نشست مینسک ،اتحادیه گمرکی اوراسیا؛ تلاش اقتصادی پوتین

ˈاتحادیه گمرکی اوراسیاˈ شامل بلاروس، قزاقستان و روسیه در سال 2010 با هدف ایجاد ائتلافی مانند اتحادیه اروپا متشکل از کشورهای عضو اتحاد جماهیر شوروی سابق تشکیل شد. کشورهای عضو قصد دارند بین خود وحدت اقتصادی پدید آورند و مرزهای گمرگی را بعداز سال 2011 لغو کردند.

این کشورها همچنین در سال 2011 با تشکیل کمیسیون مشترکی قصد خود را برای تقویت ارتباطات اقتصادی و تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا تا سال 2015 اعلام کردند. یکی از مهم ترین اهداف این اتحادیه حذف تدریجی قوانین گمرکی داخلی این کشورها و هماهنگ سازی روندهای گمرکی آنهاست.

تولید ناخالص داخلی این کشورها در حال حاضر در مجموع دو تریلیون و یکصد میلیارد دلار اعلام شده است و بازاری با جمعیت 300 میلیون نفر را در برمی گیرند. غیر از سه کشور یادشده گرجستان نیز به عنوان یکی از کشورهای اتحادیه کشورهای مستقل ˈهمسودˈ در قالب عضو ناظر در اتحادیه گمرکی اوراسیا حضور و در رای دهی شرکت دارد.

بر اساس گزارش ها، قرار است نمایندگان کمیسیون اروپا نیز در نشست امروز در مینسک حاضر باشند، تا موضوع بحران اوکراین با حضور آنها و روسای جمهوری روسیه و اوکراین بررسی شود.

ˈکاترین اشتونˈ مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و ˈکارل دو گشتˈ و ˈگانتر اوتینگرˈ به عنوان کمیسیونرهای انرژی و تجارت نیز قرار است در این نشست شرکت کنند.

اداره رسانه ای دفتر ˈپترو پوروشنکوˈ رییس جمهوری اوکراین نیز خبر دیدار وی با پوتین را در حاشیه نشست اتحادیه گمرکی اوراسیا تایید کرد.

بر اساس بیانیه دفتر پوروشنکو، قرار است در این نشست موضوعات اقتصادی و مسائل سیاسی از جمله تقویت ارتباطات اوکراین با اتحادیه اروپا، امنیت انرژی و ثبات در مناطق شرقی این کشور بحث و بررسی شود.

با وجود اهمیت دیدار احتمالی پوروشنکو و پوتین در حاشیه نشست اتحادیه گمرکی اوراسیا اهمیت اقتصادی این نشست نیز کمتر از دیدار سران مسکو و کی یف نیست.

برکناری ˈویکتور یانوکوویچˈ رییس جمهوری اوکراین به دلیل خودداری از امضای توافق تجاری با اتحادیه اروپا در ماه نوامبر سال گذشته میلادی (آذر) و روی کار آمدن دولتی جدید در کی یف، شبه جزیره کریمه و بخش های دیگری از شرق اوکراین را به عرصه مخالفت جدایی طلبان تبدیل کرد.

الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه در پی برگزاری همه پرسی از مردم این منطقه، روابط کی یف -مسکو را بیش از پیش تیره ساخت.

آمریکا و اتحادیه اروپا به بهانه حمایت روسیه از بحران اوکراین و الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه و به منظور مجازات این کشور در ماه های اخیر چند بسته تحریمی را علیه مسکو اعمال کردند. اقدامی که به تدابیر تلافی جویانه مسکو علیه اتحادیه اروپا منجر شد و واردات محصولات مواد غذایی و تولیدات کشاورزی از این کشورها را ممنوع کرد.

حضور پوتین در نشست اتحادیه گمرکی اوراسیا و تلاش برای نشان دادن اقتدار اقتصادی روسیه بعد از سفر دوره ای وی به کشورهای آمریکای لاتین و شرکت در نشست گروه ˈبریکسˈ ماه گذشته (ژوئیه) نقطه عطف تلاش های او برای مقابله با تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا علیه مسکو و مبارزه با جهان تک قطبی است. پوتین به همراه سران برزیل، آفریقای جنوبی، هند، چین در ˈفورتالزاˈ برزیل، شرکت کرد.

سران این کشورها در نشست خود در مورد تاسیس بانک توسعه با سرمایه اولیه 50 میلیارد دلار و صندوق ذخیره ارزی با دارایی یکصد میلیون دلار موافقت کردند که دستاورد عمده ای برای ˈبریکس ˈ به شمار می آید. وی همچنین به آرژانتین، برزیل و کوبا سفر و با مقام های ارشد این کشورها دیدار کرد. توسعه روابط سیاسی و همکاری های اقتصادی میان روسیه و آمریکای لاتین مهم ترین هدف این سفر اعلام شده بود.

پایگاه اطلاع رسانی روزنامه مسکو تایمز، نیز با اشاره به نشست روز سه شنبه اتحادیه گمرکی اوراسیا نوشت: این اتحادیه که با هدف ایجاد توازن در برابر اتحادیه اروپا از ابتدا تشکیل شد در روند تبدیل شدن به قطب جدید ‍ژئوپلیتیکی و ایجاد توازن بین دو قطب اقتصادی بروکسل و پکن حرکت می کند.

ˈمایکل مک فائولˈ سفیر سابق آمریکا در روسیه می گوید: تشکیل اتحادیه گمرکی اوراسیا مهم ترین پروژه پوتین در عرصه سیاست خارجی است. پوتین نیز تشکیل اتحادیه گمرکی اوراسیا را فصل نوینی در مناسبات تجاری جهانی دانسته است.

با وجود تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا علیه روسیه در پی الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه باید گفت بیشتر این تحریم ها نمادین هستند. اما در صورت ادامه این تحریم ها وضعیت رابطه بین دو طرف به آسانی به حالت عادی برنمی گردد.

از طرف دیگر یقینا دولت ˈباراک اوباماˈ رییس جمهوری آمریکا، سیاست از سرگیری روابط را با روسیه که از ابتدای رسیدن به قدرت مطرح و اجرا کرده بود، دیگر مد نظر ندارد. بر همین منوال پوتین نیز دیگر به سیاست امریکا در زمینه بهبود روابط اعتمادی ندارد و از آنجا که دوره ریاست جمهوری فعلی او تا سال 2018 ادامه خواهد یافت و بر اساس قانون می تواند یک دوره دیگر یعنی تا سال 2024 نیز در راس قدرت باشد، تغییر در مدیریت روسیه ممکن به نظر نمی رسد.

پوتین با تفکر ضد غربی در جریان بحران آفرینی مالی امریکا در اقتصاد جهانی در سال 2010و 2011 ، با اتخاذ سیاسیتی از شکست اقتصادی این کشور جلوگیری بعمل آورد و بیش از 200 میلیارد دلار از حجم ذخایر 600 میلیارد دلاری روسیه را برای مقابله با این بحران اختصاص داد

رییس جمهوری روسیه که کشورش با برخورداری از منابع عظیم ذخایر نفت و گاز در حال حاضر بیش از 40 درصد انرژی مورد نیاز کشورهای اروپایی را تامین می کند و از عمده ترین تامین کنندگان منابع مالی و انتقال انرژی در منطقه اورآسیا بحساب می آید ، با ایجاد این اتحادیه گمرگی تلاش دارد میزان وابستگی کشورها و دولت های منطقه به خارج از آورآسیا را محدود و دخالت ها و نفوذ کشورهای غربی در این منطقه را کاهش دهد.

درپی اعمال تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا علیه روسیه، روس ها نیز به نوبه خود به وابستگی بیش از حد به اروپا از نظر اقتصادی، فناوری و کشاورزی پی برده اند. عده ای در دولت روسیه، تحریم های متقابل مسکو علیه بروکسل را به مثابه فرصتی برای بهبود تولیدات و وضعیت صنایع داخلی می بینند. بحران اوکراین موقعیت این افراد را داخل روسیه تقویت کرد که به جنوب و شرق نگاه می کنند و به دنبال بازار جدید برای انرژی روسیه هستند. بنابراین اتحادیه گمرکی اوراسیا موقعیت مناسبی برای مبارزه متقابل با تحریم های اروپا و آمریکا علیه روسیه به شمار می آید که می تواند وضعیت دلخواه مسکو با توجه به تلاش های پوتین و رهایی از وابستگی های اقتصادی به اتحادیه اروپا و آمریکا را برای روسیه فراهم کند.

اروپام**9157**5981