دلایل اصلی توافق عبدالله و احمدزی/ ایجاد حکومت وحدت ملی به چه معناست؟

پیرمحمد ملازهی کارشناس مسائل شبه قاره در پاسخ به این پرسش خبرنگار مهر که "چرا اشرف غنی احمد زی نامزد دور دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در نهایت پس از دیدار با جان کری وزیر خارجه آمریکا با شمارش صد درصدی آراء موافقت کرد؟" گفت: افغانستان در شرایطی قرار گرفته بود که بن بست انتخاباتی در آن وجود داشت و وضعیت خطرناکی پیش روی این کشور بود.

وی افزود: سه جریان در این بن بست انتخاباتی دخالت داشتند که از جمله آنها می توان به تیم حاکم، تیم تحول و تداوم و تیم اصلاحات و همگرایی اشاره کرد.

این کارشناس مسائل شبه قاره تاکید کرد: هر کدام از تیمهای مذکور موضع خود را داشتند. عبدالله عبدالله نتایج انتخابات را نپذیرفت و مدعی شد که تقلب در انتخابات صورت گرفته و تعداد افراد شرکت کننده در انتخابات بیش از شمار واجدان شرایط بوده است.

وی افزود: تیم عبدالله عبدالله حتی پیشنهاد تشکیل دولت موازی در کنار اشرف غنی احمد زی و روی کار آمدن یک دولت موقت را داده بود که این دولت تحت نظارت سازمان ملل انتخابات برگزار خواهد کرد.

پیرمحمد ملازهی گفت: هیچ کدام از نامزدهای دور دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان چنین موضوعی را نپذیرفته و باعث شدند تا کار به تجزیه افغانستان کشیده شود. بنابراین همزمان با افزایش تنش های انتخاباتی هر سه جریان حاضر در این بن بست خواهان دخالت جان کری در روند انتخابات شدند.

وی افزود: توافق حاصله میان عبدالله عبدالله و اشرف غنی احمد زی این بن بست انتخاباتی را شکست اما در کنار آن کمیسیون انتخابات را از اعتبار انداخت و باعث شد تا ابتکار عمل از کمیسیون انتخابات گرفته شود و در دستان سازمان ملل قرار گیرد.

این کارشناس مسائل شبه قاره گفت: جان کری در نهایت نامزدهای دور دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را تشویق یا تحمیل به امضای این توافق کرد. از سوی دیگر آمریکا تهدید کرده بود که اگر این توافق حاصل نشود، تمام همکاریها را قطع می کند، بنابراین کمک های واشنگتن از جمله دلایل مهم توافق سه جانبه عنوان شده است.

پیرمحمد ملازهی در پاسخ به این پرسش که "عبدالله عبدالله در دیدار با جان کری تاکید کرد که دوتیم انتخاباتی برای ایجاد یک حکومت وحدت ملی به توافق رسیده اند. منظور وی از حکومت وحدت ملی چیست؟" گفت: دولت وحدت ملی به این معناست که رای مردم تعیین کننده نیست. بلکه دموکراسی توافق شده و تقسیم قدرت بین سه جریان صورت می گیرد.

وی افزود: کرزای، عبدالله و احمد زی سه جریان در قدرت آینده افغانستان بوده و این مساله صرف نظر از این است که چه کسی پیروز انتخابات خواهد بود.

پیرمحمد ملازهی افزود: اگر احمد زی به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود عبدالله امیدوار است که طرح احیای نخست وزیر را به دست آورد و بالعکس. یعنی در این مقطع زمانی اگر عبدالله در انتخابات پیروز شود احمدی زی در موقعیتی قرار می گیرد که پست نخست وزیری به وی داده خواهد شد.

وی افزود: از سوی دیگر بقیه مقامات دولتی به تناسب بین سه جریان تقسیم می شود که بخشی از آن به حاکمان فعلی و بخشی دیگر به تیم تحول و تداوم و بخش دیگر به تیم اصلاحات و همگرایی می رسد. اما واقعیت امر این است که تقسیم قدرت بین سه جریان محتمل بوده و در طولانی مدت نیز این احتمال وجود دارد که طالبان در قدرت سهیم باشند.

ملازهی تاکید کرد: توافق حاصله فرمولی است که آمریکاییها با توجه به شرایط موجود پیشنهاد کرده و نامزدهای انتخاباتی نیز به دلیل مصلحت گرایی موافقت خود را با تشکیل دولت شراکتی یا دولت وحدت ملی اعلام کردند.

نامزدهای دور دوم انتخابات پس از ساعت ها مذاکره با جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در دفتر یوناما در کابل سرانجام توافق کردند که صد در صد آرای انتخابات دور دوم انتخابات در حضور ناظران جامعه جهانی و تحت نظارت سازمان ملل تفتیش شود.

تیم تحول و تداوم پیشتر با انتشار بیانیه ای موافقت خود را با تفتیش آرای بیشتر محلات رای دهی در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری از سوی هیئت معاونت سازمان ملل متحد برای افغانستان اعلام کرده بود.

همچنین تیم تحول و تداوم از کمیسیون مستقل شکایات انتخابات و کمیسیون مستقل انتخابات خواسته است تا به منظور تامین شفافیت و اعتبار کامل آراء مردم افغانستان از این طرح حمایت و پروسه مذکور را مطابق قانون انتخابات با نظارت ناظرین ملی و بین المللی، نمایندگان کاندیداها و رسانه های این کشور اجرا کرده تا هیچ شبهه ای درباره سلامت این پروسه ملی باقی نماند.

وزیر خارجه آمریکا افزود که پروسه تفتیش آرا در کابل صورت می‌ گیرد و این پروسه تا ۲۴ ساعت دیگر آغاز می‌ شود.

به گفته وی، صندوق‌ های رای از ولایات به کابل انتقال می‌ یابد و امنیت صندوق‌ ها از سوی نیروهای ایساف و نیروهای امنیتی به طور مشترک تامین خواهد شد.

وزیر خارجه آمریکا گفت: تفتیش آرا تحت نظارت جامعه جهانی مطابق پیشنهاد یوناما و با حضور ناظران هر دو ستاد صورت می‌ گیرد و این تفتیش مطابق با بهترین معیارهای بین المللی انجام می شود.

کری تاکید کرد پیش‌ بینی شده که روند رسیدگی به آرا چند هفته به طول می انجامد، بنابراین از کرزای تقاضا می‌ شود که مراسم تحلیف به تاخیر بیفتد.

کری با بیان اینکه خواسته باراک اوباما و مردم آمریکا این است که حامیان هردو نامزد از این پروسه حمایت کنند، گفت: آمریکا خواهان یک حکومت مستقل و متعهد در افغانستان است.

.................................

گفتگو از معصومه زارع