ناکارآمدی دیوار و فیلتر در عرصه فرهنگ

این گزارش نگاهی به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز دوشنبه 17 شهریور 1393 خورشیدی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی کرده است.



*** فرهنگ با پاسبان، فیلتر و دیوار درست نمی شود

«دیوار و فیلتر کارساز نیست» عنوان گزارش روزنامه ی «ابتکار» در بازتاب سخنان دیروز روحانی بود و به نقل از وی نوشت: با «ون» و سرباز فرهنگ درست نمی شود. از هیچ قدرتی در مبارزه با فساد اقتصادی نمی ترسیم. می خواهند با تقلب استاد بچه های مردم شوند. مشکل فساد تنها با شعار حل نمی شود.

به نوشته ی ابتکار، بیان این سخنان در جمع مردم مشهد و در جوار حریم و حرم مبارک علی ابن موسی الرضا با توجه به این که منتقدان و مخالفان فرهنگی دولت عمدتا از این شهر هستند و به نوعی شهر مشهد، به واسطه نمایندگانش در مجلس شورای اسلامی و دیگر چهره های منتسب به این شهر از جمله شهردار تهران و غیره شهر منتقدان دولت است، نکته ای بسیار مهم و قابل توجه و گویای قاطعیت دولت در ادامه سیاست های فرهنگی مورد نظر خود است.

«حجاب ، فیلتر بورسیه» هم عنوان گزارش روزنامه ی «اعتماد» بود که به سخنان کلیدی رییس جمهوری در جمع نخبگان خراسان رضوی اشاره کرد و نوشت: روز دوم از سفر هشتم؛ روزی با سخنان صریح و متفاوت. بورسیه ها، حجاب، فیلتر و فساد سخنان صریح روحانی بود؛ سخنانی که بارها با تشویق حاضران مواجه و سفر هشتم حسن روحانی این گونه متفاوت شد. حسن روحانی بارها تاکید کرد که وضعیت فرهنگی کشور با راه حل های فعلی به ثبات نخواهد رسید.

روزنامه ی «آرمان» هم «مریضی با دیوار، ون و فیلتر حل نمی شود» را عنوان نخست خود قرارداد و به سراغ سخنان رییس جمهوری رفت و به نقل از وی نوشت: قدیم ها می گفتند آدم بعضی چیزها را که می بیند شاخ درمی آورد، می گفتیم مگر آدم شاخ هم در می آورد؟ اما اکنون می بینیم برخی موضوعات آنچنان به مغز فشار می آورد که گویی دو شاخ در حال درآمدن است و معلوم است که مثال های ایرانی بی ربط نیز نبوده است! آخه برای استاد و بورسیه شدن هم تقلب!؟

به نوشته ی آرمان، حسن روحانی دربخش دیگری از سخنان خود از راه های ارتقای فرهنگ عفاف و حجاب بانوان سخن به میان آورد و گفت: راه ارتقای فرهنگ با علما، بزرگان و حوزه ها، محققین و اساتید دانشگاهی است، چگونه ما تشویق می کنیم، یعنی راه عفاف برای بانوان ما ون است؟ راه دیگری نداریم؟، خود بانوان ما که فرهیختگان جامعه هستند، دانشگاهی، محقق و اساتید دانشگاهی هستند، خودشان برای استقرار عفاف در این جامعه و گسترش حجاب آیا راه بلد نیستند؟

«روحانی:دولت از هیچ تهدیدی نمی‏ ترسد» عنوان نخست روزنامه ی «ایران» بود که در آن به نقل از رییس جمهوری آمده است: نباید تصور کنیم که با «دیوار و فیلتر» مشکلات حل می شود.این که فردی بخواهد با تقلب استاد بچه های مردم شود و بخواهد با تقلب معلم کشور شود، جای حیرت دارد همه حجاب و عفاف را دوست دارند، زیرا حجاب موجب استحکام خانواده ها می شود. در محضر امام هشتم(ع) اعلام می‏کنم که دولت در مبارزه با فساد از هیچ شخص و قدرتی نخواهد ترسید. با ون و سرباز، فرهنگ درست نمی شود.ارتقای فرهنگ به عهده علما، بزرگان، حوزه ها و اساتید است. دین ما دین مشکلات و سختی ها نیست و این همه پیچیدگی ندارد.

موضع گیری صریح رییس جمهوری بن مایه ی برخی یادداشت های روزنامه های امروز شد.

سرمقاله ی روزنامه ی «شرق» با عنوان «رییس جمهور روی ریل خواست عمومی» به قلم «احمد شیرزاد» استاد دانشگاه، سخنان رییس جمهوری را نشان دهنده ی تاکید دولت و شخص روحانی بر مواضع خود در چارچوب «خواست عمومی جامعه» دانست و نوشت: ایستادگی آقای روحانی بر موضع ضدفساد و حمایت مردم از رییس جمهور، به دلیل آن است که فرصت حضور دولت ایشان از سوی جامعه همانند غنیمتی برای فسادزدایی تلقی می شود. روحانی به درستی بر این نکته پای فشرد که موضوع مبارزه با فساد، زمان و مکان و این دولت و آن دولت نمی شناسد.

«جانا سخن از زبان ما می گویی» نوشته ی «حسین عبداللهی» مدیر مسوول روزنامه ی آرمان بود که سخنان اخیر رییس جمهوری را سخن دل مردم عنوان کرد و نوشت: سال های سکوت گذشت و امروز مردی از جنس مردم با آنها سخن می گوید. رئیس جمهور در سخنرانی هایی با اقشار مختلف بر نکاتی تاکید کرد که بسیاری سال ها برای شنیدن آن منتظر بودند.از آنچه می گوید که حق ملت ایران است اما سال ها برخی آن را دریغ و هر آنچه مطلوب دولت خود بود به نام حق عرضه کردند.

به نوشته ی عبداللهی، رییس جمهوری از اصلاح سخن گفت و نهراسید مخالفانش به اصلاح طلبی متهمش کنند چون می دانست بدون اصلاح گری آنچه نابود خواهد شد سرمایه های عظیم ملت یعنی همان جوانانی هستند که هوش و استعداد آنها در جهان تحسین می شود. او دیروز نگران همین جوانان هم بود و از رانت های علمی سخن گفت که شاید منجر به بی اعتباری دانش این جوانان شود. می داند با هر جمله که بر زبان جاری می کند، هستند افرادی که صدها برنامه برای انتقام می اندیشند و چه حس خوبی است که بالاترین مقام اجرایی کشور برای سبک شدن دل ملت، خطر را به جان می خرد، اخم می کند تا ملت بخندد و سختی می کشد تا مردم در آسایش زندگی کنند. آقای رئیس جمهور مچکریم!



***راهبرد اصلاحات، تعامل با حاکمیت

دیدار و گفت و گوی «سید محمد خاتمی» رییس جمهوری پیشین در جمع اعضای انجمن «فرهنگ و سیاست» دانشگاه های شیراز و علامه طباطبایی که با محوریت مسایل روز جامعه، استیضاح وزیر علوم، انتخابات و چگونگی تعامل اصلاح طلبان با دولت و مجلس برگزار شده بود، یکی از محورهای مورد بررسی روزنامه های امروز بود.

روزنامه ی ابتکار در گزارشی با عنوان «تعبیر رهبری درباره انتخابات اجرایی شود» به این دیدار و تاکید سید محمد خاتمی بر «حق الناس بودن» رای مردم اشاره کرد و نوشت: اصلاح طلبی دارای اصول و هویتی روشن است؛ هویت آن عبارتست از اسلام خواهی-و بخصوص حاکمیت عدالت و اخلاق – وجمهوری خواهی- بخصوص حاکمیت و معتبر بودن رای و رضایت مردم. اصلاح طلبی خود را در درون نظام تعریف می کند و گرچه اهل انتقاد است اما «تعامل» چه با حکومت و چه با جناح های مخالف را نیز مورد توجه قرار می دهد ولی تعامل به معنی توبه و دست برداشتن از هویت خود نیست. اگر احیانا گفته شود که از حق و رای مردم دفاع نشود و اگر ظلمی به مردم، دانشجو، استاد یا هر قشری بشود، سکوت کنید، اگر این پذیرفته شود هویت از بین رفته است.

روزنامه ی «آفتاب یزد» هم در گزارشی با عنوان «استراتژی اصلاحات تعامل با حاکمیت» به سراغ این دیدار رفت و به نقل از خاتمی نوشت: خوشبختانه معدلی از اصلاح طلبان و اصولگرایان به یک نوع بلوغ فکری، رشد و اعتدال رسیده اند و این لازمه سیر جامعه در مسیر رشد است و جامعه یک شبه دموکرات نمی شود.

همین روزنامه در بخشی دیگر از گزارش خود به پاسخ خاتمی به پرسش های دانشجویان درباره ی پایگاه مردمی اصاح طلبان و نظارت بر نهادهای کنترلی اشاره کرد و نوشت: ما توسعه خواه و تحول خواهیم و می گوییم مبنای کشور و همه اختیارات و امکانات کشور برای یک گروه و جریان نباشد و البته نمی گوییم جریانات مخالف ما و حتی تندروی ها نباشند ولی در جای خود باشند.

در مطالبی مرتبط برخی روزنامه ها هم در یادداشتی به ارایه ی پیشنهاد همکاری جناح های سیاسی کشور برای پیشبرد بهتر منافع کشور پرداختند.

روزنامه ی شرق هم در یکی از یادداشت های خود با عنوان «اصولگرایی و اصلاح طلبی» نوشته ی «جهان بخش محبی نیا» عضو هیات علمی دانشگاه آزاد، فقدان همگرایی در افکار و اندیشه ها را کی از عوامل توسعه نیافتگی کشور عنوان کرد و نوشت: همان طوری که از منظر اقتصاددانان در مقطعی برای رسیدن به رشد اقتصادی، به انباشت سرمایه و جهش به آینده نیاز است، در عرصه سیاست هم در اردوگاه های رقابت باید تراکم تجربه و حضور نیروهای صاحب تجربه میسر شود. ما باید تلاش کنیم این دوتشکل به حزب ملی و واقعی تبدیل شوند. دانشگاه، بازار، کشاورزان، کارمندان و صنوف در این دو آوردگاه حضور دارند. آنان باید بپذیرند که برای کسب قدرت لازم است جوابگو باشند، برنامه ارایه کنند و مهم تر اینکه وقتی زمان قدرت سرآمد، طبق قانون آن را به منتخب بعدی ملت تحویل دهند. با این اوصاف، رویگردانی از تشکل های شناخته شده، شناسنامه دار و صاحب هویت و پناه آوردن به خرده جریانات و کاشت جزایر غیرمرتبط و مُثله کردن این دوجریان، ما را از داشتن دوبال برای پرواز محروم خواهد کرد.

از سوی دیگر سرمقاله ی روزنامه ی «سیاست روز»، «وادادگی اصلاح طلبان ایستادگی اصولگرایان» نوشته ی «محمد صفری» بود که در این سرمقاله اصلاح طلبان را به باد انتقاد گرفت و نوشت: اصلاح طلبان هنگامی که قدرت را در دست داشتند، اقدامات اقتصادی و برنامه های اصلاحی اقتصادی مناسبی نداشتند و تنها بر روی اصلاحات سیاسی تمرکز داشتند. عملکرد اصلاح طلبان در میان مردم کشور، اینگونه تعبیر می شود که آنها در پی حل مشکلات اقتصادی جامعه نبوده و نیستند. رفتار مردم در بسیاری از انتخابات نشان داده است که تا چه اندازه به سوی اصلاح طلبان گرایش دارند.

صفری در ادامه افزود: اما اصولگرایان در عرصه سیاسی کشور چگونه دیده می شوند؟ انسجام و اتحاد اصولگرایان اگر همواره وجود داشته باشد، باعث اقبال عمومی خواهد شد. مهمترین وجه تمایز اصولگرایان پرداختن به مسائل و مشکلات اقتصادی و فرهنگی جامعه است. اگر آنها که اکنون در برخی از مسئولیت ها و نهادهای حاکمیت حضور دارند، بتوانند خدمت به مردم را هر چه بیشتر افزایش دهند، گرایش مردم هم به آنها فزونی خواهد یافت.

روزنامه ی «جوان» هم درگزارشی با عنوان «چرا اصولگرایان رو به اتحاد می روند و طیف رقیب به سمت انشقاق؟» نوشت: شکاف نظری و عملی اصلاح طلبان با اعتدالیون و همچنین انشقاق های درونی بین اصلاح طلبان هر روز بیش از گذشته در حال نمایان شدن است. عمده ترین دلیل و عامل شکاف بین اصلاح طلبان و اعتدالیونی که در حال حاضر قدرت اجرایی را در دست دارند به مسائل تئوریک و هویتی بازمی گردد. عمده سران اصلاح طلب بر این اعتقاد هستند که «اعتدال» از اصالت لازم برای ادامه سیاست ورزی در حوزه اجرایی برخوردار نیست. این در حالی است که اصولگرایان در ادامه شکاف و انشقاق اعتدال و اصلاح در پی اتحاد هستند.



***اعتراف استراتژیست بزرگ

سخنان اخیر «هنری کسینجر» وزیر خارجه ی پیشین آمریکا در گفت و گو با رادیو «ان.پی.آر» و ابراز نگرانی از گسترش نفوذ منطقه یی ایران یکی از موضوع های مورد توجه روزنامه های امروز بود.

روزنامه ی سیاست روز در گزارشی با عنوان «راهبردی که کسینجر برای مهار ایران اتخاذ کرده است!» نوشت: دشمنی سی و چند ساله امریکا با ملت ایران در حالی کماکان ادامه دارد که نقش دکترین سیاستمداران این کشور را در ابعاد این دشمنی نمی توان نادیده گرفت.

سیاست روزافزود: نزاع با داعش هرچند به نوبه خود مهم است، اما بیش از تقابل آمریکا با ایران قابل مدیریت است. این جمله ای است که کسینجر وزیر خارجه اسبق آمریکا در گفت وگو با رادیو ان.پی.آر اعلام کرد. به گفته هنری کسینجر، ایران مشکلی بزرگتر از داعش است. وی در این گفت وگو اعلام کرد از آنجا که ایران دارای جای پای قوی تری در خاورمیانه است، فرصت بزرگتری را برای ایجاد یک امپراتوری دارد.

به نوشته ی سیاست روز، اگر بخواهیم به مهمترین دلایل دشمنی آمریکا با ملت ایران اشاره کنیم شاید بتوانیم بگوییم، نگرانی از قدرت گرفتن جایگاه منطقه ای و بین المللی جمهوری اسلامی و الگو شدن برای کشورهای ضعیف و جهان سومی که همزمان با آن افول قدرت استعمارگری امریکایی ها را به همراه خواهد داشت.

روزنامه ی «رسالت» هم درگزارشی با عنوان «ایران فرصت تبدیل شدن به یک امپراتوری را به دست آورده است» نوشت: کیسینجر به تازگی در کتاب خود تحت عنوان «نظم جهانی» اعتراف کرده است که از نقطه نظر ژئواستراتژیک من ایران را مسئله ای بزرگتر از «داعش» می دانم. داعش گروهی ماجراجو با ایدئولوژی ای بسیار تهاجمی است. اما آنها برای آنکه به یک واقعیت ژئو استراتژیک و دائمی بدل شوند، هنوز باید اراضی بسیار بیشتری را به تصرف خود درآورند. فکر می کنم درگیری با داعش - هرچند مهم است - اما نهایتا بسیار قابل مدیریت تر از رویارویی با ایران است.

«اعتراف استراتژیست بزرگ» هم عنوان یکی از گزارش های روزنامه ی ابتکار بود که درآن درباره ی نگرانی هنری کسینجر یکی از مخالفان سرسخت ایران از گسترش قدرت ایران در سطح منطقه و جهان گفت و نوشت: هنری کسینجر معروف وزیر اسبق امورخارجه ایالات متحده ظریف را دشمن خود می داند. کسینجر زمانی که کتاب دیپلماسی خود را به محمد جواد ظریف هدیه داد در صفحه نخست آن نوشت: «تقدیم به دشمن قابل احترام، ظریف».این نخبه دانشگاه هاروارد که زمانی سکان سیاست جهانی را در دست داشت. در تازه ترین اظهارنظر خود درباره ایران عنوان کرده است: یک نوع کمربند شیعی وجود داشته که از تهران تا بغداد و بیروت کشیده شده است. این مساله به ایران فرصت می دهد تا امپراطوری ایران باستان را این بار با عنوانی شیعی دوباره احیا کند و با مرزبندی های بین المللی جدید، شکل گیری خاورمیانه ای جدید اجتناب ناپذیر خواهد بود. این مساله به ایران سطح قدرتمندی از یک دیدگاه استراتژیک را می دهد.



*** سفر به رویاها بر بال دانایی

تاسیس کتابخانه در روستاهای کشورمان نه فقط منجر به کتابخوان شدن کودکان و نوجوانان به ویژه در مناطق محروم می شود، بلکه در ارتقای فرهنگی روستاها هم تاثیرگذار است. به همین بهانه روزنامه ی «اطلاعات» به سراغ «کانون توسعه فرهنگی کودکان» که در زمینه ی تاسیس کتابخانه در روستاهای محروم و تربیت کتابدار از میان اهالی آن روستاها فعالیت دارد و ششمین دوره آموزش کتابداران این کانون رفته و از فعالیت های این کانون مردم نهاد یاد کرده است.

به گزارش روزنامه ی اطلاعات، این تشکل مردم نهاد هر دو سال یک بار، کتابدارانش را از نقاط مختلف ایران گرد هم می آورد تا به تبادل تجربه های خود و گذراندن دوره های جدید آموزشی بپردازند. ششمین دوره آموزش کتابداران این کانون، شهریور ماه سال جاری در اردویی در گلابدره شمیران برگزار شد که 25 کتابدار و مربی کودک از 15 کتابخانه کانون در آن شرکت کردند‎.‎‏

به نوشته ی اطلاعات، «منیر همایونی» مدیر اجرایی کانون توسعه فرهنگی کودکان، درباره برنامه های کارگاه آموزشی اردو می گوید: در هر دوره آموزشی، یک بحث اصلی در نظر می گیریم و پیرامون آن فعالیت می کنیم. امور مربوط به خدمات فنی کتابداری، شناسایی مخاطبان و جذب و ارتباط با آنها، نگارش و گزارش نویسی و مستند سازی، تسهیلگری در روستا، رفتار بدون خشونت و مسئولیت پذیری از جمله مهارت هایی است که به کتابداران می آموزیم.

به گزارش این روزنامه، فرهنگ سازی از طریق کتاب خوانی یکی از گام های استوار این کانون است که به نظر می رسد همین که زنان کتابدار از سوی مردان خانواده اجازه دارند تا به تنهایی از روستاهای دور و نزدیکشان به تهران سفر کنند، گام مثبتی در تغییرات سازنده فرهنگی روستاها به شمار می رود، گو این که این نگاه مثبت در حوزه زنان از دیرباز در ایران وجود داشته است.

* گروه پژوهش های خبری‏

پژوهشم**9294**2054