"عصر جدید" با اردوغان

«رجب طیب اردوغان مردی که متعهد شده تا اولین "رئیس جمهور زحمتکش" ترکیه باشد، با کمترین زحمت، پیروز انتخابات ریاست جمهوری شد. با شمارش آراء، نخست وزیر 10 سال گذشته ترکیه با به دست آوردن 8 / 51 درصد آرا از رفتن به دور دوم انتخابات اجتناب کرد و به این ترتیب این کشور 80 میلیون نفره از ریاست دست کم پنج ساله اردوغان استقبال کرد.»

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دویچه وله در گزارشی درباره انتخابات امروز (یکشنبه) ترکیه آورده است: «اردوغان در سخنرانی پیروزی‌اش در آنکارا و در مقابل دریای حامیانش نطقی اعجاب انگیز و آشتی جویانه ارائه داد که قول "عصری جدید" می‌داد و شاخه‌ای درخت زیتون به سوی رقبایش می‌گرفت.

اولین رئیس جمهور انتخاب شده با رای مستقیم مردم ترکیه گفت: امروز روزی است که ما موانع اخلاقی را از میان بر می‌داریم، خودمان را از تعصبات قدیمی می‌رهانیم و ترس‌هایی را که از بیرون وارد می‌شود از خود جدا می‌کنیم. امروز روزی است که ما درها را رو به آغازی تازه باز می‌کنیم؛ روزی که ما ترکیه‌ای جدید را پایه‌گذاری می‌کنیم.

اردوغان در کمپین پیروزی‌اش متعهد شد تا به ترکیه قانون اساسی جدید ارائه دهد. قانون اساسی جدیدی که احتمالا به طور رسمی به ریاست جمهوری و مشخصا به او، قدرت اجرایی جدیدی بدهد. اما اردوغان باید صبر کند؛ چرا که او در حال حاضر اکثریت مورد نیاز پارلمان برای ایجاد یک امتیاز جدید را ندارد. اما مردی که بیش از یک دهه را به عنوان نخست وزیر گذرانده و اکنون امیدوار است تا یک دهه دیگر را به عنوان رئیس جمهور بگذراند، ممکن است برای حکومت بی‌رقیبش نیازی به قانون اساسی جدید نداشته باشد.

براساس مدارک موجود، برخی کارشناسان قانونی قدرت کافی برای انجام خواسته‌هایش را پیش از این به او داده‌اند.

رضا تورمن، یک قانونگذار از حزب مخالف و قاضی اسبق دادگاه حقوق بشر اروپا می‌گوید، پس از یک کودتای نظامی در ترکیه و تغییر قانون، قانون اساسی این کشور به رئیس جمهور اجازه می‌دهد تا در نشست‌های کابینه شرکت کرده و قوانین را وتو کند، فرمان حکومتی صادر و درباره قوانین داخلی مجلس ملی تصمیم گیری کند.

تورمن می‌گوید: رئیس جمهور می‌تواند درخواست انتخابات زود هنگام کند، او رئیس ستاد ارتش، اعضای هیات رئیسه تحصیلات تکمیلی، رئیس دانشگاه‌های ملی، اعضای دادگاه قانون اساسی و برخی از اعضای هیات رئیسه اعلی قضات و دادستان‌ها را مشخص می‌کند.

روسای جمهور پیش از اردوغان، از جمله عبدالله گل، تاکنون از استفاده کامل از این قدرت‌ها خودداری کرده‌اند.

تورمن می‌گوید: اما آقای اردوغان، مورد متفاوتی است. یک تفاوت این است که او اولین رئیس جمهور منتخب ترکیه با رای مستقیم مردم خواهد بود. تفاوت دوم هم شخصیت اوست؛ او می‌خواهد همه چیز را کنترل کند.

اردوغان در یکی از مصاحبه‌های اخیرش گفته است: اگر به قانون اساسی ترکیه نگاه کنیم، هیچ گفته‌ای مبنی بر محدودیت‌ فعالیت‌های یک رئیس جمهور در آن وجود ندارد.

در همین حال مقامات حزب حاکم اطلاعاتی ارائه داده‌اند که طبق آن‌ها اردوغان چیزی شبیه کابینه ریاست جمهوری تشکیل می‌دهد. هفته گذشته یک رسانه حامی دولت نیز گزارش داد، اردوغان با همراهی یک ارتش متشکل از 400 مشاور، وارد دفترش در آنکارا می‌شود.

اردوغان در جریان کمپینش روشن کرد که او یک رهبر حزبی باقی می‌ماند. او قسم خورد با گام‌های استوار در جهت پروژه‌های مناقشه آمیز شامل ساخت سومین فرودگاه استانبول و نابودی چیزی که او "دولت موازی" می‌نامد پیش خواهد رفت.

او اخیرا گفته است: من یک رئیس جمهور بی‌طرف نخواهم بود.

برای رقبای اردوغان، شانس پیروزی از آغاز روند انتخابات بستگی به میزان حمایت‌ها از اردوغان داشت. اکمل الدین احسان اوغلو، اصلی‌ترین رقیب او، هفته گذشته گفت: این انتخابات از روز اول هیچ وقت یک بازی عادلانه نبود. براساس قانون، نامزدها نمی‌توانند از سرمایه‌های دولتی هیچ استفاده‌ای کنند؛ اما نخست وزیر از سرمایه‌های دولتی استفاده می‌کند، او با هواپیماهای دولتی سفر می‌کند، او از تمام ابزارهای رسمی و دولتی استفاده می‌کند؛ حمایت دولت، ایستگاه‌ تلویزیونی ایالتی و افتتاح پروژه‌هایی که برای سال‌های طولانی در حال تکمیل بودند.

وی افزود: اردوغان همه چیز را برای موفقیت در نامزدی‌اش ارائه می‌دهد.

در انتخابات روز یکشنبه، احسان اوغلو 5 / 38 درصد از آرا را به دست آورد. صلاح‌الدین دمیرتاش، نامزد حزب خلق دموکرات نیز 8 / 9 درصد آرا را به دست آورد که نشان‌دهنده اولین حضور سیاستمداران کرد برای دستیابی به پست ریاست جمهوری ترکیه بود.

سوالی که اکنون ذهن بسیاری از مردم ترکیه را مشغول کرده این است که چه کسی جانشین اردوغان در سمت نخست وزیری می‌شود. نام‌های زیادی برای جانشینی در این سمت آورده می‌شود اما بسیاری گمان می‌کنند اردوغان در نهایت عروسک گردان این سمت خواهد شد.

آتیلا یسیلادا، یک تحلیلگر سیاسی در این باره گفت: اردوغان کسی را می‌خواهد که مانند برده‌ها وفادار باشد، کسی که آرمان‌های سیاسی شخصی نداشته باشد.

به گفته او نامزد نخست وزیری احتمالا کاندیدای ضعیفی خواهد بود، کسی که اردوغان رویکرد و آرزوهایش را هدایت می‌کند.

آرزوهای اردوغان به نظر مشخص است. در سال 2015 زمانی که قرار است انتخابات پارلمانی برگزار شود این رئیس جمهور جدید احتمالا آخرین تلاش‌های خود را برای ایجاد یک قانون اساسی جدید و تغییر به ریاست جمهوری‌ای شبیه آمریکا انجام می‌دهد.

یسیلادا می‌گوید در غیر این صورت اردوغان کنترل خود را بر کشور و حزب عدالت و توسعه از دست می‌دهد.

او می‌گوید در حال حاضر اعضای ارشد بوروکراسی ترکیه تنها به خاطر ترس یا به خاطر اینکه راه دیگری را برای خروج از این مساله نمی‌بینند به اردوغان گزارش می‌دهند، اما این یک قدرت رسمی نیست. بدون یک قانون اساسی جدید، احتمال طغیان به هر دلیلی زیاد است.»

انتهای پیام