ناله‌های مادری که دل هر شنونده‌ای را می‌سوزاند/ حقوق بیماران اعصاب و روان غیرقابل انکار است

به گزارش خبرنگار مهر، بی شک نمی‌توان از کاستی‌ها و کمبودهای حوزه درمان بیماران اعصاب و روان چشم پوشید لیکن بی‌حرمتی و بی مهری‌های جامعه امروز نیز مزید بر علت شده است که خانواده‌های بیماران اعصاب و روان رنج افزونتری را متحمل شوند، و شاید گواه این مظلومیت مادری رنجدیده باشد که همراه با چشمان اشک‌آلودش می‌گوید: فرزند بیمار من بیشتر از آنی که از کمبودهای درمانی رنج ببرد باید زخم زبان و ترحم همسایه‌ها را تحمل کند.

این شهروند کرجی می‌افزاید: آیا واقعا اذیت و آزار کردن یک بیمار روانی برای جوانان لذت بخش است. آخر خدا را خوش می‌آید که فرزند بیچاره من جدا از سرنوشت تلخ خود آزار و اذیت  و بی حرمتی جامعه را هم متحمل بشود.

واقعا شنیدن دردد‌لهای این مادر بزرگوار و امثال او که متأسفانه امروزه در جامعه ما کم هم نیستند دل هر شنونده‌ای را خواهد سوزاند و شاید هم جای شنیدن و خواندن تمام آنها در این گزارش نباشد.

گرفتاری های بیماران مزمن روانی به یکی دو مسئله ختم نمی شود. مثلا یکی از شهروندان دیگر به نام محمد.ش در خصوص لزوم افزایش مستمری بیماران می گوید: مستمری بیماران روانی از 20 سال پیش تاکنون مبلغ 50 هزار تومان در ماه ثابت مانده است، حال آنکه طبق نظر کارشناسان، هزینه هر یک از بیماران در خانواده هایشان حداقل 600 هزار تومان در ماه است.

وی می افزاید: از این رو ضرورت دارد از محل بودجه و کمکهای مردمی، سازمان بهزیستی مستمری بیماران مزمن روانی را که اغلب توسط والدین سالمند و بیمار خود نگهداری می شوند و ویزیت پزشکان متخصص اعصاب و روان هم به 40 هزار توامن رسیده است، افزایش دهد.

حمایت ها در چارچوب آیین نامه اجرایی قانون برنامه سوم صورت می گیرد

در این خصوص به دیدار معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان البرز هم رفتیم تا از زبان این مسئول  هر چه بیشتر و بهتر با چند و چون مسائل پیرامون بیماران اعصاب و روان استان البرز آشنا شویم.

شیوا اکبری درتعریف بیماران روانی مزمن طبق ‌آیین‌نامه اجرایی مربوطه و طبق قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به خبرنگار مهر می گوید: بیماران روانی مزمن به بیمارانی اطلاق می‌گردد كه بیماری آنها شروع و پیشرفت تدریجی داشته باشد، به مدت طولانی دوام ‌یابد و تمایل به عود داشته، منجر به افت عملكرد و ایجاد ناتوانی یا معلولیت شود.

این مسئول می افزاید: بیماریهایی نظیر اسكیزوفرنی، اختلالات عاطفی، اختلالات اضطرابی، اختلالات شخصیتی، اختلالات روانی عضوی، اختلالات شناختی و‌زوال عقل، اختلالات ناقض رشد و مانند آنها در گروه یاد شده قرار داده می شوند.

اکبری در ادامه توضیحاتش و همچنین در پاسخ به این سوال که «در خصوص وضعیت ساماندهی به امور بیماران روانی مزمن در استان البرز چه اقداماتی صورت گرفته و می گیرد؟» نیز اظهار می دارد: بایستی توجه داشت که بر اساس همان آیین نامه اجرایی منظور از ساماندهی، اتخاذ روشی هماهنگ، منسجم و یكپارچه برای ارایه تمام خدمات و فعالیتهای مربوط به بهداشت و سلامت روان در‌سطوح پیشگیری، درمان و توانبخشی و نیز بررسی، تعیین و تأمین نیازهای بیماران روانی مزمن اعم از‌ نیازهای بهداشتی، درمانی و توانبخشی است.

وی ادامه می دهد: همچنین مقصود از‌توانبخشی انجام و ارایه كلیه خدمات لازم، در جهت توانمند ساختن بیماران روانی مزمن جهت دستیابی به زندگی مستقل و خودكفا است كه شامل‌توانبخشی طبی، روانی، اجتماعی و حرفه‌ای می‌گردد.

اکبری در همین رابطه تصریح می کند: درنتیجه در چهارچوب همین ‌آیین‌نامه اجرایی و بر اساس امکانات موجود است که می توان حمایت های مورد نظر را از قشر یاد شده اعمال کرد و تسهیلاتی نظیر کمک هزینه های مختلف درمان، دارو و نگهداری در منزل و یارانه های مورد نظر را به آنان اختصاص داد.

فعالیت 10 مرکز نگهداری و توانبخشی بیماران روانی مزمن  در البرز

معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان البرز در ادامه عنوان می کند:  بر همین اساس در استان البرز هم اینک 10 مرکز نگهداری و توانبخشی  شبانه روزی به بیماران روانی مزمن ارائه خدمات می دهند.

البته به گفته این مسئول تمامی مراکز مذکور در کرج فعال هستند و تنها یک مورد از این مراکز به ارائه خدمات در شهرستان ساوجبلاغ می پردازد.این موضوع می رساند که یعنی عملا تعداد مراکز نگهداری و توانبخشی  بیماران روانی مزمن در سطح استانی توزیع نشده است و فقط به یک شهر اختصاص یافته است.

هرچند که به گفته اکبری رویکرد توسعه مراکز مربوطه در سازمان بهزیستی همچنان مهم و ضروری تلقی می شود اما رویکر اصلی بیشتر به سمت ایجاد شرایط بهتر برای نگهداری بیماران یاد شده در میان خانواده و آموزش و فرهنگ سازی در این زمینه است.

آمار مشخصی از تعداد بیماران مزمن روانی وجود ندارد

همچنین وی در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر در خصوص آمار بیماران روانی مزمن در استان نیز اظهار می دارد: متاسفانه آماردقیق و قابل تأییدی در این رابطه وجود ندارد و آمارهای ارائه شده کشوری نیز کاملا متفاوت است و در این رابطه ما فقط می توانیم آمار و تعداد بیمارانی که تحت پوشش بهزیستی استان البرز هستند را ارائه دهیم.

شیوا اکبری اضافه می کند: در حال حاضر تعداد 23 هزار معلول تحت پوشش بهزیستی البرز هستند که تعداد بیماران روانی مزمن تحت پوشش تقریباً 10 درصد تعداد کل معلولین را به خود اختصاص داده که با توجه به آن می توان گفت هم اینک دو هزار و 200 نفر بیمار روانی مزمن تحت پوشش بهزیستی در استان وجود دارد.

بیمار روانی مزمن زنجیری نیست!

معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان البرز نیز همچون آن مادر غم دیده که در ابتدای گزارش به گلایه های او اشاره شد در خصوص بی مهری های موجود جامعه در رابطه با بیماران روانی مزمن اشاره کرد و تاکید کرد که در این رابطه نیازمند فرهنگ سازی ویژه ای هستیم.

شیوا اکبری در همین ارتباط می گوید: متاسفانه به دلیل عدم آگاهی و شناخت برخورد مناسبی را با این بیماران شاهد نیستیم و می بینیم که ترحم و حتی رفتار فیزیکی نامناسبی با آنها اعمال می شود.

وی می افزاید: بیمار روانی مزمن که زنجیری نیستند تا واهمه ای از آنها داشته باشیم ولی گویا خیلی ها این اشتباه را می کنند تا جایی که اخیرا برخی از شهروندان در کرج نیز تردد این بیماران را به مراکز توانبخشی را نوعی مزاحمت برای خود می دانند و می گویند که چرا در شبانه روز ما باید از دست اینها آسایش نداشته باشیم درصورتی که آنها برای فرایند درمان خود مراجعه می کنند و آزاررسان نیستند.

اکبری به توضیحاتش اضافه می کند: این شهروندان خواستارند که این مراکز به بیرون از شهرها یا به بیابانهای اطراف منتقل شوند و به نوعی برای "حذف این بیماران از جامعه" تومارها و درخواستهای کتبی هم از سوی شهروندان به دست ما می رسد.

رفتار درست و سنجیده با بیمار روانی بخشی از فرآیند درمان به شمار می آید

در مجموع و با توجه با آراء کارشناسان انسان یک واحد زیستی، روانی، اجتماعی و روحانی است، ممکن است در طول مدت حیات اختلالات روانی برای هر فردی حادث شود در نتیجه مطالعه رفتاری و فرهنگ سازی در این خصوص نیاز مبرم جامعه امروز ایران است زیراکه به عقیده روانشناسان «رفتار درست و سنجیده با بیمار روانی بخشی از فرآیند درمان به شمار می آید» که متأسفانه کاملا بر عکس این اتفاق می افتد و برداشت ها و تلقی های غلط و نادرستی که در میان خانواده ها درباره بیماری روانی و برخی از اختلال های روانی وجود دارد یکی از عوامل شدت یافتن بیماریهای مربوطه است.

................

گزارشگر: سعید پورمند