درد قفسه سینه حتما به معنای حمله قلبی نیست

متخصص قلب و عروق گفت: هراس، اضطراب و افسردگی می توانند عامل احساس درد قفسه سینه باشند.

دکتر معصومه شیخ الاسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه گیلان، درباره درد قفسه سینه شایع در بزرگسالان گفت: اغلب مردم درد قفسه سینه را از جمله علائمی نام می‌برند که همراهی نزدیکی با بروز حمله قلبی دارد ولی ابتلا به درد سینه حتما به معنای حمله قلبی نیست و می‌توان گفت اغلب افرادی که به علت درد سینه به اورژانس مراجعه می‌کنند دچار حمله قلبی نشده‌اند و معمولا عامل درد علل کم اهمیت تری از قبیل دردهای عضلانی یا مشکلات گوارشی دارد.

وی ادامه داد: در چه صورتی باید به اورژانس مراجعه کرد که درد سینه شدید یا همراه با تنگی نفس بوده و مدت آن بیش از چند دقیقه باشد و به خصوص اگر با فعالیتهای فیزیکی نظیر راه رفتن و بالا رفتن از پله تشدید شود.

دکتر معصومه شیخ الاسلامی در خصوص اینکه آنژین صدری چیست؟ توضیح داد: اصطلاحی است که به توصیف ناراحتی یا درد تیپیکی می‌پردازد که به علت خونرسانی ناکافی به عضلات قلب اتفاق افتاده است. آنژین قلبی به خصوص در حین فعالیت فیزیکی شایع است زیرا ضربان قلب و فشار خون به علت نیاز قلب به اکسیژن بیشتر افزایش می‌یابد و اگر نیاز قلب به اکسیژن بیش از مقدار اکسیژن تحویل داده شده باشد، درد آنژینی رخ می‌دهد. فعالیت فیزیکی مانند راه رفتن در سربالایی و یا استرس روانی و عاطفی، آب و هوای سرد و خوردن غذای سنگین باعث افزایش فعالیت گوارشی می‌شود.

وی با بیان اینکه همه ارگانها و بافتهای بدن ما نیاز به اکسیژن و مواد غذایی دارند که توسط سلولهای خونی حمل می‌شوند، ادامه داد: قلب، خون حاوی اکسیژن و مواد غذایی را از طریق شبکه بزرگ شرائین به سراسر بدن پمپ می‌کند. رگهایی که خون را به عضله قلب می‌رسانند عروق کرونر نام دارند که در سطح عضله قلب قرار دارند. در بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر، شرائین کرونر با رسوبات چربی انباشته می‌شوند. این رسوبات پلاک نام دارند که سبب می‌شوند شریانهای کرونر باریک شوند و مانع می‌شوند که مقدار مناسبی از خون غنی از اکسیژن به عضله قلب برسد که به این حالت ایسکمی قلبی می‌گویند.

وی درباره اینکه حمله قلبی چه زمانی رخ می‌دهد؟ اظهار کرد: زمانی که سطحی که یک پلاک چربی را می پوشاند پاره شود و یک لخته روی پلاک تشکیل شود، می‌تواند شریان را به طور نسبی یا کامل مسدود کند و یا اینکه سبب کاهش یا بلوک جریان خون به ناحیه‌ای از عضله قلب که توسط آن شریان تغذیه می‌شود، می‌گردد. طی یک حمله قلبی، بیمار ممکن است احساس ناراحتی مشابه یک حمله ایسکمی بکند و می توان گفت حمله قلبی در واقع یک دوره طول کشیده ایسکمی است.

متخصص قلب و عروق در پاسخ به این سوال که آیا تنها علامت حمله قلبی درد قفسه سینه است، گفت: اغلب مردم گمان می‌کنند که حمله قلبی، ناگهانی شدید و دراماتیک است اما این، همیشه درست نیست. شروع آن می‌تواند به صورت درد یا احساس ناراحتی خفیف و مبهم در قفسه سینه باشد. علائم مذکور می‌تواند در بخش فوقانی یا میانی سینه، بازوها، پشت، گردن، فک، ناحیه معده و یا کل ناحیه سینه احساس شود.

وی افزود: حتی حمله قلبی بدون درد هم می‌توانیم داشته باشیم که بیشتر در خانم‌ها، دیابتی ها و افراد بالای 60 سال رخ می‌دهد. حتی ممکن است بیمار نتواند محل دقیق درد را عنوان کند، سایر علائم شامل تنگی نفس، تهوع، استفراغ، سوزش سر دل، تعریق سرد یا پوست سرد و مرطوب، افزایش یا نامنظمی ضربان قلب، سرگیجه و سبکی سر، خستگی، سوء هاضمه و حتی احساس ناراحتی مبهم شکمی است. علائم فوق به خصوص اگر بیش از چند دقیقه طول بکشند یا حالت رفت و برگشتی داشته باشند اهمیت بیشتری دارند. از طرفی انتشار درد قلبی می تواند به گلو، گردن، دندانها و فک تنهایی یا شانه‌ها و بازوها برسد.

شیخ الاسلامی با بیان اینکه اغلب مواقع بیماران، مراجعه برای حمله قلبی را به تاخیر می‌اندازند زیرا فکر می‌کنند علائم چندان جدی نیست و خود بخود بهبود می‌یابد، ادامه داد: دردی که طی یک فعالیت فیزیکی شروع شود و طی چند دقیقه استراحت بهتر شود می‌تواند آنژین باشد، چون نیاز قلب به خون غنی از اکسیژن وقتی بیمار استراحت می‌کند کاهش می‌یابد. معیار دیگر تشخیصی، پاسخ درد به نیترو گلیسرین زیر زبانی است که اگر درد با آن بهتر شود، نشان می‌دهد (ثابت نمی‌کند) که علت می‌تواند ایسکمی قلبی باشد.

وی ادامه داد: روشهای تشخیصی دیگر شامل استرس تست یا تست ورزش است که برای تشخیص بیماری سرخرگهای کرونری استفاده می‌شود و طی آن از بیمار خواسته می‌شود روی تردمیل راه برود یا بدود. در حین تست مداوما مونیتورینگ نوار قلب از نظر تغییرات ایسکمیک انجام می‌شود، چون فعالیت فیزیکی سبب افزایش نیاز قلب به خون می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: اگر بیمار نمی‌تواند راه برود یا بدود پزشک تست فوق را توسط دارویی انجام می‌دهد که روی قلب استرس ایجاد می‌کند، در ضمن تصویری از پاسخ قلب به ورزش را می‌توان با استرس اکو یا اسکن هسته‌ای قلب (تالیوم اسکن) گرفت. در صورتی که پاسخ استرس تست بیمار غیر طبیعی باشد، پزشک روش تشخیص دیگری به نام آنژیوگرافی عروق کرونر را بکار می‌برد، به این معنا که بیمار در بیمارستان بستری می‌شود و تحت مونیتورینگ ریتم قلبی یک کاتترکوچک و نازک با هدایت اشعه X توسط پزشک وارد یک شریان در ناحیه پا یا بازو می‌گردد و ماده حاجب(رنگی) تزریق می‌کند که در صورت وجود تنگی در عروق کرونر قلب قابل تشخیص خواهد بود و نتایج آن می‌تواند تعیین کننده قدم بعدی درمان باشد.

شیخ الاسلامی تصریح کرد: احتمال اینکه یک فرد خاص مبتلا به تنگی عروق کرونر باشد، بر اساس علائم، معاینه و ریسک زمینه‌ای بیماری عروق کرونر در فرد است مثلا یک شخص پیر با ریسک فاکتورهای متعدد مثل سابقه قبلی سکته قلبی یا مغزی، سیگار، دیابت، فشار خون، کلسترول بالا و سابقه خانوادگی بیماری قلبی که علائم نامعمول آنژین صدری را دارد باید به عنوان فردی با ریسک بالای بیماری عروق کرونر درمان گردد و اما موارد دیگری وجود دارد که می‌تواند درد ایسکمیک را تقلید کند.

وی با بیان اینکه بعضی افراد بدون بیماری عروق کرونر درد کلاسیک آنژینی دارند که می تواند ناشی از اسپاسم گذاری عروق کرونر باشد که به آن آنژین واریانت می‌گویند، افزود: در اینها معمولا انسدادی در مسیر شریانهای کرونر مشاهده نمی‌شود، گرچه ممکن است به علت اسپاسم در بخشی از رگ بلوگ نسبی در مسیر جریان خون وجود داشته باشد.

شیخ الاسلامی به علت دیگر درد قفسه سینه اشاره کرد و افزود: پریکاردیت به معنای التهاب پریکارد (التهاب سطح خارجی قلب یعنی لایه پریکارد) است که می‌تواند باعث درد قفسه سینه شود و معمولا تشدید درد با تنفس عمیق رخ می‌دهد. ممکن است درد با خم شدن به جلو کاهش یابد. میوکاردیت یا التهاب عضله قلب علت دیگر درد سینه است که علتش اغلب عفونت ویروسی است. بیماری‌های دریچه یا عضله قلب مثل پرولاپس دریچه میترال، تنگی آئورت یا کاردیومیوپاتی نیز می‌تواند موجب درد شود.

وی ادامه داد: یک علت ناشایع ولی جدی درد قفسه سینه دیسکسیون یا پارگی آئورت است. آئورت شریان اصلی بدن است. در صورت پارگی لایه‌های دیواره آئورت خون به خارج از سیستم گردش خون جریان می‌یابد که این وضعیت جدی است و باید با جراحی عروق اصلاح گردد. درد آن معمولا شدید و ناگهانی است و در پشت یا بین شانه‌ها حس می‌شود.

شیخ الاسلامی، علل غیر قلبی درد قفسه سینه را اینگونه تشریح کرد: درد دیواره قفسه سینه می‌تواند ناشی از فعالیت فیزیکی شدید باشد. معمولا طولانی تر از حملات درد قلبی است. اغلب در وضعیت خاص و با تنفس عمیق بدتر می‌شود و فشار روی ناحیه درد سبب بدتر شدن درد می‌شود. گاهی علت درد التهاب محل اتصال غضروف دنده به استخوان جناغ سینه است. از علل دیگر می‌توان هر گونه ضربه به قفسه سینه، جراحی‌هایی که در این ناحیه انجام می‌شود، نام برد.

متخصص قلب و عروق با اشاره به اینکه مشکلات گوارشی نیز می‌تواند سبب درد قفسه سینه شود چون مری و قلب توسط اعصاب یکسانی عصبگیری می‌کنند، گفت: در بعضی موارد دردهای مری مثلا در اثر انقباض غیر طبیعی عضلات دیواره مری (اسپاسم مری) می‌تواند با درد ناشی از اسیکمی قلب اشتباه شود. در ضمن درد مذکور به نیتروگلیسرین نیز پاسخ می‌دهد. ریفلاکس یا سوزش سر دل که سبب ورود اسید معده از معده به مری می‌شود می تواند دردناک باشد.

وی، بهترین توصیه به هر فرد با درد قفسه سینه را مراجعه به اورژانس جهت معاینه و گرفتن نوار قلب دانست و گفت: در حمله قلبی دقایق نیز ارزشمند است و مسلما هر چه زودتر بیمار به مرکز درمانی برسد درمان زودتر آغاز می‌شود و هرچه درمان سریعتر شروع شود نتایج مطلوبتری به‌همراه خواهد داشت .

انتهای پیام