جزئیات مسیر هجرت کاروان رضوی در ایران/قدمگاه‌های قطعی امام‌رضا(ع)

۱۲۰۰ سال پیش یعنی در بیست و پنجم ذی‌القعده سال ۲۰۰ هجری، کاروان امام رضا(ع) به اجبار مأمون و تحت نظر رجاء بن ابی‌ضحاک، مدینه منوره را به مقصد مرو ترک کرد و حدود شش ماه بعد به مرکز خلافت عباسیان رسید.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، به مناسبت این روز، علی‌اصغر سالاری سرپرست گروه پژوهشی راه ولایت که تحت نظر بنیاد بین‌المللی فرهنگی هنری امام رضا(ع) به شناسایی و ثبت قدمگاه‌های امام رضا(ع) در کشورمان مشغول است، در گفت‌وگویی گفت: در هجرت امام، 14 نفر ایشان را همراهی کردند: موسی‌بن سیار، ابراهیم‌بن عباس، ابراهیم حسنی، هرثمةبن اعین(خواجه مراد)، عباس‌بن هلال و ابومحمد غلامان حضرت، ‌اباصلت هروی خادم حضرت، محمد‌بن جعفر عموی حضرت، محمدبن ابی عباد کاتب حضرت، علی الصالح بن عبیدالله بن حسین اصغر بن علی بن الحسین(ع)، محمد الجوانی بن عبیدالله بن حسین اصغر بن علی بن الحسین(ع)، مردی از اهالی بلخ و یکی از نوادگان قنبر غلام امام علی(ع).

این محقق و پژوهشگر افزود: طول مسیر هجرت امام رضا(ع) ۳۴۵۰ کیلومتر است که ایشان دوسوم آن را در ایران طی کردند، یعنی پس از ورود از مرز شلمچه، به طور متوسط هر روز 30 کیلومتر پیمودند تا اینکه پس از 75 روز از سمت سرخس خارج شدند. به همین دلیل، پیش‌بینی می‌شود حضرت حدود ۷۰ تا ۷۵ منزل و قدمگاه در ایران داشته باشند.

سالاری ادامه داد: از این تعداد، تاکنون ۱۶ قدمگاه قطعی شناسایی شده است که هفت تای آن‌ها به نام‌های «ابرکوه، دهشیر، توران‌پشت، فراشاه(اسلامیه)، تفت(مالمیر)، مسجد فُرط و خرانق (مشهدک)» در یزد قرار دارد.

وی که بیش از یک دهه است روی پروژه جاده ولایت کار می‌کند، مسیری که کاروان رضوی(ع) از شلمچه تا مرو طی کرده است، افزود: شیخ صدوق از رجاء بن ضحاک نقل کرده است که گفته: «مأمون مرا فرستاد که علی‌بن موسی‌الرضا را از مدینه به مرو آورم و امر کرد آنجناب را از راه بصره و اهواز و فارس حرکت دهم و از طریق قم نبرم»، این امر از نظر تاریخی هم قابل قبول است، چرا که مأمون می‌خواست امام را از مسیرهای غیرمعمول گذر دهد تا امکان تماس دوستداران ولایت کم شود و همچنین امام از کانون نهضت‌های احتمالی دور باشند.

سالاری افزود: آن حضرت پس از شلمچه، به منزلگاهی میان خرمشهر و آبادان رسیدند. سپس از طریق پل اربق که 700 سال پیش ویران شده است از کارون عبور کردند و به اهواز و رامهرمز در رفتند. منزل بعدی «ارجان» در هشت کیلومتری شمال بهبهان بود که خوشبختانه یکی از قدمگاه‌های قطعی و شناسایی‌ شده است. از این شهر تا ابرکوه در استان یزد، نشانه معتبری پیدا نکردیم و در ۹۰ منبع متقدم و متأخر تاریخی نیز نشانه‌ای از عبور کاروان امام از شیراز نیافتیم. بنابراین به احتمال زیاد کاروان حضرت از راه غیرمتعارف دره مارون و تل خسرو (یاسوج) عبور کرده‌اند تا به اقلید و ابرکوه در استان یزد رسیده‌اند.

سرپرست گروه پژوهشی راه ولایت اظهار کرد: کاروان حدود 500 کیلومتر را از یزد طی می‌کند و وارد شمالی‌ترین ناحیه استان یعنی عشق‌آباد طبس می‌شود و پس از عبور از دو شهر کهن فیروزآباد و کشمیر، به نیشابور می‌رسد و با استقبال تاریخی مردم مواجه می‌شود. اتراقگاه دیگر امام رضا(ع) قدمگاه مشهور نیشابور است که تخته‌سنگی منقوش به جای پای حضرت نیز در آن وجود دارد. سپس حضرت از طریق طوس و پس از توقف در ده‌سرخ (قریه الحمراء) به سناباد در مشهد وارد می‌شوند.

انتهای پیام