ساکنین رامسر در معرض پرتوگیری طبیعی بالاتر از کارکنان هسته‌ای

به گزارش خبرگزاری مهر، دکتر مهدی سهرابی با اشاره به رشته مهندسی فیزیک بهداشت که به نحوی با کاربردهایی از مواد و دستگاه های پرتو در کشور ارتباط دارد و در تمامی موارد پزشکی، صنعت، انرژی و محیط زیست کاربرد دارد اظهار داشت: از آنجایی که فارغ التحصیلان این رشته در سطح وسیعی از جامعه مورد نیاز هستند موضوعی با عنوان فرآیند "استاندارد آموزش و آموزش استاندارد" یا "فرآیند 4 الف" در فرهنگستان علوم مطرح شده که امید می رود با حمایت های دولتی به نحو درست به مرحله اجرا درآید.

وی با اشاره به تاثیرات اشعه بر محیط زیست و زندگی روزمره انسان و راهکارهای برخورد با آن گفت: اشعه و پرتوها شامل اشعه‌های یون‌ساز مانند X، گاما، بتا، نوترون، آلفا و یون‌ها و پرتوهای غیر یون‌ساز مانند نور، امواج ماوراء بنفش، مادون قرمز، رادیویی، میکروویو، لیزر و... می‌شود.

دکتر سهرابی با بیان اینکه هر یک از این پرتوها کاربرد بسیار گسترده‌ای در زندگی روزمره ما دارند ادامه داد: پرتوهای یون‌ساز از مواد پرتوزای طبیعی موجود در طبیعت یا ساخت بشر و یا از دستگاه‌های پرتوساز مانند رادیواکتیوهای هسته‌ای و شتاب دهنده و نظایر آن تولید می‌شود.

وی افزود: مواد طبیعی موجود در پوسته زمین مانند اورانیوم، ماده اصلی تولید انرژی هسته‌ای است و هم ماده آلوده کننده محیط زیست که در مسیر تجزیه خود به ذرات سبکتر رادیم-266 موجب آلودگی می‌شود؛ در واقع گاز رادن-222 که می‌تواند هوا و آب را آلوده کند.

این استاد دانشکده فیزیک هسته‌ای دانشگاه امیرکبیر گفت: در واقع گاز رادن موجود در هوا بعد از سیگار دومین ماده سرطان زا است که می‌تواند سرطان ریه ایجاد کند و در محیط مسکونی و فضای باز وجود دارد.

وی خاطرنشان کرد: بعضی نقاط دنیا از جمله رامسر، مقدار پرتوگیری از طریق پرتوگیری خارجی گاما و استنشاق گاز رادن، شاید بالاترین در جهان باشد؛ در واقع پرتوهای یون‌ساز هم دارای کاربرد گسترده‌ای هستند و هم در صورتیکه طبق قانون و مقررات و با رعایت استانداردها انجام نشود می‌تواند اثرات سویی در انسان و در نسل‌های آینده باقی بگذارد.

دکتر سهرابی ادامه داد: در ایران در واقع اقدامات بنیادین زیادی از دیرباز از نظر ساختار و قانونی، آموزش گسترده، پژوهش و توسعه انجام شده است اما برای جلوگیری از اثرات این پرتوها باید به چند نکته توجه کرد که از جمله آن می توان به داشتن یک نظام کنترل کننده کشوری اشاره کرد.

بنیانگذار امور حفاظت در برابر اشعه گفت: امور حفاظت در برابر اشعه در واقع یک ساختار پیشرفته و ماندگار بر اساس قانون و مقررات و استانداردهای و دستور العمل‌های مختلف است که امید می رود این اتفاق بتواند سلامت محیط زیست و انسانی را تا حد زیادی تامین کند و برای آینده خدمات صادقانه‌ای را ارائه دهد و همچنین در ادامه این ساختار به عنوان مدیر منطقه‌ای حفاظت در برابر اشعه در آسیا و اقیانوسیه، این الگو کشور را بنیانگذاری و یا ارتقا چنین ساختاری در آن کشورها از طریق یک طرح جهانی و مدل در کشورهای عضو پیاده شود.

وی با تاکید بر اینکه اثرات پرتوها در انسان در پرتوگیری‌های بالا کاملا اثبات شده است گفت: اثرات پرتوگیری کم‌مقدار، یکی از بحث‎های جهانی است؛ ما با برگزاری همایش بین‌المللی پرتوهای طبیعی بالا در سال آبان ماه  1369 با حضور دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و بسیاری دیگر از دانشمندان جهان توانستیم این فعالیت را در راستای تعیین اثرات پرتوگیری کم مقدار بر انسان در جهان ماندگار کنیم.

سهرابی با بیان اینکه با ایجاد یک کمیته علمی بین‌المللی پرتوهای طبیعی بالا، به عنوان رئیس این کمیته افتخار دارم که زنجیره همایش‌های این رشته را در سال 1996 در پکن، سال 2000 در مونیخ، 2004 در اوزاکا، 2010 بمبئی و 2014 در پراگ و در آینده‌ و در سال 2018 در تهران پایدار کرده‌ام افزود: در همایش 2014 پراگ، به عنوان برگزار کننده مسئولیت ریاست کمیته بین‌المللی آن را داشتم و امیدوارم این زنجیرها بتواند پاسخگوی انسان در مورد اثرات پرتوهای یون‌ساز کم مقدار باشد.

وی تصریح کرد: تا کنون نتایج بسیار ارزنده‌ای حاصل شده است و در حال حاضر کمیته علمی سازمان ملل در زمینه اثرات پرتوهای اتمی UNSCEAR با پشتیبانی از مطالعات انجام شده در این پژوهش‌ها در آن مشارکت دارد که قرار است به عنوان سخنرانی کلیدی اول این همایش یک سامانه محافظت در برابر اشعه جهانی جدید را به انتقاد از سامانه موجود ارائه کرده تا بتواند نامی برای کشور کسب کند.

این استاد دانشکده فیزیک هسته‌ای دانشگاه امیرکبیر با بیان اینکه ساکنین منطقه رامسر در معرض پرتوگیرزایی طبیعی بالایی قرار دارند یادآور شد: مقدار پرتوگیری گروهی از این مردم در سال بیشتر از حد کارکنان در راکتورهای هسته‌ای است. براین اساس یکی از راهکارها، حفظ این مناطق با پرتودهی بالا که در واقع در جهان هم بی‌نظیر است خواهد بود به نحوی که سلامت ساکنان این مناطق کاملا تامین شود.

وی ادامه داد: در واقع در شرایط موجود حفاظت از این مردم و پاکسازی منطقه از این پرتوها میسر نیست؛ لذا برای حفظ این سرمایه ملی پیشنهاد کرده‌ام این منطقه که حدودا 5 کیلومتر مربع است به یک پارک آموزشی-پژوهشی با پرتوزایی طبیعی رامسر تبدیل شود و به ساکنین آن در محل دیگری زمین اختصاص یابد و برای جلوگیری از صدمه مالی به این افراد، برای آنان ساختمان جدید احداث شود.

به گفته دکتر سهرابی، با این اقدام پارک مدنظر می‌تواند تحت کنترل برای آموزش و پژوهش و بازدید و حتی استفاده از آب گرم‌های موجود در آن قرار گیرد.