نگاه تحلیلگران ایرانی به تشکیل ائتلاف علیه «داعش»

این گزارش نگاهی به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز شنبه 22 شهریور ماه 1393 خورشیدی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی کرده است.



*** حمایت از تروریسم در پوشش ائتلاف علیه داعش؟

روزنامه ی «شرق» در گزارشی با عنوان «ائتلاف 40 کشور جهان علیه داعش» با اشاره به نشست ریاض که با حضور وزیر امور خارجه ی آمریکا و چند کشور عربی برگزار شد، نوشت: پیوستن عربستان و قطر به ائتلاف جهانی علیه «داعش» درحالی صورت می گیرد که پیش تر برخی از همین کشورها، متهم به حمایت مالی و لجستیکی از گروه های تروریستی مستقر در سوریه شده بودند. براساس بیانیه پایانی این نشست، کشورهای شرکت کننده در این نشست خواهان برنامه ریزی، سیاست گذاری و تقسیم وظایف برای مقابله با گروه های تروریستی در سراسر جهان به ویژه گروه «داعش» شدند. با وجود آنکه کشورهای شرکت کننده در این نشست توافق کردند که در بسیاری از جنبه های نظامی علیه «داعش» هماهنگ باشند، اما آنطور که جان کری در پایان این نشست گفت، هیچ کدام از این کشورها عملیات نظامی زمینی علیه «داعش» نخواهند داشت و آمریکا نیز براساس استراتژی اعلام شده از سوی اوباما، حملات هوایی علیه تروریست ها را افزایش می دهد.

این روزنامه همچنین در سرمقاله ی خود با تیترِ «ریشه یابی دوری ایران از ائتلاف» به نبود ایران در این ائتلاف اشاره کرد و نوشت: حضور نداشتن ایران در ائتلافی که ایالات متحده به عنوان سردمدار آن، از عضویت 40کشور در آن سخن گفته است، امری قابل پیش بینی بود. به هرحال آمریکا و برخی کشورهای حاضر در ائتلاف، علاقه مند به رسمیت بخشی به نقش و جایگاه ایران آن هم در آستانه مذاکرات حساس هسته ای نیویورک نیستند. این امر نوعی عقب نشینی از سوی ایالات متحده تلقی می شد و طبیعتا طراحان سیاست خارجی و البته برخی متحدان منطقه ای آمریکا، علاقه مند به حضور ایران در چنین ائتلافی نبوده و نیستند. اگرچه اوباما هفته گذشته در سخنان مهمی، مشکل اعراب سنی را نه ایران شیعه، که تروریست های سلفی دانسته بود اما هنوز فضا برای همکاری هایی از این دست میان ایران و آمریکا مهیا نیست.

شرق با مثبت ارزیابی کردنِ حضور نیافتن ایران در این ائتلاف افزود: با توجه به بحران اقتصادی ای که کشورهای اتحادیه اروپا را دربرگرفته و درگیری های اوکراین، به نظر نمی رسد این ائتلاف به آن شکلی که مدنظر اوباماست، عرض اندام کند؛ این امر بیشتر نوعی خرید حیثیت در آستانه انتخابات میان دوره ای کنگره است که دموکرات ها به فتح آن دل بسته اند. با این حساب اقدام ایران در فاصله گرفتن از چنین ائتلافی، منطقی و درست به نظر می رسد. آمریکا نگران تهدید «داعش» علیه متحدان خود و حتی امنیت ملی خود است و ایران، توان کنترل مرزهای خود از این تهدید و حتی آسیب زدن به این گروه با دادن مشاوره به دولت شیعه عراق را دارد.

روزنامه ی «جام جم» هم در گزارشی زیرِ تیترِ «هم پیمانی آمریکا با حامیان داعش در مبارزه با تروریسم» نوشت: واشنگتن درحالی رایزنی های خود برای یارگیری از میان کشورهای عربی منطقه جهت مبارزه با داعش را تشدید کرده است که تحلیلگران نسبت به پیامدهای هم پیمانی این کشور با بعضی از حامیان داعش برای مبارزه با تروریسم، ابراز نگرانی می کنند.

به نوشته ی جام جم، هدف ائتلاف تشکیل شده علیه داعش، تحت فشار قرار دادن دولت اسد و از سرگیری پرونده مناقشه دمشق است. برای همین هم مسکو نسبت به تجاوز احتمالی به خاک سوریه هشدار داده و مسئولان بلندپایه سوریه به افسران ارشد پدافند هوایی این کشور دستور داده اند هر هواپیمایی که حریم هوایی سوریه را نقض کند، باید سرنگون شود.

وبسایت «جام جم» آنلاین وابسته به این روزنامه نیز در گزارشی با تیتر «پای این ائتلاف می لنگد» عنوان کرد: ائتلاف ضد داعش به زعامت آمریکا و با حضور ترکیه و ده کشور عربی از جمله کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، بدون حضور ایران، سوریه و روسیه به عنوان کشورهایی که بیشترین تجربه مواجهه را با تروریست های فعال در سوریه و عراق طی سالیان گذشته داشته اند، بیشتر از آنکه ائتلافی ضد تروریستی باشد به تجمعی پر از تناقض شبیه است که هر کدام از اعضای آن، راه خود را می رود.

«اهداف پیدا و پنهان ائتلاف جدید در منطقه» نیز عنوان یادداشت روزنامه ی «ایران» در این باره بود. به نوشته ی این روزنامه، بررسی نقشه راه امریکا و تحلیل سیاسی اظهارات اخیر باراک اوباما رئیس جمهوری امریکا در مورد استراتژی این کشور برای مبارزه با تروریسم، نشان می دهد هدف از این ائتلاف مقابله با گروهک داعش نیست، بلکه سرنگونی دولت سوریه است. از آنجا که امریکا، غرب و همپیمانان منطقه ای امریکا در طول 40 ماهی که از بحران سوریه می گذرد نتوانستند از رهگذر تصویب یک قطعنامه در شورای امنیت، سوریه را تحت بند 7 قرار دهند، لذا شیوه به ظاهر مشروعی را برای حمله به سوریه اتخاذ کردند.

این روزنامه در ادامه افزود: هدف نهایی امریکا و غرب این است که بدون مراجعه به شورای امنیت و با استفاده از ارتش های منطقه ای به بهانه سرکوب داعش و جبهه النصره بطور موازی به مقابله با ارتش سوریه بپردازند.

روزنامه ی «جمهوری اسلامی» هم در سرمقاله ی امروز خود مطلبی با عنوان «آمریکا، ائتلاف برای بازی با داعش» منتشر کرد.

به تحلیل جمهوری اسلامی، سخنان رییس جمهور آمریکا مبنی بر تلاش گسترده واشنگتن برای ایجاد یک ائتلاف بین المللی علیه داعش ضمن آنکه نوعی فرافکنی برای به فراموشی سپردن سیاستهای گذشته کاخ سفید در مهار تروریسم است بار دیگر نشان می دهد که واشنگتن همچنان در مبارزه با تروریسم، گرفتار دورویی، نفاق و تعارض است و پس از چهار سال سکوت در برابر جنایات و تحرکات داعش در سوریه فقط قصد دارد با داعشی هایی که اخیراً پس از کشتن دو خبرنگار آمریکایی به خطری برای امنیت آمریکا و متحدان منطقه ای آمریکا تبدیل شده اند مقابله ای محدود کند و دیگر گروههای تروریستی، نه تنها مشمول این مقابله نخواهند بود، بلکه مورد حمایت این کشور نیز قرار خواهند گرفت. واقعیت اینست که سیاست های کاخ سفید هرگز قادر به برقراری نظم بین المللی و مبارزه با تروریسم نبوده و نیست.

«حمایت» روزنامه ی دیگری بود که در گزارش خبری امروز خود با موضوع « تقویت تروریسم در پوشش مبارزه با داعش » به این موضوع پرداخت و نوشت: آمریکا و عربستان به بهانه مقابله با داعش قصد دارند دیگر گروه های تروریستی در سوریه را تسلیح و تقویت کنند.

به نوشته ی حمایت، کاخ سفید اذعان کرده است که باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا و ملک عبدالله پادشاه عربستان روز چهارشنبه در تماس تلفنی توافق کردند برای مقابله با داعش، دیگر گروه های تروریستی (به اصطلاح) مخالف سوریه را تقویت کنند. رویای سلطه بر سوریه تنها نکته ایست که می تواند ادامه همکاری ها و اتحاد بین آمریکا و متحدان عربش در منطقه را تصمین کند به همین دلیل هم بود که آمریکا و عربستان دوباره به هم نزدیک شده اند و نشست مبارزه با تروریسم را در روزهای پایانی هفته گذشته در عربستان برگزار کردند.

«ائتلاف به نام داعش، به کام سعودی؟» عنوان یادداشت روزنامه ی «خراسان» در این ارتباط بود. در بخشی از این یادداشت آمده است: از این پس آمریکا برای مبارزه با افراطی گری در عراق، از افراطی گری در سوریه حمایت می کند! آمریکایی ها پوشش دیپلماتیک این عملیات را به اسم مبارزه با داعش فراهم می کنند و اعراب منطقه پشتیبانی لجستیک عملیات را بر عهده می گیرند. به هر حال همه این منابعی که تا به امروز خرج داعش می شده، می تواند از این پس خرج جبهه النصره و کتائب احرار الشام و دیگر گروه هایی از این دست بشود. این گروه های تروریستی تنها تفاوت شان با گروه داعش، در نام و عنوان شان است. بر همین اساس است که عربستان سعودی فقط چند ساعت پس از اعلام تشکیل ائتلاف آمریکا با 10 کشور عربی منطقه، علنا اعلام می کند که اردوگاه های آموزش و تجهیز نیروهای نظامی مخالف بشار اسد را تاسیس می کند.

«یادداشت روز» روزنامه ی «کیهان» هم با تیتر «خواب پنج شنبه اوباما» به موضوع ائتلاف اختصاص یافت.

کیهان تشکیل ائتلاف علیه داعش را با هدف پوشاندن شکست های دولت اوباما دانست و نوشت: تروریزم که این روزها ترجیع بند سخنان مقامات ارشد آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، عربستان و ... است از سوی خود این کشورها مدیریت می شود. سعی آنان بر این است که تروریزم کنونی در سوریه، عراق و... که نیمه جان شده است را از وضع کنونی خارج نمایند. با توجه به نفرت شدید منطقه از آمریکا، مخالفت زبانی آمریکا با داعش و... به محبوبیت بیشتر گروه های تروریستی منجر می شود و در نتیجه زمینه مردمی بیشتری برای آنان فراهم می گردد این در حالی است که تروریست ها از حملات هوایی که اوباما وعده آن را می دهد، حتی اگر جدی باشد، آسیب چندانی نمی بیند.

*** حال ناخوش این روزهای بورس

بازار بورس بعد از رشدی استثنایی در سال 92، در سال 93 اما، حال و روز خوبی ندارد. برخی از روزنامه ها به تحلیل حال و هوای این روزهای بورس پرداخته اند و ادامه ی سیر نزولی در این بازار را پیش بینی می کنند.

روزنامه ی «جهان صنعت» در گزارش مفصلی با تیتر «بورس؛ سرمایه ساز یا سرمایه سوز» نوشت: معاملات سهام همیشه فقط به صورت کلامی مورد دفاع و حمایت دولت و مجلس قرار می گیرد و پاسخ مدیران بورسی هم به علت چرایی افت های پی درپی که موجب خروج عده ای از سهامداران از میدان معاملات شده در جای خود شفاف به نظر نمی آید. افزون بر این، از عملکرد نهاد ها و مدیران بورسی طی این مدت هشت ماهه جهت ایجاد تعادل و رونق در بازار سرمایه هم نباید چشم پوشید. آنها در اولین اقدام با ایجاد دستورالعمل تغییر در روند معاملاتی به صورت خلق الساعه و بدون اعلام قبلی و حتی مشارکت درخصوص این طرح با حقوقی ها که به نوعی بازیگر اصلی این بازار به حساب می آیند عمل کردند که در نهایت پس از گذشت حدود یک ماه با شکست مواجه شد که همین رفتار یکطرفه منجر به ایجاد شکاف بین این دو نهاد گردید.

این روزنامه در ادامه افزود: در سویی دیگر ایجاد صندوق توسعه با پنج هزار میلیارد تومان نقدینگی که با شعار تزریق مرحله به مرحله به بازار سهام برای ایجاد تعادل در معاملات باز هم نتوانست کاری را در تالار شیشه ای پیش ببرد. این در حالی است که اقدامات یکطرفه مجلس مانند افزایش نرخ خوراک پتروشیمی ها و بهره مالکانه معادن هم در این میان بی تاثیر نبوده است.

ادعای حمایت، رونق پس از اجرای بسته حمایتی، پیش بینی رشد 10 درصدی و ادامه روند نزولی نیز مسایل دیگری بود که روزنامه ی جهان صنعت در گفت و گو با کارشناسان به تحلیل و بررسی آن پرداخت.

«ماموریت غیرممکن بورس» عنوان روزنامه ی «تعادل» بود که در آن با اشاره به بسته ی خروج غیرتورمی دولت از رکود به تحلیل آینده ی بورس پرداخت.

به نوشته ی تعادل در بسته ی دولت، بازار پول باید تکیه گاه بنگاه های کوچک و متوسط و البته با اولویت تامین سرمایه در گردش باشد و در مقابل بازار سرمایه تامین مالی بنگاه های بزرگ کشور را بر عهده خواهد داشت. اما اینکه آیا بازار بورس می تواند این ماموریت را به سرانجام برساند، جای تردید دارد.

تعادل با اشاره به سیر نزولی در بازار بورس نوشت: وقتی که اقتصاد کشور در سال های 91 و 92 رشد منفی دارد بعید است شرکت های بزرگ بورسی که ماهیتا آنقدر هم چابک نیستند که بتوانند از رکود فعلی فرار کنند، وضعی بهتر از وضعیت کلی اقتصاد داشته باشند. با این شرایط پرواضح است که کسی برای در اختیار گرفتن شرکت های بورسی حرص و طمعی ندارد و در نتیجه آن قیمت ها نه تنها افزایش پیدا نمی کند بلکه با کاهش هم روبه رو است. با توجه به مطالب گفته شده، کاهش قیمت سهام در سه ماهه پایانی 92 و پنج ماه اول سال 93 باعث شده است که سهامداران شرکت های بورسی به دنبال راهی جایگزین برای جبران ضررهای خود باشند.

به نوشته ی این روزنامه، سهامداران دو محل برای کسب بازدهی برای خود متصور هستند؛ یکی افزایش قیمت سهام و دیگری سود تقسیمی. آنهایی که ناامید از بازدهی قیمت هستند، فشار بازدهی انتظاری خود را بر بخش دوم وارد خواهند کرد و تلاش می کنند تا سهم سود تقسیمی از درآمد کل شرکت ها را بالا ببرند و این تصمیم با آن که چالشی مدیریتی است اما زنگ خطر بحرانی دیگر در بورس را به صدا درآورده است.



*** وحدت اصولگرایان؛ دست یافتنی یا دست نیافتنی؟

برخی از فعّالانِ جریان اصولگرا به تازگی تلاش زیادی برای ایجاد وحدت در این جناحِ کرده اند و این در حالی است که برخی از فعالان این جناح معتقدند وحدت در میان این طیف هرگز صورت نخواهد گرفت.

سرمقاله ی روزنامه ی «مردم سالاری» با تیتر «کدام وحدت؟» به این موضوع اختصاص یافت.

به نوشته ی مردم سالاری نکته مهم این است که اصولگرایان میانه رو که تا پیش از این با محوریت جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرّسین حوزه علمیه قم به ریاست آیت الله مهدوی کنی و آیت الله محمّد یزدی به پیش می رفتند؛ اکنون همه همّ و غم خود را جذب اصولگرایان تندرو با محوریت جبهه پایداری می دانند و به همین منظور آقای تقوی بیان می کند که همایش سراسری اصول گرایان با محوریت آیت الله مصباح برگزار خواهد شد زیرا تنها این گروه است که در تمام انتخابات های سالیان گذشته، مستقل از دیگر گروه های اصولگرا عمل کرده است.

این روزنامه در ادامه افزود: باید گفت هرچقدر هم که با مواضع سیاسی و حتّی اعتقادی آیت الله مصباح مخالف باشیم ولی سخنان وی در دیدار با آقای تقوی از منظر سیاست مدرن کاملاً صحیح است. وحدت موزاییکی و اجباری میان گروه های مختلف یک جریان که اهداف و برنامه های استراتژیک مختلفی را در پی دارند؛ امری بیهوده است. زیرا این وحدتِ شکننده درنهایت بر اثر اختلاف نظرهای مقطعی از بین خواهد رفت.

روزنامه ی «آفتاب یزد» نیز در گزارشی از اینکه «وحدت اصولگرایان هرگز محقق نخواهد شد» گفت. به نوشته ی این روزنامه آنقدر که برای وحدت تلاش می کنند برای هیچ امر دیگری هزینه نمی کنند اما نکته جالت توجه اینکه هیچ گاه به اتحاد نمی رسند. حال وحدت باز هم دغدغه اصولگرایان شده است، مهمی که در چند انتخابات اخیر در نتیجه تک روی ها و علم های تفرقه افکنانه ای که از گوشه و کنار جریان اصولگرایان بلند شده بود حادث نشد تا آرزوی بزرگان و ریش سفیدان جریان اصولگرا برای دور هم نشاندن جوانترها و پسران اصولگرا دور میز وحدت محقق نشود.

آفتاب یزد در ادامه به نقل از «ابوالقاسم رئوفیان» عضو جبهه ی ایستادگی نوشت: نمی دانم چه اصراری به شکل گیری وحدت میان اصولگرایان است، وحدت موضوعی است که هرگز محقق نخواهد شد.

روزنامه ی «آرمان» هم در یادداشتی زیرِ عنوانِ «تجربه تلخ اصولگرایان از پایداری ها» از تحقق نیافتن وحدت در میان اعضای این جبهه سخن گفت.

به بیان آرمان، تجربه انتخابات گذشته نشان داده پایداری ها به ساز و کار اصولگرایان پایبند نبوده اند. پایداری ها چه در شورای شهر و چه مجلس قبلی رفتاری از خود بروز دادند تا اصولگرایان تجربه ناخوشایندی نسبت به آنان داشته باشند ولی این تجربه تلخ لزوما به معنای آن نخواهد بود که چنین رفتاری در آینده نیز تکرار شود و آنان می تواند رفتارشان را تعدیل و در اردوگاه اصولگرایی فعال شوند و مطمئنا نیز اصولگرایان نیز از این تغییر رویکرد و روند استقبال خواهند کرد. چراکه در این مقطع اصولگرایان نیاز جدی به وحدت دارند.

این روزنامه در پایان نیز افزود: اصولگرایان باید تدابیری را چاره کنند وگرنه ممکن است کمتر از نصف کرسی های مجلس را داشته باشند. چراکه سابقه خوشی در دولت های نهم ودهم نزد افکار عمومی ندارند مگر بتوانند این سابقه را اصلاح کنند. در کنار این نیز لازم است تا وحدت را در اولویت قرار دهند که اگر نتوانند آن را محقق کنند، سرنوشت بدتری در مجلس پیدا خواهند کرد. اصولگرایان بیش از هر زمان دیگری به اصلاح سابقه گذشته خود در دولت های نهم و دهم و همچنین انسجام و وحدت نیاز دارند.



*** افزایش کیف قاپی، رهاورد مترو برای محله تجریش!

ورود تکنولوژی اگرچه از بسیاری جهات راحتی و آسایش را فراهم می آورد اما از جهاتی دیگر نیز آسیب ها و مشکلات جدیدی را نیز به همراه دارد.

روزنامه ی «شهروند» در گزارش خود با تیتر «مترویی ها امان تجریش را بریده اند» به گسترش آسیب های اجتماعی در منطقه شمیران پس از آغاز به کار مترو پرداخته است.

به نوشته ی شهروند مترو جدا از این که سفرهای درون شهری را آسان کرده و مسافران خسته از ترافیک را سریع تر به مقصد می رساند در زندگی اجتماعی تهران هم تاثیرگذار بوده است؛ ... بازاری ها دل خوشی از مترو و مسافرانش ندارند. خیلی از آنها که سال ها در انتظار افتتاح متروی تجریش، روزشمار گذاشته بودند حالا حرف های دیگری می زنند و می گویند مترو برایشان رونق که نیاورده هیچ مشکلات تازه آورده است.

شهروند به نقل از یکی از بازاریان که دکه کوچکی برای فروش سیگار و فندک و خرده ریزهای دم دستی دارد، نوشت: اغلب روزها کیف های زنانه خالی پیدا می کنیم. پول و مدارک را می برند و کیف ها را پرت می کنند کنار پیاده رو. خیلی وقت ها هم زنانی مراجعه می کنند، می پرسند تاببینند کیفی پیدا کرده ایم به این امید که پولشان را برده باشند اما مدارک را انداخته باشند کنار خیابان. بد شده، تجریش خیلی بد شده. سرقت های خرد و به اصطلاح عامیانه، دله دزدی از مغازه ها یک روی دیگر مشکلاتی است که در تجریش اگرچه پیشترها هم بوده حالا اما خیلی بیشتر شده، محمد که مغازه فروش گردو و آجیل و سبزی خشک دارد، می گوید از ما که چیزی نمی برند چون خرده ریز نداریم اما همکارانمان می گویند دزدی از مغازه هایشان زیاد شده، نمی دانم به خاطر مترو است یا به خاطر فشارها و گرفتاری های اقتصادی مردم.

** گروه پژوهش های خبری

پژوهشم**9283**2054