فرمول پلکانی دستیابی به 190 هزار سو محور اصلی مذاکرات/ گزینه‌های چند گانه پیش روی تصمیم‌گیران

به گزارش خبرنگار اعزامی مهر به وین، ششمین دور مذاکرات هسته ای کشورمان در وین از 11 تیرماه با حضور تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان و محمد جواد ظریف وزیرامورخارجه کشورمان در اتریش آغاز شد.

مذاکرات در روزهای گذشته بویژه با حضور وزرای خارجه چهار کشور اروپایی و البته جان کری وزیرامورخارجه آمریکا شکل متفاوت تری به خود گرفت.

مذاکراتی که گفته می شد قرار است آخرین دور مذاکرات برای نگارش توافق جامع باشد به نظر می رسد در روزهای اخیر به تصمیم سیاسی از سوی طرفین موکول شده است و احتمالات در وین حاکی از تمدید مذاکرات است البته اینکه مذاکرات تا روز یکشنبه که با عنوان یکشنبه سرنوشت ساز معروف شده بود به شکست بیانجامد تقریبا غیر ممکن عنوان شده است. مذاکرات هسته ای وین طبق توافق ژنو می تواند تا شش ماه تمدید شود اما احتمالات حاضر حاکی از آن است که مذاکرات برای مدت کوتاه تری تا نوامبر یا اکتبر تمدید خواهد شد طرفین احتمالا پس از یکشنبه به کشورهای خود بازخواهند گشت و مشورت ها برای تصمیم های سیاسی آغاز می شود. البته جان کری وزیرامورخارجه آمریکا دیروز گفت که احتمال بازگشتش به وین در صورت نیاز وجود دارد اما این بازگشت منوط به یک تصمیم سیاسی است که گفته می شود مهمترین بحث آن درباره غنی سازی ایران و تعداد سانتریفیوژهاست.

طرح موضوع 190 هزار سو از سوی مقام معظم رهبری که به گفته برخی نزدیکان به تیم مذاکره کننده از دستورات اصلی مذاکرات بوده است و از سه ماه پیش تاکنون به عنوان اصلی ترین مسئله در دستور کاری مذاکرات مطرح شده در مورد طرف مقابل نیز اصلی ترین مسئله است البته قطعا همانطور که وزیرامورخارجه نیز تاکید کرد مسئله 190 هزار سو دارای یک فرمول زمانی است که تیم مذاکراتی ایران این فرمول را در یک روند منطقی با طرف مقابل مطرح کرده  و گفته ها حاکی از آن است که طرف مقابل نیز این مسئله را که چنین روندی می تواند وجود داشته باشد پذیرفته اما مسئله اصلی در مورد نقطه آغاز است.

گفته می شود که مشورت های جان کری با اوباما پس از بازگشت نیز به همین موضوع و مسئله تعداد سانتریفیوژها باز می گردد در حقیقت تعداد سانتریفیوژها در حال حاضر مسئله ما در  مذاکرات هسته ای است چرا که سانتریفیوژها اجزایی هستند که ظرفیت هسته ای را تعیین می کنند بر اساس آن میزان غنی سازی، آر اند دی ( تحقیق و توسعه) ، سو و تولید مواد تعیین می شود، تولید مواد، خود حجم ذخایره را تشکیل می دهد و حجم ذخایر دوره برک اوت را تشکیل می دهد و در حقیقت همه موضوعات به هم مربوط است.

آنچه طرف مقابل مطرح می کند این است که 19 هزار سانتریفیوژ ایران در مرحله آغاز زیاد است. این همان چیزی است که جان کری دیروز نیز در نشست خبری اعلام کرد البته به گفته مکرر اعضای تیم هسته ای اصل غنی سازی ایران همانطور که سند ژنو نیز مطرح شده 100 درصد پذیرفته شده است اما ایران نیز هیچ تصمیمی برای تغییر حد ظرفیت از آنچه که در حال حاضر در اختیار دارد و کاهش این ظرفیت ندارد.

در حقیقت تیم مذاکره کننده هسته ای بر اساس سیاست های نظام به پایبندی بر ظرفیت غنی سازی ایران استوار مانده است همین امر نیز باعث شده سلسله ایده هایی مبنی بر اینکه ایران بتواند ظرفیت غنی سازی و هسته ای خود را حفظ کند و راههایی برای افزایش ظرفیت که مد نظر ایران است و مقام معظم رهبری نیز بر آن تاکید داشته اند با جان کری مطرح کرده البته طرف مقابل نیز جنبه های مختلفی را عنوان کرده است که ایران می تواند هر آنچه که مطلوب است و نزدیکتر به تصمیمات مورد نظر اتخاذ کند.

ایران اکنون دارای 9 هزار و 400 سانتریفیوژ فعال است که به هیچ وجه از این تعداد کاسته نخواهد شد و تصمیم سیاسی ایران در این مرحله به افزایش پلکانی سانتریفیوژها مربوط است البته بر اساس آنچه گفته می شود مسئله آب سنگین و اراک بعد از سانتریفیوژها موضوع اصلی اختلافات است. مشکل پلوتونیوم وجود دارد و مسئله اصلی این است که تعریف ایران از آب سنگین  با تعریف طرف مقابل متفاوت است.

به هر حال آنچه روشن است این است که تیم مذاکره کننده در روزهای گذشته بر روی متن کار کرده بخش زیادی از نگارش متن انجام شده اما اختلافات هنوز در براکت ها وجود دارد و آنطور که عنوان می شود براکت ها هنوز در متن غالب است.

ایران قرار است تا روز یکشنبه کار نگارش را با نماینده اتحادیه اروپا همچنان ادامه دهد، هنوز در مورد تصمیم بعدی و اینکه آیا کار نگارش بعد از یکشنبه در همین دوره ادامه خواهد یافت یا تاریخ دیگری در نظر گرفته خواهد شد قطعی نشده است. ظریف اعلام کرده است که طرف ایرانی  هنوز با تمدید مذاکرات موافقت نکرده است. آن چه مساله اصلی است این است که هر دو طرف باید تصمیمات سیاسی را اتخاذ  کنند و البته  امیدواری وجود دارد که همان طور که طرف مقابل تا کنون در مذاکرات جدیت نشان داده این جدیت را همچنان در تصمیم گیری های سیاسی و سخت نیز داشته باشد.