ثمودی: اتهام سارکوزی اثبات شود، 10 سال حبس در انتظارش خواهد بود

سعید جعفری پویا

نیکولا سارکوزی رییس جمهور پیشین فرانسه روز سه شنبه از سوی پلیس مبارزه با فساد فرانسه دستگیر شد. دلیل دستگیری وی نیز انجام تحقیقاتی در خصوص نقض اسرار قضایی و تلاش برای اعمال نفوذ از سوی سارکوزی بود. پلیس ضدفساد فرانسه تلاش دارد تا به ارتباط احتمالی موجود میان سارکوزی از طریق تیری هرتزوگ وکیل خود با گیلبرت آزیبرت از قضات این کشور در پرونده‌های سارکوزی پی ببرد. بازداشت سارکوزی یک روز پس از آن صورت گرفت که وکیل وی به همراه دو قاضی دادگاه فرانسه مورد بازجویی قرار گرفتند. با دکتر علیرضا ثمودی کارشناس مسائل اروپا، پیرامون مسئله دستگیری سارکوزی و تحولات آتی سیاسی در فرانسه گفتگویی انجام دادیم که در پی می آید:

رئیس جمهور سابق فرانسه توسط پلیس این کشور به دلیل تلاش برای اعمال نفوذ در سیستم فضایی دستگیر شد. دلیل اصلی بازداشت سارکوزی چه بود؟

اتهام نیکولا سارکوزی و وکیل وی تلاش برای اعمال نفوذ از طریق تلاش برای کمک گرفتن از یکی از قضات ارشد در پرونده‌ دیگر سارکوزی است. تحقیقات اخیر در واقع در راستای شنود مکالمات تلفنی سارکوزی و وکیل وی بود که در آن سارکوزی متهم به دریافت نزدیک به 50 میلیون یورو کمک غیرقانونی از قذافی در دوره انتخابات ریاست جمهوری سال 2007 شده بود. در آن تماس‌های تلفنی سارکوزی و وکیلش به گیلبرت آزیبرت قاضی مربوطه پیشنهاد داده بودند که در ازای کمک به آنها، سمت ارشد دولتی در شهرداری موناکو به دست بیاورد. همچنین این اتهام به او وارد است که در درون سیستم قضایی شبکه‌ای از خبرچین‌ها برای خود به وجود آورده است.

این مسئله به یکباره اتفاق افتاده یا پیشتتر هم تحقیقاتی در این رابطه صورت گرفته است؟

ماه مارس بود که روزنامه لوموند فرانسه در گزارشی اعلام کرد که تلفن‌های سارکوزی، وکیل وی و دو تن از وزرایش شنود می‌شده است. در واقع، سارکوزی خواستار دریافت اطالاعاتی در خصوص پرونده مربوط به لیلیان بتن کورت ثروتمندترین زن فرانسوی بود که در انتخابات سال 2007 میلیونها دلار پول نقد به طور غیرقانونی به تیم انتخاباتی سارکوزی کمک کرده بود. سارکوزی همچنین از یک تلفن همراه به نام جعلی پل بیسماث برای انجام مکالمات خود با وکیلش استفاده می‌کرده است.

سارکوزی این اتهامات را پذیرفته است؟ چه توضیحی در این رابطه ارائه کرده است؟

خود سارکوزی تمام این اتهامات را رد کرده و اظهار داشته این مسائل با انگیزه‌های سیاسی طرح شده و او هیچگاه از اعتماد مردم فرانسه سوء استفاده نکرده است. وی مدعی است هیچ پولی از قذافی دریافت نکرده است. وی ایراد این گونه اتهامات از سوی قذافی و پسرانش را به نقش دولت وی در هماهنگ سازی مداخله نظامی بین‌المللی در سال 2011 در لیبی و سقوط حکومت قذافی می‌داند. وی همچنین در مصاحبه‌ای با رادیو Europe 1  و تلویزیون TF1آن هم یک روز پس از بازداشت خود اعلام کرده که بازداشت اخیر وی با انگیزه‌های سیاسی و تخریب و تحقیر وی و آسیب زدن به وجه سیاسی‌اش صورت پذیرفته است. سارکوزی همچنین با زیر سوال بردن سیستم قضایی فرانسه و انتقاد شدید از شنود مکالمات شخصی خود به این موضوع اشاره کرده که یکی از دو قاضی سوال کننده از او عضو یکی از سندیکاهایی بوده که در انتخابات سال 2012 از فرانسوا اولاند رییس جمهور کنونی فرانسه حمایت کرده است.

چه حکمی می تواند در انتظار رئیس جمهور سابق فرانسه باشد؟

سارکوزی هم اکنون با اتهام فساد رو به روست که می‎‌تواند در نهایت به محاکمه وی منجر شود. در صورتی که اتهام وی مبنی بر سوء استفاده از قدرت و اعمال نفوذ اثبات شود، ممکن است به ده سال زندان محکوم شود.

پیشتر هم برخی از نزدیکان سارکوزی با اتهاماتی مشابه دستگیر و محاکمه شده بودند، آیا ارتباطی میان دوستان نیکولا و پرونده جدید وجود دارد؟

بله درست است. پیش از این در دسامبر 2013 نیز دو نفر از دوستیاران و دستیاران نزدیک سارکوزی نیز به اتهام اختلاس و سوء استفاده از منابع مالی پلیس بازداشت شدند. یکی از این افراد دستگیر شده مایکل گودین Michel Gaudin  رییس پلیس سابق پاریس و رییس دفتر سارکوزی بین سال‌های 2002 تا 2011 بود. فرد دیگر نیز کلود ژان Claude Gueant یکی از دوستان نزدیک سارکوزی بود که با حمایت وی توانست به سمت وزیر کشور در دوره ریاست جمهوری سارکوزی برسد. اتهام وی دریافت بیش از 120هزار یورو دستمزد در سال یعنی بیش از دو برابر حقوق سالانه خود بود. هنوز سند قطعی در خصوص ارتباط میان این دو مسئله مشاهده نمی شود و شاید کمی در خصوص قضاوت در این خصوص زود باشد.

چنین رویه ای در فرانسه سابقه داشته است یا این نخستین باری است که یک رئیس جمهور یا نخست وزیر از سوی پلیس احضار و یا بازداشت می شوند؟

گرچه احضار و بازداشت سارکوزی اتفاقی مهم در تحولات سیاسی فرانسه به شمار می رود ولی پیشتر ژاک شیراک رییس جمهور اسبق فرانسه در سال 2011 به اتهام فساد مجرم شناخته شده بود، اما هیچگاه از سوی پلیس فرانسه دستگیر نشد. ژاک شیراک در سال 2011 به اتهام سوء استفاده از قدرت، حیف و میل اموال دولتی و اعمال نفوذ غیرقانونی در دوره ریاست خود بر شهرداری پاریس بین سالهای 1977 تا 1995 به دوسال زندان محکوم شد. البته وی به دلیل اینکه از سال 1995 تا 2007 رییس جمهور فرانسه بود از مصونیت قضایی برخوردار بود. از اتهامات دیگر شیراک استفاده از منابع دولتی برای استفاده از افرادی برای فعالیت در حزب خود و پرداخت پول برای مشاغلی بود که به هیچ عنوان وجود خارجی نداشت. آلن ژوپه نخست وزیر اسبق فرانسه نیز در دسامبر سال 2004 به دلیل نقش داشتن در این فساد با محکومیت رو به رو شد. ژوپه با محکومیت 18 ماهه تعلیقی رو به رو شد. مارشال پتن رهبر حکومت ویشی در سال 1945 به اتهام همکاری با آلمان نازی در جنگ جهانی دوم محاکمه شده بود.

بازداشت سارکوزی در حالی صورت گرفت که گمانه های زیادی در خصوص احتمال بازگشت او به قدرت طرح شده بود، اتهام آقای نیکولا سارکوزی بر این مسئله تاثیر نخواهد گذاشت؟

گمانه‌زنی در خصوص آینده سیاسی سارکوزی بسیار زود است، زیرا هنوز اتهامات وی اثبات نشده است، اگر چه این بازداشت می‌تواند امیدهای سارکوزی برای بازگشت به عرصه سیاست و رقابت برای انتخابات ریاست جمهوری سال 2017 را با آسیبی جدی مواجه کند. در ماه‌های اخیر صحبت‌های فراوانی در خصوص  بازگشت وی به صحنه سیاسی در ماه سپتامبر شنیده می‌شد. آقای سارکوزی از زمان شکست از فرانسوا اولاند در انتخابات سال 2012 با چند اتهام مواجه شده است که به باور حامیان وی این گونه اتهامات از انگیزه سیاسی برخوردار است. با توجه به نبود رهبری قوی در حزب اتحاد برای جنبش مردمی UMP  حامیان وی در ماه‌های اخیر از سارکوزی خواسته بودند تا بار دیگر خود را برای رهبری این حزب راست میانه نامزد کند. این حزب در تلاش است تا در اواخر ماه نوامبر با برگزاری کنگره سراسری خود ضمن انتخاب رهبری جدید، سیاست‌هایش را نیز ترمیم کرده و خود را برای انتخابات دوره بعدی ریاست جمهوری فرانسه آماده کند. اگر چه بازداشت سارکوزی آسیبی جدی به وی و حزب متبوع وی به شمار می‌آید، اما برای دولت سوسیالیست اولاند نیز چندان خوشاید نیست، زیرا وی نیز در خصوص شنود مکالمات تلفنی رییس جمهور سابق فرانسه تحت فشار قرار خواهد گرفت.

شرایط فرانسوا اولاند در جامعه فرانسه چگونه است؟ بسیاری از نظرسنجی ها از کاهش شدید محبوبیت وی حکایت دارد.

با توجه به کاهش شدید محبوبی فرانسوا اولاند، حزب راست میانه در فرانسه بسیار امیدوار است تا بتواند در انتخابات دور بعدی ریاست جمهوری فرانسه به پیروزی دست پیدا کند. در نظرسنجی صورت گرفته در اکتبر 2013 توسط مرکز نظرسنجی BVA محبوبیت اولاند به 26 درصد کاهش یافته است که پایین ترین میزان محبوبیت در میان تمام روسای جمهور پیشین فرانسه می‌باشد. نارضایتی از افزایش شدید نرخ مالیات، افزایش میزان بیکاری و سیاست‌های مناقشه برانگیز اولاند در زمینه مهاجرت از عوامل اصلی نارضایتی شهروندان فرانسوی است. در این نظرسنجی 84 درصد شهروندان فرانسوی سیاست‌های اولاند را ناکارآمد دانسته و 74 درصد نیز آن را ناعادلانه می‌دانند.

به عنوان آخرین سوال چه چشم اندازی برای آینده تحولات سیاسی فرانسه متصور است؟

هرچند اتفاقات اخیرممکن است تا حد قابل توجهی به اعتبار حزب متبوع سارکوزی آسیب وارد کند، اما عدم اقبال شهروندان فرانسوی به سیاست‌های اولاند ممکن است زمینه را برای بازگشت مجدد سارکوزی فراهم کند، به شرط اینکه اتهامات سارکوزی اثبات نشود و وی از این اتهامات تبرئه شود. سارکوزی خود نیز اعلام کرده که تا آخر ماه آگوست در خصوص نامزدی برای ریاست حزب تصمیم‌گیری خواهد کرد. همچنین نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که هنوز هم در میان طرفداران حزب خود دارای محبوبیت است و اعضای حزب UMP نیز همچنان از او حمایت می‌کنند.

30849