگ‌های زیادی هم میان ارتش یمن و حوثی‌ها صورت گرفت ولی کاری از پیش نبرد. بعد از آن عربستان تعدادی از عشایر جنوب را که تکفیری بودند به سمت سعده کوچ داد و آن‌ها را با حوثی‌ها درگیر کردند که البته این اقدام هم نتیجه عکس داد، و در نهایت با قدرت گرفتن جنبش حوثی‌ها، آن‌ها به استان‌های مجاور سعده نیز نفوذ کردند و از آن جایی که موقعیت مردمی خوبی داشتند و اکثریت ملت یمن از این حرکت حمایت می‌کردند. پس این حرکت صرفاً‌ مخصوص حوثی‌ها و زیدی‌ها نبود بلکه بخش گسترده‌ای از ملت یمن از این حرکت حمایت می‌کردند و تظاهرات میلیونی در شهرهای مختلف یمن برگزار شد.

مهتدی در ادامه اظهار کرد: این حرکت در حال به نتیجه رسیدن بود و یک دولت مردمی و پاک انتخاب شد، اما شیخ‌های سعودی و قطری با دخالت‌هایی که داشتند این انقلاب را خنثی کردند و علی عبدالله صالح را کنار گذاشتند و معاون او منصور هادی را به قدرت رساندند و عملاً‌ با این تغییر ظاهری،‌ انقلاب مردم یمن را خنثی کردند. در این زمینه غربی‌ها هم نقش مهمی را برگزار می‌کردند،‌ اما آن‌هایی که عملا در این جریان تاثیرگذار بودند،‌ اعضای شورای همکاری خلیج فارس بود که اجازه ندادند انقلاب یمن به نتیجه برسد؛ البته گروه حوثی‌ها این تغییر را قبول نکرد و هم‌چنان معتقد بود که این انقلاب باید ادامه پیدا کند و نام "انصار الله" را برای خود انتخاب کردند. به دلیل شعارهای مرگ برآمریکا،‌ مرگ بر اسراییل و الله اکبر انصار الله، بسیاری از کشورهای عربی و غربی معتقدند که ایران از آنان حمایت می‌کند و این در حالی است که عبدالملک الحوثی بارها اعلام کرده است که آن‌ها به هیچ وجه از ایران هیچ کمکی دریافت نمی‌کنند.

او درباره علت گسترش حمایت مردم یمن از حوثی‌ها اظهار کرد: به دلیل آن که شعارهای حوثی‌ها در مخالفت با فساد دولتی منصور هادی و لزوم برداشته نشدن یارانه‌های دولتی از قیمت سوخت بود، اکثریت مردم یمن از حوثی‌ها حمایت کردند. در این میان میانجی‌گری‌های زیادی بین دولت منصور هادی و حوثی‌ها توسط قطر و عربستان صورت گرفت؛ چندین امتیاز به حوثی‌ها دادند و اعلام کردند که بعد از تشکیل کابینه جدید چند وزارتخانه را در اختیار حوثی‌ها قرار می‌دهند که البته عبدالملک الحوثی هیچ‌یک از این پیشنهادها را نپذیرفت و اعلام کرد که ما خواستار شرکت و حضور دو کابینه نیستیم و هدف ما اصلاح وضع موجود است. با پافشاری حوثی‌ها بر مواضع خودشان و نپذیرفتن پیشنهادهای طرف مقابل، دولت در نهایت تسلیم شد. پس از ورود حوثی‌ها به شهرهای دیگر یمن اکثر نیروهای انتظامی و ارتش یمن،‌ تسلیم شدند چون آن‌ها با این حرکت موافق بودند و به دلیل آن که بخش عظیمی از این تظاهرات مردمی بود، نه مسلحانه از آن استقبال کردند. در حال حاضر منصور هادی با موافقت حوثی‌ها چند مشاور از اعضای انصار الله در اختیار دارد تا در مورد انتخاب وزیران کابینه جدید با آن‌ها مشورت کند که البته قرار شده بود؛ منصورهادی از میان گزینه‌های پیشنهادی حوثی‌ها، وزیران جدید را انتخاب کند.

این پژوهشگر مسایل جهان عرب افزود: هم اکنون نیز تلاش‌های زیادی توسط شخص منصور هادی و دولت‌های عربی برای خنثی کردن انقلاب مردم یمن انجام می‌شود؛ بعد از سال 1990 متحد شدن دو کشور یمن جنوبی و یمن شمالی، جنوبی‌ها همیشه مدعی بودند که با آن‌ها همانند شهروند درجه دوم رفتار می‌شود. هم اکنون منصور هادی در اقدامی رییس دفتر خودش را به نخست وزیری منصوب کرد که البته این شخص نیز در دانشگاه بغداد مدرک دکتری خودش را در زمان حکومت صدام حسین دریافت کرده بود و ارتباط نزدیکی با حزب بعث عراق و غرب داشت. این اقدام منصور هادی از آن جهت اهمیت دارد که حوثی‌ها که با این انتصاب مخالف هستند،‌ در صورت مخالفت،‌ به دلیل این که این شخص جنوبی است با اعتراض مردم جنوب یمن مواجه خواهند شد و پایگاه مردمی خود در جنوب یمن را از دست خواهند داد.

در ادامه این نشست،‌ جعفر قنادباشی،‌ سفیر پیشین ایران در لیبی و پژوهشگر ارشد خاورمیانه،‌ درباره آینده انقلاب یمن اظهار کرد: منصور هادی قرار بود که حدود دو سال ریاست جمهوری را بر عهده بگیرد؛ در حال حاضر این کشور،‌ پارلمان،‌ قانون اساسی و رییس‌جمهور منتخب ندارد؛ در این میان مهم‌ترین اقدامی که می‌شود به آن استناد کرد، توافق آشتی ملی است؛ که در نتیجه چند ملاقات در طول 10 ماه میان قبایل مختلف یمن برگزار شد و توافق‌هایی صورت گرفت؛ یکی از این توافق‌ها که می‌گوید کشور یمن باید فدرالی شود، دست و پای این انقلاب را می‌بندد؛ یکی دیگر از بندهای این توافق می‌گوید که پیشنهادهایی که توسط همکاری خلیج فارس ارائه می‌شوند، باید پذیرفته شوند. در حال حاضر کشورهای عربی با استفاده از شاخه‌های افراطی اخوان که در کشور یمن مستقر هستند قصد دارند با حوثی‌ها مقابله کنند. انقلابی که در یمن اتفاق افتاده است، بخشی از بیداری اسلامی است.

انتهای پیام