روز چهارم دور ششم مذاکرات و امید برداشتن گام های مثبت

هیات مذاکره کننده ایرانی به ریاست محمدجوادظریف وزیر امور خارجه چهارشنبه یازدهم تیرماه جاری وارد شهر وین پایتخت اتریش شد تا ششمین دور از مذاکرات و طولانی ترین دور از این نوع مذاکرات که پیش بینی شده است تا 20 جولای برابر با 29 تیرماه ادامه یابد را در خصوص توافق نهایی هسته ای با مذاکره کنندگان گروه 1+5 انجام دهند.

ظریف در بدو ورود به فرودگاه وین گفت: ما با آمادگی کامل آمدیم برای اینکه توافق در پایان این دور از مذاکرات حاصل شود و انشاء الله تا 29 تیر ما توافق جامع را داشته باشیم و به سمت اجرایی شدن آن پیش برویم.اما دستیابی به این هدف در صورتی خواهد بود که طرف مقابل نیز اراده سیاسی برای انجام این کار را داشته باشد.

ظریف با تاکید بر اینکه ما در مذاکرات هیچ چیزی بیشتر از حقوق خود نمی خواهیم، تصریح کرد: ما آمادگی داریم که نگرانی های بین المللی را هم برطرف کنیم اما معتقدیم که تحمیل راه مذاکره نیست و هیچوقت به تحمیل تن نداده ایم؛ در این دور از مذاکرات نیز تحمیل را نخواهیم پذیرفت.

رییس دستگاه دیپلماسی ایران خاطر نشان کرد : هر زمانی که انتظارات بیش از اندازه و زیاده خواهی در مذاکرات باشد، این مانع پیشرفت خواهد شد و این اصل کار است.

دیدار سه جانبه ظریف ، کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و ویلیام برنز معاون وزیر امور خارجه آمریکا که از مرحله قبلی مذاکرات هسته ای به هیات مذاکره کننده آمریکایی پیوسته است ، دومین برنامه کاری ظریف در روز چهارشنبه بود که در این دیدار طرفین در خصوص محورهای مطرح در مذاکرات وین 6 گفت و گو کردند.

ششمین دور از مذاکرات هسته ای وین موسوم به وین 6 پنجشنبه صبح به وقت محلی آغاز شد.

مذاکرات هیات ها در دو بخش تنظیم توافق جامع و مباحث کلی دنبال می شود و به گفته مسوولان ایرانی پرانتزها همه سرجای خودش هست و هنوز کار بسیار برای نزدیک شدن مواضع طرفین وجود دارد.

نخستین جلسه رایزنی سیدعباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران و هلگا اشمیت معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای نگارش متن توافق جامع هسته ای بعد از 7 ساعت و 30 دقیقه مذاکره فشرده و سنگین در ساعت 22 جمعه شب به وقت وین در هتل کوبورگ پایان یافت و ادامه گفت و گوها به امروز صبح موکول شد.

توافق جامع بر سر مساله ای که حداقل 13 سال از شروع چالش برانگیر آن می گذرد و رسیدن به تفاهمی همه جانبه، عملی و پایدار کاری زمانبر و دشوار است.

عراقچی در حاشیه مذاکرات وین 6 به خبرنگاران گفت: تمام تلاش ما این است از فرصتی که تا 20 جولای باقی مانده است کمال استفاده را بکنیم و بتوانیم هم به لحاظ کلی روی بحث هایی که اختلاف داریم به یک تفاهم برسیم و بعد این تفاهم را روی کاغذ بیاوریم، عبارات و ادبیات مناسب را پیدا و روی ان توافق کنیم و در نهایتا به یک متنی که مورد توافق باشد برسیم و توافق نهایی را تشکیل بدهد.

معاون وزیر امور خارجه نخستین اصل مدنظر برای تیم مذاکره کننده هسته ای را حفظ عزت و استقلال همه جانبه کشورمان به ویژه در عرصه های سیاسی، اقتصادی، علمی و فنی دانست و افزود : با تأکید بر این اصول تلاش خواهیم کرد به راه حلی عادلانه و منطقی برسیم و با تثبیت حقوق مردم ایران به عنوان اولویتی اساسی، این مذاکرات را با اقتدار، سربلندی، افتخار و پیروزی پشت سر بگذاریم.

وی اضافه کرد: از روزی که وارد وین شدیم جلسات متعددی را هم به صورت دو جانبه، سه جانبه و هم چهارجانبه و هم به صورت دسته جمعی در سطوح مختلف برگزار کردیم.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای گفت وگوها و مذاکرات در حال انجام را در حد ارزیابی مجدد از مواضع یکدیگر و مرور آنچه تا کنون مذاکره شده است و تلاش برای فهم مواضع هر کدام عنوان کرد.

عراقچی در خصوص اختلافات بر سر متن نگارش گفت : پرانتزها همه سرجای خودش هست، ما متنی را الان آماده کرده ایم ، در جلسه گذشته تقریبا تمام مفادش مورد اختلاف بوده است. هنوز کار بسیاری دارد که به هم نزدیک شویم.

وی تاکید کرد به جلساتی که هم روی مفاهیم به صورت کلی بحث شود و هم جلسات نگارش که دقیقا مواضع را بتوانیم روی کاغذ پیاده بکنیم، نیاز داریم.

سخنگوی تیم مذاکره کننده هسته ای ایران گفت : چهارشنبه و پنجشنبه ( یازدهم و دوازدهم تیرماه جاری) را به جلسات مفهومی و کلی پرداختیم و انشاء الله کار نگارش را مجددا شروع خواهیم کرد. احتمالا ممکن است بعد از یک یا دو جلسه نگارش، دوباره به جلسات بحث کلی برگردیم.

وی در توضیح این گفته خود که اگر ایران محدویت هایی را بپذیرد، موقتی خواهد بود، گفت: آنچه که من گفتم حرف جدیدی نیست، حالا اینکه چگونه از آن برداشت شده است بحث دیگری است.

عراقچی افزود: این حرف جدیدی نیست، این توافق ژنو است، در آنجا توافق صورت گرفت که ما مجموعه اقداماتی برای اعتمادسازی انجام می دهیم که حتما شامل یکسری محدویت هایی خواهد بود که در برنامه خودمان می پذیریم.

عراقچی گفت : همانطور که توافق ژنو اشاره کرده است اصل غنی سازی ایران ادامه پیدا خواهد کرد، ولی با یکسری محدودیت های مورد توافق دوجانبه و برای یک دوره زمانی مشخص.این کاملا قطعی است که اگر هر محدودیتی را در هر قسمتی از برنامه های خودمان به منظور اعتماد سازی قبول کنیم این یک محدودیت موقتی و دارای دوره زمانی خواهد بود و هیچ چیزی برای ابد پذیرفته نخواهد شد.

وی درباره پذیرش کاهش تعداد سانتریفیوژها گفت : درباره تعداد سانتریفیوژها نباید به گمانه زنی های رسانه ای توجه کرد.

در جریان مذاکرات دور ششم خبرگزاری رویترز در خبری به نقل از منابع غربی اعلام کرده بود که ایران در این دور از مذاکرات سطح پیشنهادهای خود را درباره تعداد سانتریفیوژها کاهش داده است.

عراقچی با تاکید براینکه محتوای مذاکرات فقط پشت میز مذاکرات تعیین می شود، گفت: تمام اعداد و ارقامی که درخصوص سانتریفیوژها اعلام می شود ساخته و پرداخته ذهن برخی از رسانه های خارجی و افرادی است که با نیات خاص این کار را انجام می دهند.

وی با تاکید بر اینکه هدف آنها، آلوده کردن فضای مذاکرات هسته ای و ایجاد اضطراب و تنش است، گفت که نباید به آن توجه شود.

عراقچی بحث های مطرح شده مبنی بر پذیرش محدودیت ها از جمله بحث کاهش تعداد سانتریفیوژهای فعال را گمانه زنی برخی رسانه های معلوم الحال خواند که کاری جز بر هم زدن فضای مثبت مذاکرات ندارند.

محمدجواد ظریف در پایان پنجمین دور مذاکرات در سی ام خردادماه امسال درباره موضوع تعداد سانتریفیوژها و غنی سازی با تاکید گفته بود : سانتریفیوژها برای خودمان است و درباره تعدادشان خودمان توافق می کنیم و برای بازه زمانی فعالیت آنها صحبت می کنیم که به تفاهم هایی برسیم، اما برنامه غنی سازی متعلق به مردم است و درباره چیزهایی که به مردم کشورمان تعلق دارد، گفت وگو نمی کنیم.

مذاکرات ایران و گروه 1+5 که از حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در مهرماه سال گذشته تاکنون ادامه دارد ، عزم طرفین برای حل موضوع هسته ای ایران از راه گفت و گو و دیپلماسی مذاکره را نشان می دهد.

سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه در خصوص مذاکرات وین 6 نسبت به دستیابی طرفین به توافق ابراز امیدواری کرد.

وی روز جمعه (دیروز) در مصاحبه مطبوعاتی گفت به خاطر اراده سیاسی شرکت کنندگان در مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5، احتمال دستیابی به توافق نهایی بسیار زیاد است.

این دیپلمات روس افزود: در این دور از مذاکرات به رغم برخی نگرانی ها از به انجام نرسیدن گفتگوها ، اراده سیاسی تمامی شرکت کنندگان در گفتگوها برای دستیابی به یک توافق بسیار چشمگیر است.

ریابکوف گفت: گرچه زمان اندکی از فرصت تعیین شده باقی مانده ولی احتمال دستیابی به موفقیت وجود دارد و بسیار زیاد است.

وزرای خارجه ایران و گروه 1+5 (آلمان، انگلستان، فرانسه، روسیه، چین و آمریکا) به همراه کاترین اشتون سوم آذرماه سال گذشته (1392) در خصوص برنامه هسته ای ایران به توافقی تحت عنوان برنامه اقدام مشترک دست یافتند که از30 دی ماه وارد مرحله اجرا شد و 29 تیرماه زمان پایان شش ماهه گام اول توافقنامه ژنو تعیین شده است.

براساس اعلام مقام های دولتی آلمان ، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در سفری که هفته جاری به کشور چین خواهد داشت در مورد برنامه هسته ای ایران و روند مذاکرات این کشور با 1+5 با مقامات چینی گفت وگو خواهد کرد.

مقام های دولت آلمان ضمن اعلام این که مذاکرات هسته ای در مرحله حساس نهایی قرار دارد، انسجام و هماهنگی کشورهای عضو گروه 1+5 در این مذاکرات را حایز اهمیت دانستند و دستیابی به یک توافق جامع را امکانپذیر می دانند.

مایکل مان سخنگوی کاترین اشتون در حاشیه مذاکرات وین6 ضمن اشاره به انجام مذاکرات دو جانبه و چند جانبه هیات های مذاکره کننده برای نزدیک تر کردن دیدگاه ها گفت: در این دیدارها طرفین درمورد عناصر اصلی مذاکرات گفت و گو خواهند کرد تا دیدگاه های خود را هماهنگ کرده و به هم نزدیک کنند.

مایکل مان با بیان اینکه تلاش همه در1+5 این است که تا قبل از پایان 20 جولای به توافق جامع و نهایی دست یابیم ، افزود: امیدواریم ایران نیز همین هدف را دنبال کند.

ویلیام هیگ وزیر امورخارجه انگلیس در جریان مذاکرات وین 6 بار دیگر تأکید کرد که این مذاکرات یک برهه بسیار مهم در تلاش های بین المللی برای حل یکی از سخت ترین چالش های سیاست خارجی دوران کنونی است.

خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت که وزیر خارجه انگلیس با صدور بیانیه ای در سایت وزارت خارجه انگلیس اعلام کرده است که توافق هسته ای با ایران را به هر قیمتی نمی پذیریم.

هیگ درباره مذاکرات هسته ای پیش رو تصریح کرد که دستیابی به توافق هسته ای بین ایران و گروه 1+5 در این مرحله هرگز قطعی نیست.

وی در تلاش برای مسئول نشان دادن ایران در صورت عدم دستیابی به توافق هسته ای گفت: ایران باید در برداشتن گام هایی برای رفع نگرانی های جامعه جهانی درباره برنامه هسته ای اش واقع بین باشد.

هیگ گفت: ما توافق به هر قیمتی را نخواهیم پذیرفت، زیرا انگلیس توافقی را که در آن از صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران اطمینان حاصل نکند، به نفع منافع خود، منطقه و جامعه جهانی نمی داند.

محمدجواد ظریف وزیرامورخارجه ایران در مقاله ای که سه شنبه گذشته در روزنامه لوموند پاریس منتشر کرد ، نوشت: ایران به ˈدستیابی به راه حل جامع بلندمدت مورد توافق طرفینˈ اراده سیاسی کرده است. اما گفت وگوها تنها به شرط مصمم بودن طرف ها به یافتن راه حلی مورد قبول شرکت کنندگان و در چارچوب اهداف مندرج در توافق موقت شامل ˈتضمین ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته یی ایرانˈ وˈ برداشته شدن کامل تحریم های شورای امنیت سازمان ملل و تحریم های چندجانبه و ملی مرتبط به برنامه هسته یی ایرانˈ، به نتیجه مثبت خواهد رسید.ˈ

وی در ادامه نوشت : اگر ژرف اندیشی و تحلیل متفکرانه می تواند موفقیت را تضمین کند، درعوض توهم و محاسبات نادرست نیز می تواند به از دست رفتن فرصت های جدید منجر شود.

ظریف افزود: امروز در مذاکرات مان با 3+3 فرصت منحصر به فردی را برای اجرای تدابیری جهت اعتمادسازی در بلندمدت و اجرای اقدامات نظارتی و راستی آزمایی فزاینده در جهت اعطای تضمین های بیشتر مبنی بر اینکه برنامه هسته یی ایران برای همیشه انحصارا صلح آمیز باقی خواهد ماند، در اختیار داریم. برای فائق آمدن بر موانع در این مرحله تاریخی باید به آینده نگریست. البته که نمی توان و نباید اطلاعات تاریخی را نادیده بگیریم. درک اینکه چگونه مجموعه یی از فرصت ها با خیالبافی از دست رفت، اساسی است.

وی در پایان ای مقاله نوشت : ˈهیچ کس نمی تواند به عقب باز گردد. جانفشانی ها صورت گرفته است. توانمندی ها به طور وسیعی متفاوت است. دانش و تخصصی به دست آمده است که نمی شود ناگهانی آن را نابود کرد. فشار و تحریم ها نیز ناکارآمد بوده اند. اکنون که به مقطعی رسیده ایم که می توان توافق موقت هسته یی را به راه حلی جامع تبدیل کند، از همتایان خود می خواهم که در مقابل اراده ما به کاستن از نگرانی های مربوط به توانمندی های مان، تقاضای ما را برای رعایت حیثیت و احترام ما در نظر بگیرند. به ویژه از آنها می خواهم نگذارند که خیالبافی ها روند پایان دادن به یک بحران غیرضروری و گشودن افق های جدید را از مسیر خود خارج کند. چنین رویکردی نه تنها به راه حل جامع در زمینه برنامه هسته یی منجر خواهد شد، بلکه زمینه ارتقای همکاری ها جهت برقراری مجدد ثبات منطقه یی و تقویت صلح و امنیت بین المللی را فراهم خواهد کرد.ˈ

همانطور که مقام های طرفین مذاکرات وین 6 بر سخت بودن این گفت و گوها و طولانی بودن راه کسب اعتماد طرفین اذعان دارند، در عین حال بر رسیدن به توافقی جامع و عملی خوش بین و امیدوارند.

عراقچی معاون وزیرامور خارجه ایران در جریان مذاکرات وین 6 به خبرنگاران گفت که هنوز زود است قضاوت کنیم که آیا می شود به یک توافقی در پایان این دوره رسید یا نه. البته امیدواری وجود دارد، خوش بینی نسبت به نیات طرف مقابل وجود ندارد و این خودش یکی از موانع مذاکرات است که ما در یک فضای به اصطلاح همراه با اعتماد مذاکره نمی کنیم، برای همین این کار را سخت تر می کند و ما هنوز در موقعیتی نیستیم که بتوانیم قضاوت کنیم که رسیدن به توافق مقدور است یا نه.

معاون حقوقی و امور بین الملل وزیر امور خارجه در روزهای گذشته تصریح کرد که توقعات بیش از اندازه و انتظارات زیاده خواهانه برخی طرف ها در 1+5 مانع بزرگ در مقابل مذاکرات و پیشرفت آن است.

عضو تیم مذاکره کننده هسته ای همچنین این زیاده خواهی ها را ناشی از توهمات آنان دانست و تاکید کرد : نباید انتظار داشته باشند که مذاکرات بر اساس توهمات پیش برود، مذاکرات بر اساس واقعیات پیش خواهد رفت، واقعیات در صحنه باید ملاک باشد و واقع گرایی باید بر مذاکرات حاکم شود.

حسن بهشتی پور تحلیلگر روابط بین الملل درگفت و گو با ایرنا درباره موانع پیش روی ایران و گروه 1+5 برای دستیابی به توافق گفت : مهمترین مانعی که میان دو طرف وجود دارد و امکان دستیابی به توافق را به تاخیر انداخته بی اعتمادی متقابلی است که دو طرف به یکدیگر دارند.

علی خرم کارشناس ارشد مسایل بین الملل نیز در گفت وگو با ایرنا به احتمال طولانی تر شدن مذاکرات هسته ای اشاره کرد و گفت: با این وجود، ایران و آمریکا اراده لازم را برای رسیدن به توافق نهایی دارند.

سیدحسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی درگفت و گو با ایرنا به دشواری های این دور از گفت و گوها اشاره کرد و دلیل آن را زیاده خواهی های طرف غربی به ویژه آمریکا دانست.

پنجمین دور مذاکرات ایران و گروه1+5 از 26 تا 30 خرداد ماه امسال در شهر وین اتریش برگزار و در این دور از مذاکرات کار نگارش متن پیش نویس توافقنامه جامع هسته ای (برنامه اقدام مشترک جامع) آغاز شد.

ظریف در پایان این مذاکرات در جمع خبرنگاران ایرانی اعلام کرد: در این دور از مذاکرات وارد مرحله نگارش شدیم. البته هنوز نمی توانیم بگوییم متن مشترکی وجود دارد. در بعضی موارد ممکن است روی قسمت هایی از متن توافق وجود داشته باشد، اما در بسیاری از موارد، اختلاف نظر هم در مورد محتوا و هم در مورد نحوه نگارش وجود دارد.

رئیس دستگاه دیپلماسی درباره متن پیش نویس توافقنامه جامع نیز عنوان کرد: این متن بیش از کلمه پرانتز دارد. تعداد پرانتزها در متن در این مرحله بسیار طبیعی است. در بسیاری از موضوعات این پرانتزها (براکت ها) وجود دارد و اینگونه نیست که در موضوع غنی سازی باشد. ما در موضوعات اساسی هنوز به تفاهم نرسیدیم، در برخی موارد می توانیم زمینه هایی برای دستیابی به تفاهم ببینیم.

اروپام**1561 ** 1064