دعوت نکردن ایران به پاریس اشتباه بود/در موضوع غنی سازی دستیابی به توافق تاریخی امکان پذیر است

به گزارش خبرنگار مهر، ممانعت آمریکا از دعوت جمهوری اسلامی ایران به کنفرانس پاریس برای تشکیل ائتلاف ضد داعش و عملکرد دو گانه مقامات کاخ سفید و همچنین رسیدن خبرهایی از اختلاف زیاد بین مذاکره کنندگان هسته ای ایران و گروه 1+5 در جریان مذاکرات جاری نیویورک، موجب شد تا خبرنگار مهر گفتگویی با "رایان کاستلو" عضو شورای ملی ایرانی آمریکایی (NIAC) انجام دهد و نظرات وی را در این خصوص جویا شود. وی در این مصاحبه که مشروح آن در زیر آمده است دستیابی به توافق هسته ای در زمان تعیین شده را به نفع ایران و آمریکا خواند و تصریح کرد سیاست کاخ سفید در دعوت نکردن ایران به کنفرانس پاریس برای مقابله با داعش اقدامی اشتباه و تکرار تجربه سوریه توسط دولت باراک اوباما است که با اهداف سیاسی صورت گرفته است زیرا توانمندی ایران برای مقابله با داعش بسیار بیشتر از بسیاری از کشورهای حاضر در کنفرانس است.

خبرگزاری مهر-گروه بین الملل: اگر مزاکرات با شکست مواجه شود طرح B طرفین به نظر شما چه خواهد بود؟ آیا ضرب العجل تعیین شده تمدید خواهد شد؟

رایان کاستلو: یکی از دلایلی که موجب شد توافق هسته ای موقت به خوبی پیش برود و اجرایی شود این بود که هیچ یک از طرف ها دارای طرح B خوبی نبوده اند. در این صورت ایران تا حدودی خواهد توانست با ایجاد شکاف بین گروه 1+5 کمی از تحریم ها را بکاهد مخصوصا وقتی که جامعه جهانی آمریکا را مسئول شکست مذاکرات بداند و ایران هم با اقداماتی به رفع نگرانی های جامعه جهانی بپردازد مثل اینکه سطح غنی سازی خود را در سطح 5 درصد حفظ کند.

اما چنین احتمالاتی از واقعیت فاصله زیادی دارند. صرف نظر از آنچه که الان در پشت میزهای مذاکره می گذرد، تحریم های فرامرزی آمریکا موجب انباشته شدن تقاضا و تمایل شرکت های بین المللی برای تجارت با ایران شده است و ایران هم به خوبی می داند که بهبود کلی و عمده اوضاع اقتصادی از طریق طرح A که یک توافق هسته ای جامع با برداشتن تحریم ها است به دست خواهد آمد.

برای آمریکا هم شکست مذاکرات یک عقب گرد و عقب نشینی بزرگ خواهد بود که در نتیجه آن دیگر باراک اوباما قادر نخواهد بود مانع از تصویب تحریم های جدید از سوی کنگره شود و این تحریم ها ظاهرا موجب خواهند شد تا ایران مصالحه نکند و تشدید اوضاع اقتصادی ایران موجب خواهد شد تا ایران برنامه هسته ای خود را گسترش دهد و این امر هم موجب ایجاد حلقه خطرناکی خواهد شد که ممکن است به جنگ ختم شود.

باراک اوباما هم می داند که اقدام نظامی علیه برنامه هسته ای ایران بسیار خطرناک است و موجب خواهد شد تا ایران به دنبال بازدارندگی هسته ای باشد و جانشین او به سادگی خواهد توانست تا این جنگ غیرعاقلانه را آغاز کند و یا مانع از آن شود. به همین دلیل است که توافق دیپلماتیک، طرح A روسای هر دو کشور است. تنها یک توافق دیپلماتیک است که می تواند منافع طرفین را محقق سازد. در صورتیکه هریک از طرفین در پشت میز مذاکره نرمش از خود نشان دهد به ویژه در موضوع غنی سازی دستیابی به یک توافق تاریخی امکان پذیر است. با اینحال زمان برای دستیابی به توافق هسته ای نامحدود نیست. با اینکه به نفع هر دو طرف است تا در صورت دست نیافتن به توافق، توافق هسته ای موقت را تمدید کنند اما فشارهای داخلی موجب خواهد شد تا هر دو طرف پای میز مذاکره را ترک کنند.

- برخی معتقد هستند که تلاش آمریکا برای کنارگذاشتن ایران از ائتلاف ضد داعش از آن جهت صورت گرفته است که در صورتی که ایران در ائتلاف ضد داعش وارد شود بطور ناخواسته این مسئله به مذاکرات هسته ای گره خواهد خورد. شما در این باره چه فکر می کنید؟

- آمریکا بسیار هوشمندانه عمل می کند و سعی می کند اهرم های فشار خود را حفظ کند و تا دستیابی به توافق جامع هسته ای سعی می کند از همکاری های بیشتر خودداری کند اما با این حال بحث ضروری و فوری تهدید داعش این راهکار آمریکا را به چالش کشانده است. امری که باعث شده است تا آمریکا برای جلب همکاری های منطقه ای ایران به گفتگوهای پشت پرده با ایران رو بیاورد و در عین حال سعی کند اینگونه وانمود کند که ایران یک ملت منفور است.

با دعوت نکردن ایران به کنفرانس ضد داعش در پاریس، آمریکا مشارکت های بالقوه با ایران را که می تواند برای دستیابی به اهداف استراتژیک در مبارزه با داعش ضروری هستند را به چالش کشانده است. اگر آمریکا واقعا آنگونه که جان کری وزیر خارجه آمریکا می گوید خواستار همکاری ایران در مبارزه با داعش است پس چرا همزمان ایران را به کنفرانس پاریس دعوت نمی کند اقدامی که می تواند با واکنش مواجه شود و تبعات داشته باشد. همانگونه که مقامات ایرانی اعلام کرده اند ایران پیش از این علاقمندی و تعهد خود را در این خصوص به نمایش گذاشته است و امکانات و توانمندی های بسیار بیشتری از بسیاری از کشورهای حاضر در کنفرانس برای این کار دارد.

این اقدام آمریکا تکرار اشتباه دولت اوباما درباره سوریه است که با انگیزه های سیاسی ایران را که از بازیگران کلیدی بود از مذاکرات صلح بحران سوریه کنار گذاشت. و جای هیچ تعجبی نیست که بعد از این اقدام اوضاع سوریه وخیم تر شد و هنوز این وخامت ادامه دارد. با اینحال من هنوز معتقدم در برای همکاری ایران و آمریکا در مبارزه با داعش باز است. و با وجود اینکه تابوهای برای همکاری ایران و آمریکا در پایتخت های دو کشور وجود دارند ایران و آمریکا هر دو دارای اهداف استراتژیک دست یافتنی در مبارزه با داعش هستند حتی اگر یکی از این دو کشور یا هر دو آنها از این همکاری طفره بروند.

-----------

گفتگو از پیمان یزدانی