سیاست جدید دولت میانمار: مسلمانان میانماری وجود خارجی ندارند

مسلمانان روهینجای آسیب‌دیده میانمار که شهروندی‌شان از جانب دولت انکار شده است در اردوگاه‌های کثیف ساکنند و هدف حملات و خشونت‌های فرقه‌ای مرگبار قرار دارند. دولت میانمار هم برای دامن زدن به اهانت‌ها به این گروه، به مقام‌های خارجی فشار می‌آورد تا نامی از این گروه نبرند و به نظر می‌رسد که این روش تاکنون کارآمد بوده است.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس، مقام‌های سازمان‌ ملل می‌گویند از به کار بردن نام مسلمانان در مجامع عمومی و برای جلوگیری از بروز تنش میان بودایی‌ها و مسلمانان میانمار امتناع می‌کنند و پس از آنکه جان‌ کری، وزیر امور خارجه آمریکا اخیراً با رهبران ارشد میانماری دیدار کرد، یکی از مقام‌های ارشد وزارت امور خارجه آمریکا به خبرنگاران گفت: ایالات متحده فکر می‌کند که بایستی از به کار بردن نام روهینجا امتناع شود.

این رویکرد باعث نارضایتی "تونی خین" رئیس گروه فعال سازمان روهینجای برمه در انگلیس شده است به‌ طوری که وی گفت: دولت لندن بدون استفاده از نام روهینجا با سیاست سرکوب میانمار همراهی می‌کند. چگونه می‌توان از حقوق مردم روهینجا بدون استفاده از واژه "روهینجا" حمایت کرد؟

مقام‌های میانمار، مسلمانان روهینجا را مهاجران غیرقانونی از بنگلادش می‌دانند، نه یکی از 135 گروه قومی به ثبت رسیده در این کشور.

تبعیض علیه این اقلیت مذهبی که تخمین‌زده می‌شود 1.3 میلیون تن باشند در حالی افزایش یافته که میانمار پس از چند دهه حکومت فونتا به یک کشور تقریباً آزاد بدل شده است. بیش از 140 هزار مسلمان روهینجا در اردوگاه‌های پرجمعیت و از زمان آغاز درگیری‌ها با بودایی‌ها در دو سال قبل ساکن هستند؛ درگیری‌های مرگباری که 280 کشته بر جای گذاشت. نژادپرستی علیه روهینجا در میانمار گسترش یافته و برخی از نشانه‌ها حاکی از قتل عامل و نسل‌کشی آن‌هاست.

ایالات متحده از دولت میانمار خواسته تا از روهینجاها دفاع کند. زمانی‌که باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا در کمتر از دو سال قبل به میانمار رفت، به دانشجویان در دانشگاه یانگون گفت: هیچ بهانه‌ای برای اعمال خشونت علیه مردم بیگناه وجود ندارد. روهینجاها همانند شما آبرو و شرف دارند.

نه جان‌ کری و نه تام مالینووسکی، فرستاده ویژه حقوق بشر به ویتنام در کنفرانس‌های خبری خود زمانی‌که درباره اوضاع بحرانی در استان راخین در غرب میانمار سخن می‌گفتند نامی از روهینجا نبردند. حملات اوباش بودایی به روهینجاها و سایر مسلمانان در این استان غربی میانمار به نواحی دیگر این کشور آسیایی گسترش یافته و باعث بروز این نگرانی شده که اصلاحات دموکراتیک نوپا در میانمار احتمالاً با افزایش این ناآرامی‌ها تضعیف شود.

یکی از مقام‌های وزارت امور خارجه آمریکا که خواست نامش فاش نشود، گفت: موضع ایالات متحده این است که جوامع اقلیتی و قومیتی در میانمار را مجبور کند تا از نامی که باعث درگیری می‌شود، بپرهیزند البته سیاست آمریکا در استفاده از نام روهینجا تغییر نکرده است.

کارمندان کمک‌های خارجی نیز در این تنش گرفتار شده‌اند. افراط‌گرایان بودایی منازل و دفاتر این کارمندان را به اتهام اینکه به مسلمانان و به گروه‌های کوچک‌تر بودایی بی‌خانمان در این نواحی درگیر کمک می‌کنند، مورد حمله قرار می‌دهند. پزشکان بدون مرز نیز که در فوریه سال جاری میلادی توسط دولت میانمار اخراج شده بودند همچنان در انتظار بازگشت هستند.

اوضاع انسانی در میانمار وخیم است. سازمان ملل اعلام کرده که تعداد زیادی از مردم در نواحی غربی میانمار که با قحطی و سوء‌تغذیه مواجه هستند بین مارس تا ژوئن سال جاری میلادی دو برابر شده و فرستاده ارشد حقوق بشر سازمان ملل یانگی‌لی، ماه گذشته میلادی این اوضاع را تأسف‌بار خواند.

این مقام مسئول گفت که از جانب دولت میانمار به وی گفته شده که از واژه روهینجا استفاده نکند اگرچه وی به این مسأله اشاره کرد که تحت قوانین بین‌المللی اقلیت‌ها حق اعلام هویت خود را بر مبنای ملیت، قومیت، مذهب و شاخصه‌های زبانی دارند.

وزیر ارتباطات میانمار نیز در ایمیلی به خبرگزاری آسوشیتدپرس نوشت، نام روهینجا هیچ گاه توسط شهروندان میانماری پذیرفته نشده است. این نام توسط یک جنبش جدایی‌طلب به سال‌های 1950 ایجاد شده و سپس توسط فعالان در تبعید برای اعمال فشار بر دولت فونتا در سال‌های 1990 در سازمان ملل استفاده شد.

بنا به گفته یک کارشناس تاریخ منطقه راخین، در حالی‌که مرجعی برای استفاده از این نام توسط یک نویسنده انگلیسی در سال 1799 وجود دارد، استفاده از این واژه توسط جامعه مسلمانان در راخین برای اعلام هویت خودشان کاملاً جدید است.

رهبران روهینجا مدعی هستند که مردمانشان از نوادگان مسلمانان هستند که پیش از حکومت استعماری بریتانیا و پس از جنگ 1823 بوده است. اشغال‌گری بریتانیا راه را برای مهاجرت مسلمانان بیشتر از بنگال باز کرد. قانون جدید میانمار شهروندی کامل این مسلمانان را که نوادگان مسلمانان پس از 1823 هستند را رد می‌کند.

مذاکره و مناظرات بر سر نام روهینجا یادآور این است که آیا میانمار را باید به اسم اکنونی‌اش خواند یا برمه. میانمار کمی پس از فونتای 1989 توسط رهبران نظامی به جای برمه استفاده شد. واشنگتن همچنان در متون رسمی از واژه "برمه" استفاده می‌کند اگرچه مقام‌های آمریکایی از واژه "میانمار" نیز بهره می‌برند؛ نشانه‌ای که به نظر عامل روابط واشنگتن با میانمار است اما اگر بخواهیم از لحاظ معناشناسی به این مسأله نگاه کنیم، مناقشات بالا می‌گیرد.

اگر روهینجا خودشان را روهینجا معرفی کرده باشند از سرشماری بهار سال جاری میلادی سازمان ملل حذف شده‌اند. آن‌ها با محدودیت‌های گسترده سفر، داشتن شغل، آموزش و اینکه چه تعداد فرزند داشته باشند مواجه هستند. آن‌ها حتی از ورود به بنگلادش نیز منع شده‌اند. کشوری که از 1970 و در جریان سرکوب‌ها در میانمار به آن گریختند.

خواه دولت میانمار به دنبال تذکر باشد یا بخواهد از یک تقابل خشونت‌بار امتناع کند، کارمندان سفارت‌های خارجی و آژانس‌های کمک‌رسان در میانمار به‌ ندرت در مجامع عمومی از واژه روهینجا در روزهای گذشته استفاده کرده و ممکن است تنها بگویند "مسلمانان". در ژوئن 2014، آژانس کودکان سازمان ملل (یونیسف) حتی به خاطر استفاده از واژه روهینجا در پی حضورش در راخین عذرخواهی کرد؛ اقدامی که باعث انتقادهایی از جانب فعالان حقوق بشر شد.

دیوید ماتیسون، محقق ارشد دیده‌بان حقوق بشر درباره میانمار گفت: هر کدام از آژانس‌های کمک‌رسان یا اهداء‌کنندگان که از این واژه استفاده نمی‌کنند نه‌تنها بنیادهای اولیه حقوق بشر را زیر پا گذاشته‌اند بلکه به‌زودی خودشان را نشان داده‌اند که این رویکرد جایگاهی در پروژه‌های مدرن حقوق بشر ندارد.

انتهای پیام