رسانه‌ها عرصه را بر کالاهای مضر تنگ‌ می‌کنند؟

مواضع اخیر وزارت بهداشت، مجلس و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در قبال کالاهای آسیب‌رسان به جامعه، به نظر می‌رسد فضا را برای تبلیغ این قبیل تولیدات در رسانه‌ها، تنگ‌تر کند.

به گزارش خبرنگار بخش رسانه ایسنا، طبق تبصره ذیل ماده 7 قانون حمایت از مصرف‌کنندگان هر تبلیغی که حاوی اطلاعات نادرست باشد و موجب فریب یا اشتباه مصرفکننده کالا و خدمات شود، تبلیغ خلاف واقع و نقض قانون است.

این قانون تا مدت‌ها از سوی تولیدکنندگان و البته رسانه‌هایی که تبلیغات کالاهای مضر را بر عهده می‌گیرند، به فراموشی سپرده شده بود.

پنج روز پیش بود که طرح منع تبلیغات و معرفی محصولات و خدمات غیرمجاز و آسیب‌رسان به سلامت در فضاهای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای مورد موافقت مجلسی‌ها قرار گرفت تا بار دیگر ممنوعیت تبلیغ کالاهای مضر در جامعه، به رسانه‌ها گوشزد شود.

نایب رییس کمیسیون بهداشت به عنوان طراح این طرح می‌گوید: متاسفانه برخی تبلیغات در شبکه‌های ماهواره‌ای انجام می‌شود که نه تنها واقعیت ندارد بلکه حتی در موردی استفاده از برخی از داروها منجر به فوت افراد نیز شده است.

تذکرات کارشناسان بهداشت و سلامت برای منع تبلیغ کالاهای مضر در رسانه‌ها و خصوصا رادیو و تلویزیون، در حالی بار دیگر توسط مجلسی‌ها و البته وزارت ارشاد مورد تاکید قرار گرفت که این روزها موضوعی به نام افزودن روغن پالم به محصولات لبنی، هشدارهای بهداشتی جدیدی را به همراه داشته است.

پیش از این، تبلیغ کالاهای مضری چون «کرم حلزون» و «چای لاغری» در تلویزیون، انگشت انتقادها را به سمت صداوسیمایی بره بود که این روزها چاره‌ای جز تأمین بخشی از بودجه‌ی خود از طریق تبلیغات بازرگانی ندارد.

در آن زمان این پرسش در ذهن رسانه‌ها، کارشناسان سلامت و همچنین مخاطبان پررنگ شد که آیا نسبت به آنچه در رادیو و تلویزیون ایران به عنوان رسانه دولتی تبلیغ می‌شود، نظارتی وجود ندارد؟!

این در حالی بود که وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی پیش از این قانون ممنوعیت تبلیغ کالاهای مضر را به صداوسیما ابلاغ کرده بود؛ قانونی که سال‌هاست وجود دارد، اما چندان جدی گرفته نمی‌شود.

اما این بار معضلی دیگر به نام «افزودن روغن پالم به محصولات لبنی» بار دیگر تصمیم‌گیران حوزه سلامت و رسانه را بر آن داشته تا جدی‌تر به منع تبلیغات آسیب‌رسان در جامعه توجه نشان دهند.

عبدالرحمن رستمیان، نایب رییس کمیسیون بهداشت در صحبت‌های اخیرش در صحن علنی مجلس، به این موضوع اشاره کرده و گفته است: به عنوان مثال درمورد استفاده از روغن پالم در محصولات لبنی این وظیفه وجود داشت که مواد تولیدی در محصولات در روی برچسب ذکر شود که متاسفانه به این مورد هم عمل نکردند؛ لذا ضرورت دارد قوانینی بگذاریم که به عنوان قوانین بازندارنده بتواند جلوی این اقدامات را بگیرد.

پس از این صحبت‌ها مجلس در 20 مرداد ماه طرح منع تبلیغات محصولات آسیب‌رسان به سلامت در رسانه‌ها را تصویب می‌کند.

پیش از تصویب این طرح در مجلس، رییس سازمان غذا و دارو هم از عزم جدی وزارت بهداشت برای محدود کردن تولید و مصرف کالاهای آسیب‌رسان به سلامت جامعه خبر داده و اعلام کرده بود: وزارت بهداشت به زودی فهرست اسامی کالاهای آسیب‌رسان به سلامت را به دستگاه‌های ذی‌ربط اعلام می‌کند و پس از تایید قطعی آسیب‌رسان بودن این کالاها در کمیته تشکیل شده، فهرست آنها اطلاع‌رسانی عمومی خواهد شد.

بر این اساس، به نظر می‌رسد با اعلام عمومی اسامی کالاهای آسیب‌رسان از سوی وزارت بهداشت، این بار باید منع تبلیغ این کالاها در رسانه‌ها و البته رادیو و تلویزیون را انتظار کشید.

در این میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان دیگر متولی تحقق این امر، به تبلیغ کالاهای آسیب‌رسان واکنش نشان داده است.

مدیر کل دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی وزارت ارشاد به تازگی اعلام کرده است:هر تبلیغی که موجب فریب یا اشتباه مصرف‌کننده شود، نقض قانون است.

او می‌گوید: 90 درصد تبلیغات حوزه سلامت توسط افراد غیر ذی‌صلاح صورت می‌گیرد؛ این آمار که از سوی سازمان نظام پزشکی کشور اعلام شده است، نشان‌دهنده نادیده گرفتن بخش قابل توجهی از حقوق مصرف‌کنندگان در تبلیغات حوزه سلامت است.

احسان‌الله حجتی تصریح می‌کند: مصرف‌کننده در صورت مشاهده تخلف، با آگاهی از قوانین و مقررات قادر خواهد بود حقوق خویش را محقق سازد.

حجتی در ادامه با اشاره به متولی بودن سازمان نظام پزشکی کشور در زمینه صدور مجوز تبلیغات در حوزه سلامت گفته است: سازمان نظام پزشکی مرجع رسیدگی به تبلیغات حوزه سلامت به شمار می‌رود و دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی با این سازمان در خصوص برخورد با تخلفات همکاری متقابل داشته و دارد.

این مقام مسؤول افزود: "در حوزه سلامت و بهداشت، تنها تبلیغ محصولاتی مجاز است که اشخاص یا مؤسسات تولید یا توزیع‌کننده آن قبلاً پروانه تأسیس، بهره‌برداری، ساخت یا مجوز ورود و توزیع محصول موضوع آگهی را از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراجع ذی‌ربط و نیز مجوز تبلیغ آن را از سازمان نظام پزشکی دریافت کرده باشند. همچنین تبلیغ داروها و نیز ذکر خواص درمانی در رسانه‌های عمومی ممنوع است.

وی در ادامه با اشاره ب برخی مصادیق تبلیغ خلاف واقع و ارتکاب تخلف از سوی دست‌اندرکاران تبلیغات اظهار کرده است:‌ استفاده از مطالب گمراه کننده و ادعاهای غیرقابل اثبات و کذب؛ ارتکاب فعل یا ترک فعل که سبب مشتبه شدن یا فریب مخاطب از نظر کمیت یا کیفیت شود؛ تبلیغ فراتر از واقعیت کالا یا خدمات مورد نظر؛ استفاده از صفات مطلق و اغراق آمیز نظیر کاملاً بهداشتی و صد در صد تضمینی؛ عدم ارایه اطلاعات دقیق، صحیح و روشن کالاها و خدمات؛ بی ارزش یا فاقد اعتبار جلوه دادن خدمات و کالاهای دیگران؛ تقلید از ساختار، متن، شعار، تصاویر، آهنگ و شباهت های تبلیغاتی تجاری دیگر محصولات که مصرف کننده را فریب دهد و منجر به گمراهی وی شود؛ استفاده از اسامی، عناوین و نشان افراد و مؤسساتی که دارای شهرت هستند به نحوی که مصرف کننده را فریب دهد و ... همگی از موارد تخلف به شمار رفته و با آن‌ها برخورد قانونی می‌شود.

مدیر کل دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی با اشاره به آیین‌نامه اجرایی ماده 7 قانون حمایت از مصرف کننده تأکید کرده است: مواردی که در این آئین‌نامه درج شده است همگی در راستای ترویج فرهنگ صداقت و بیان دقیق خصوصیات کالا و خدمات در تبلیغات و رعایت حقوق مخاطبان است.

به گزارش ایسنا، آیین‌نامه اجرایی ماده 7 قانون حمایت از مصرف کننده به پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و فرهنگ و ارشاد اسلامی، 10 اردیبهشت‌ ماه سال 1391 به تصویب هیئت وزیران رسید.

انتهای پیام