رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: بین روحانی و احمدینژاد تفاوتهای زیادی است که شمردن آن در حد یك كتاب خواهد بود.
به گزارش ایلنا، دایسوكه كاندا، رئیس دفتر روزنامه آساهی در تهران با آیت الله هاشمی رفسنجانی در تاریخ 16 تیر 93 مصاحبه ای داشت كه شرح كامل آن در ذیل می آید:
o خیلی تشكر می كنم كه این وقت را به روزنامه آساهی دادید. مایه افتخار ماست كه در خدمت شما هستیم.
• ما هم به شما خوش آمد می گوییم.
o ایران و كشورهای 1+5 در حال مذاكره هستند. آیا این تفاهم نامه مشترك تا تاریخ 29 تیر نوشته می شود؟
• اگر طرف های ما یعنی كشورهای 1+ 5 واقعاً مایل به حل مسئله باشند، امضای تفاهم نامه كاملاً آسان است. اگر به فكر گرفتن امتیاز باشند، كار مشكل می شود.
o حق ایرانیان در این مذاكره چیست؟
• ایران مثل هر كشور دیگری كه می تواند، به فكر استفاده صلح آمیز از دانش هسته ای باشد، این حق را برای همه ی دنیا و از جمله خودش می شناسد. ایران می گوید كه مردم این كشور نباید از حق خود محروم شوند. مثل مردم ژاپن كه در حال استفاده از این فناوری هستند.
o درباره داعش، آیا شما فكر میكنید كه ایران باید نیروی نظامی برای مقابله با آنان به كشور عراق بفرستد؟
• سیاست ما این است كه در مسئله عراق دخالت نظامی نكنیم.
o پس چگونه از كشور عراق پشتیبانی میكنید؟
• كمك ما در حد مشاوره برای بهتر كردن اداره كشور و گاهی كمك جهت پیشبرد كارهایشان است. تجربه خودمان را در اختیار عراق میگذاریم.
o چه تجربیاتی دارید؟
• حدود 35 سال است كه انقلاب اسلامی پیروز شد و در سالهای اوّل با گروههای تروریستی خطرناكی مواجه بودیم كه كارهای شدید تروریستی میكردند. برنامههای موفقی را برای مقابله با تروریستها تجربه كردیم كه میتوانیم در اختیار عراق قرار دهیم.
o دقیقاً چه تجربیاتی؟
• قبل از شروع جنگ حزب بعث علیه ایران، ما دو سال در كشور با گروه های تروریستی و تجزیه طلبها مواجه بودیم كه خیلی با خشونت برخورد میكردند و ما هم خیلی خوب توانستیم همه آن گروهكها را به جای خود بنشانیم.
o آیا ایران و آمریكا میتوانند در موضوع عراق با هم همكاری كنند؟
• كشورهای بزرگ در مسایل جهانی منافع مشترك دارند و ایران و آمریكا هم در عراق مسایل مشترك دارند و مانعی هم برای همكاری نداریم. اگر دو كشور لازم بدانند كه نیاز به همكاری است، ممكن است برنامه¬ریزی كنند. عراق درگیر مقابله با تروریسم است و ایران هم در خارج با این موضوع درگیر است. آمریكاییها هم مشكلات زیادی با تروریسم دارند. به نفع همه كشورهای دنیا است كه شرّ تروریسم را از سر مردم كوتاه كنیم.
o همكاری ایران و آمریكا برای مقابله با تروریسم چگونه خواهد بود؟
• چون عملی نشده، فعلاً پیشنهاد خاصی نداریم. اگر بنا شد همكاری شود، مسؤولان دو طرف زمینهها و شرایط همكاری را تعریف كنند. الان آمریكا میخواهد كاری برای عراق بكند. ما هم میخواهیم كاری بكنیم. هر وقت لازم شد كه این كارها در حالت همكاری باشد، طبعاً مذاكره میشود.
o یعنی از طرف آمریكا یا عراق باید پیشنهاد شود؟
• این موضوع بستگی به شرایط دارد. مسئله خیلی پیچیده نیست. گاهی لازم میشود كه از اطلاعات همدیگر استفاده كنند و گاهی لازم میشود كه در مواردی خاص، كمكهای مالی مشترك كنند. گاهی لازم میشود كه كمكهای فنی كنند. از این موارد در همكاری كشورها معمولی است.
o با توجه به اینكه آمریكا 300 سرباز به عراق فرستاد كه كاری را شروع كند، نظر شما چیست؟
• این سربازان برای حفظ مراكز و مأموران آمریكایی در عراق مثل سفارتخانه و كنسولگریها و چیزهایی از این قبیل است.
o انگار ایران دیگر با آمریكا دشمنی ندارد. الان روابط ایران و عربستان چگونه است؟ ایا دو كشور از در دوستی با هم تفاهم خواهند كرد؟
• عربستان هم در معرض خطر تروریسم هاست. اگر لازم باشد، با آن كشور هم میتوانیم همكاری كنیم. اصلاً تروریسم در هر جای دنیا كه ریشه بگیرد و رشد كند، آن منطقه را آلوده میكند و منطقه خاورمیانه، مربوط به كشورهای این منطقه است. متأسفانه این روزها پدیده تروریسم جهانی شده و آلودگی این ویروس در اكثر كشورهای دنیا مشاهده میشود. اشتباهی كه در مسئله تروریسمها شده، این بود كه غربیها در مقطعی به خاطر مبارزه با حضور شوروی در افغانستان از تروریستها حمایت كردند و آن حمایتها اثرات خود را در تقویت پایههای كاری این گروههای تروریسم گذاشته است. مسئله دیگر اینكه تروریستهایی بودند كه در سال های اوّل پس از پیروزی انقلاب و در دوران جنگ، جنایتهای زیادی علیه ملت ایران كردند. متأسفانه غربیها به این گروهك پناه دادند و با بردن آنها به پارلمانها و مراكز دولتی خود سعی كردند به اینها رسمیت ببخشند، در حالی كه همه این گروهك به ترورها و جنایت خویش اعتراف میكنند.
o در رابطه با آمریكا هم انگار در سوریه از داعش حمایت میكرد.
• بله، عمدتاً غربیها از همه مخالفان سوریه، از جمله داعش حمایت میكردند. اصولاً ذات تروریستها اینگونه است كه اوّل با حمایتهای بیگانگان در كشوری رشد میكنند و وقتی كمی تقویت شدند، علیه منافع همان كشورهای حمایت كننده مبارزه میكنند. مثل طالبان در افغانستان كه سرانجام آمریكا برای مقابله با آنها مجبور به اشغال آن كشور شد و بعدها ناتو هم وارد شد كه اخبارش را میدانید.
o یعنی شما در سوریه نمی¬توانید با آمریكا همكاری كنید، ولی در عراق این امكان وجود دارد؟
• سیاست آمریكا درباره سوریه نقطه مقابل سیاست ایران است.
o درباره عربستان چه تصوری دارید؟ آیا حمایت مالی و نظامی آنها از مخالفین بشار اسد اشتباه است؟
• فكر میكنم هركس در هر كجا از تروریسم حمایت كند، نهایتاً متوجه میشود كه اشتباه كرده است. چون تروریسم در مسایل سیاسی راه حل مشكلات نیست، بلكه مشكلآفرین است.
o اگر ایران بخواهد، میتواند با آمریكا یا عربستان همكاری كند.
• بله، بستگی به موقعیت دارد و اگر لازم باشد، همكاری از طرف ایران انجام میشود.
o نشریات خارجی گزارش میدهند كه سپاه پاسداران در عراق حضور دارند. آیا درست است؟
• ایرانیها به عنوان مشاور در عراق هستند و حضور نظامی ندارند. چون در مبارزه با تروریسم، مسایلی هست كه همه باید مشاوره بدهند. قبلاً هم در حدود مسایل امنیتی به مسؤولین عراق مشاوره میداد.
o مطبوعات خارجی كه ما رصد میكنیم، اخیراً گفتند 5 فروند هواپیمای سوخو از ایران وارد عراق شد. آیا تأیید میكنید؟
• هنوز مسئله مسلّمی نیست. عراق رسماً از سازمان و كشورهای عضو آن برای مبارزه با تروریسم تقاضای كمك كرده. عراقیها میگویند از بلاروس و روسیه خریدند. البته موضوع ایران مطرح شده است. اگر بنا باشد هواپیمایی به عراق برای مبارزه با تروریسم بفروشیم، مخالفتی نداریم. هواپیمای سوخو مال روسیه است كه هم ما داریم و هم عراقیها داشتند.
o با توجه به تحریمها، آیا ایران میتواند هواپیمای جنگی به عراق بفروشد؟
• عراق برای دفاع از مردمش در مبارزه با تروریسم نیاز به چند فروند دارد كه هركجا میتواند بخرد. ما هم همین الان میتوانیم بر اساس نیازهای خود هواپیمای سوخو را از روسیه بخریم. البته زمانی كه من رئیسجمهور بودم، در سفری كه به روسیه داشتم و هنوز آقای گورباچف بودند، هواپیمای سوخو خریدیم.
o پس اگر عراق بخواهد، ایران میتواند سلاح به آنها بفروشد؟
• بله، البته نه عراق زیاد میخواهد و نه ایران زیاد دارد. عراق همین الان خلبان سوخو دارد و میتواند از آنها علیه ترویسمها استفاده نماید. برای مسایل نظامی خود هم به اندازه كافی سلاح دارند. ولی اگر بخواهند، ایران مثل هر كشور دیگری، میتواند به آنها بفروشد. البته عراق با آمریكا قرارداد دارند كه باید سلاح و هواپیمای خود را به آنها بدهد.
o سفیر ایران در عربستان روز شنبه گذشته به دیدار جنابعالی آمده بود. گویا تصمیم به سفر داشتید. چگونه میخواهید رابطه با عربستان را در اولویت كارهای خود قرار دهید؟
• اگر زمانی به عربستان سفر كنم، سفر زیارتی خواهد بود. چون مسایلی كه مربوط به رهبری و دولت میشود، مسؤولیتهای من نیست. بهبود روابط با عربستان در اولویت برنامههای من است كه هر وقت كمك بخواهند، كمك میكنم.
o كشور شما بر اساس ولایت فقیه است و چگونه میتوانید با كشور پادشاهی عربستان همكاری كنید؟
• امروزه جز در ایران، هیچ كشور در قانون اساسی خویش «ولایت فقیه» ندارد، مگر با كشورهای مختلف دنیا همكاری نمیكنیم؟ همكاری كشورها بر اساس اصول دیپلماسی است و هر كشوری شرایط خاص خودش را دارد.
o تاكنون دیپلماسی دكتر روحانی برنده بود. شما چه تفاوتهایی بین روحانی و احمدینژاد میبینید؟
• تفاوتهای زیادی است. شمردن آن در حد یك كتاب خواهد بود.
o یك مثال بفرمایید كه مشخص كند.
• سادهترین مثالش نگاه آن دو به سیاست خارجی است. همین رفتاری كه در دو مقطع در مذاكرات هستهای داشتیم. موارد زیادی است كه امروزه در جامعه جریان دارد. مبنای كار آقای دكتر روحانی در سیاست خارجی، تعامل از موضع مساوی است.
o سیاست دكتر روحانی بسیار شبیه سیاستهای شماست. یعنی ایشان شما را استاد و بزرگ خود میدانند. گویا شما در تصمیمگیری سیاسی ایشان مؤثر هستید؟
• در تمام دورههای بعد از انقلاب با دكتر روحانی همكاری داشتیم. در زمان مبارزه هر دو به عنوان روحانی و از شاگردان امام، با هم همكاری داشتیم. در دورهای كه من رئیس مجلس بودم، ایشان یكی از همكاران من در مجلس بود. وقتی كه فرمانده جنگ بودم، دكتر روحانی رئیس قرارگاه دفاعی ما بود.
در زمان ریاست جمهوری من، ایشان دبیر شورای عالی امنیت ملی كشور بود كه رئیس آن من بودم. بعد از ریاست جمهوری كه به مجمع تشخیص آمدن، ایشان سالها از طرف من رئیس مركز تحقیقات استراتژیك مجمع بود. در انتخابات از ایشان حمایت كردم. اصولاً در مسایل هم فكر هستیم.
o چقدر در اندیشههای ایشان نفوذ دارید؟ چون در تمام این سالها همیشه رئیس ایشان بودید.
• ایشان همین الان عضو مجمع تشخیص مصلحت است كه من هم رئیس آنجا هستم. روسای دو قوه دیگر یعنی مقننه و قضائیه هم هستند. روابط ما بسیار نزدیك است و اگر لازم باشد، مشورت میكنیم. من هم اگر پیشنهاد و تذكری داشته باشم، با ایشان مطرح میكنم. البته خودشان صلاحیت دارند و به خوبی میتوانند دولت را اداره كنند. البته مایل نیستم كه در كارهای مربوط به ایشان و دولت دخالت كنم.
o آیا میتوانید یك مسئله را كه اخیراً با روحانی مطرح كردید، بگویید؟
• بله، آخرین مذاكرهای كه با هم داشتیم، درباره مذاكرات هستهای و تصمیمات اقتصادی بود.
o در مسایل هستهای دقیقاً چه مسایلی بین شما مطرح شد؟
• هر دوی ما در گفتوگوها تأكید داشتیم كه باید روی اصول كشور و نظام در مذاكرات تكیه كنیم و مایلیم اعتماد دنیا را جلب كنیم كه بپذیرند دنبال مسایل نظامی در انرژی هستهای نیستیم. درباره این موضوع با هم بحث و تبادل نظر كردیم. كاری كه قبلاً شما ژاپنیها كردید. مدتها بحث و مشاجره داشتید تا دنیا پذیرفت شما نمیخواهید كارهای نظامی كنید. هر چند شنیدم اخیراً به فكر هستهای نظامی افتادید.
o(با خنده) بله، شاید
o یعنی در ایران از انرژی هستهای فقط استفاده صلحآمیز میشود؟
• كاملاً چنین است.
o پس تحریمهای شدید و نا عادلانه آمریكا باید برداشته شود؟
• بله، آنها باید به ایران اعتماد داشته باشند كه دنبال استفادههای نظامی نمیرود و ایران هم دلیلی برای تحریمها نمیبیند. شما میدانید كه رهبر ما فتوا دادهاند كه ساخت سلاح هستهای حرام است. من به ژاپن آمدم و شهرهای هیروشیما و ناكازاكی را دیدم و میدانم چه بر سر مردم آمده است. هنوز هم در كشور شما انسانهایی هستند كه از آثار بمب هستهای رنج میبرند. با خانوادههایی كه به خاطر آثار هسته ای زجر میكشند، رو دررو مذاكره كردم. منظره انفجار هیروشیما را در فیلمی كه آنجا بود به همراه تلفات و خرابیهای فوق العاده دیدم.
o برای پیشرفت اقتصاد ایران لازم است كه تحریم¬ها برداشته شود. نظر شما چیست؟
• هر چه زودتر برداشته شود، بهتر است و لازم است كه چنین شود.
o نشانههای خوبی میبینیم كه اقتصاد ایران روبه بهبودی است. ولی هنوز درصد زیادی از مردم جامعه دارند از فقر رنج میبرند. برنامههای دولت برای این مسایل چیست؟
• متأسفانه هم تحریمها و برنامههای نادرست دولت قبل، باعث شده كه تولید در ایران كم شود كه طبعاً اشتغال را هم كم میكند. سرمایه گذاریها كه كم شود، طبعاً اشتغال كم میشود. مردم كه كار نداشته باشند، فقیر میشوند. البته یك عده هستند كه به خاطر حوادث و علل دیگر فقیرند كه آنها را در كمیته امداد و سازمان بهزیستی سازماندهی كردیم تا زندگی خود را اداره كنند.
o دولت برنامهای دارد كه اوضاع مردم بهتر شود؟
• بله، چون خیلی آسان میتوانیم اوضاع را بهتر كنیم. ظرفیت زیادی برای سرمایهگذاری و ایجاد اشتغال، تجارت، خدمات و مسایلی مثل گردشگری داریم كه ایران زمینه بسیار خوبی دارد. خیلی زود میتوانیم این حالت را برطرف كنیم. بعد از جنگ 8 ساله عراق علیه ایران كه خرابیهای زیادی داشتیم، چند سال مسؤول ریاست جمهوری بودم. بیكاری از 16 درصد به 9 درصد رسید و تقریباً در همه خانوادهها شغلی بود. و زیربناها را ساختیم و ویرانیهای جنگ را بازسازی كردیم.
o به نرخ بیكاری اشاره كردید كه الان خیلی بالا و حتی 25 درصد است. جوانان شما مشكل دارند. چگونه میبینید؟
• این 25 درصد مربوط به فارغ التحصیلان است. نرخ بیكاری در طبقات پایین كمتر است. البته برای همه این جوانان باید برنامهریزی كنیم تا جوان ایرانی بیكار نباشد. رونق اقتصادی در گروی رونق اشتغال است.
o برنامههایی برای رونق اشتغال دارید؟
• هر كشوری برنامههایی دارد كه ابزاری میخواهد. باید سرمایهگذاری شود تا نیروهای تحصیل كرده وارد بخشهای فنی شوند. الان اشتغال در كشاورزی و ساختمان است و باید صنایع را ترمیم كنیم كه به خاطر سؤ مدیریت سابق، رونق آنچنانی ندارد و بخشهایی هم خوابیده است. باید احیا شوند. شرایط ایران به گونهای است كه خیلی سریع میتوان به رونق اقتصادی رسید.
29سال از سفر شما به ژاپن گذشت. درباره بهبود روابط دو كشور چه فكر میكنید؟
• چند بار به ژاپن آمدم. یك بار پیش از انقلاب یعنی در سال 1352 آمدم كه دو سه هفته در آنجا بودم، خیلی گشتم و مطالعات زیادی كردم. سفرهایی هم در زمان مسؤولیتها داشتم. ژاپن كشوری كاملاً پیشرفته، صنعتی و منظم با مردمی پركار و آرام است. همه چیز برای ما دیدنی بود. از واحدهای بزرگ ماشینسازی و كشتیسازی بازدید كردم. برایم جالب بود كه در كنار صنایع پیشرفته، صنایع دستی و قدیمی خود را كاملاً حفظ كرده و توسعه داده بودید. قناعت ژاپنیها جالب است. خانههایشان كوچك است.
در خصوص روابط ایران و ژاپن، باید بگویم مشكلی نداریم. در سفر اوّل بعد از انقلاب كه به دستور امام (ره) بود، به ژاپن آمدم تا به مسؤولین شما بگویم كه میخواهیم روابط استراتژیك با شما داشته باشیم. همان موقع پایه روابط تحكیم شد. بعدها هم همكاریهای خوبی با ژاپنیها داشتیم. الان هم هر وقت ژاپنیها بخواهند، ایرانیها آمادگی دارند. منتها شما به خاطر آمریكا و مسایل سیاسی ملاحظاتی دارید كه ما نداریم. ما میدانیم كه شما اقتصاد پیشرفتهای دارید و می توانید با همه كشورهای دنیا همكاری كنید.
o یعنی ژاپن باید سیاست خود درباره آمریكا را عوض كند كه با ایران رابطه داشته باشد؟
• باید مستقل باشد. هر چه كه میخواهد با آمریكا كار كند، امّا نباید كشور بزرگی مثل ژاپن تحت امر آمریكا عمل كند.
o دوباره میخواهید به ژاپن تشریف ببرید؟
• سفر به هر كشور دنیا برای هر كسی خوب است، منتها ترجیح میدهم به كشورهایی بروم كه نرفتم تا مسایل تكراری نشود. شما سونامی بسیار نیرومندی داشتید. مسایل شما حل شده است؟
o بله، متأسفانه فاجعه بزرگی بود و هنوز دارند كار میكنند تا شرایط ترمیم شود. تعدادی از ایرانیها هم همكاری كردند كه برای مردم و مسؤولان ژاپن جالب و قابل تقدیر بود.
• واحدهای هستهای شما كه آسیب دیده بودند، راه افتادند؟
o كار نمیكنند، ولی باید برای 30 سال كار كنند.
• منطقه نا امن هست گویا هنوز نشت اورانیوم دیده میشود و تشعشعاتی هست.
o باید تجربه برای همه كشورها باشد كه همه جوانب درنظر گرفته شود.
• شما كه این سابقه طولانی را دارید، هنوز مشكل دارید. همهی كشورها و ما هم باید بیشتر مواظب باشیم.
o خیلی ممنون كه وقت خود را به ما دادید.
• موفق باشید.
نظر شما چیست؟
لیست نظرات
نظری ثبت نشده است