پیروزی بشار اسد، رأی فراوان، تبریک اندک

بشار اسد رئیس جمهور سوریه، که برای سومین دوره ریاست جمهوری خود نامزد شده بود 13 خرداد ماه با ماهر عبدالحافظ حجار، نماینده حلب در پارلمان و حسن عبدالله النوری قانون گذار پارلمان از دمشق، برغم ادامه خشونت و ناآرامی‌های ناشی از تعرض شبه نظامیان مخالفش رقابت کرد. دولت سوریه همچنین ضمن رد اتهام‌های مخالفان و کشورهای غربی درباره انتخابات ریاست جمهوری این کشور، تصریح کرده بود قصد دارد انتخاباتی شفاف و آزاد برگزار کند.
کمیته عالی قضایی انتخابات ریاست جمهوری سوریه با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: از 15 میلیون و 840 هزار و 575 نفر که در انتخابات واجد شرایط رای دادن بودند تعداد 11 میلیون و 634 هزار و 412 نفر رأی داده اند. بدین ترتیب میزان مشارکت مردم سوریه در انتخابات 73.42 درصد و ازاین رقم میزان آرای باطله نیز 3.8 درصد بوده است. بشاراسد با کسب بیش از 88 درصد آراء ماخوذه پیروز این رقابتها شد.

مواضع کشورها وسازمانهای بین المللی نسبت به پیروزی بشاراسد
در پیش و پس از انتخابات ریاست جمهوری سوریه اکثرا کشورها واکنشهای مخالفی نسبت به آن نشان دادند، تعداد زیادی از کشورها نیز در برابر ابن تحول در سوریه سکوت کردند. ذیلا به برخی مواضع و واکنشها ی برخی شخصیتها و مقامات بین المللی و کشورها درقبال پیروزی بشاراسد اشاره میگردد:

موضع اخضر ابراهیمی
نماینده ویژه سابق سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه با صدور بیانیه ای، برگزاری چنین انتخاباتی را در کشوری که در میان یک جنگ داخلی به سر می برد، مورد انتقاد قرار داد و به اسد تاکید کرد تا از تلاش برای انتخاب مجدد (توسط مردم سوریه به عنوان رئیس جمهور) خودداری کند زیرا چنین کاری، پروسه سیاسی را که با ژنو یک آغاز شده است، به خطر می اندازد.
ابراهیمی همچنین دربیانیه خود با اشاره به اینکه نظام سوریه به عملیات های نظامی که به مرگ بیش از 150 هزار نفر و آوارگی 6.5 میلیون نفر و بر جای گذاشتن 2.5 میلیون پناهنده شده ، آورده بود که هر انتخاباتی در سوریه باید در چارچوب یک پروسه سیاسی واقعی که مورد توافق جامعه بین المللی است، برگزار شود.
وی متعاقبا در اظهار نظری دیگر اعلام کرد که مناقشه سوریه به این کشور محدود نمی‌شود و فعالیت‌های خطرناک گروه مسلح و تروریستی دولت اسلامی در عراق و شام ( داعش ) بر ثبات و امنیت کل منطقه خاورمیانه تاثیرگذار خواهد بود.ابراهیمی تصریح کرد: در دوران ماموریتم در سوریه تلاش کردم تا بشار اسد رئیس‌جمهوری سوریه را متقاعد سازم از قدرت کناره‌گیری کند و انتقال سیاسی در سوریه از طریق گفت‌و‌گو و راه حل مسالمت‌آمیزو توافق طرف‌های درگیر صورت گیرد.وی تاکید کرد: هیئت سوری به دنبال انجام گفت‌و‌گوهای جدی با مخالفان در کنفرانس ژنو 2 نبود و از طرف دیگر هیئت مخالفان دولت در کنفرانس ژنو 2 نشان داد که به جای مذاکره به دنبال راهکار نظامی برای پایان دادن به بحران سوریه است.اخضر ابراهیمی درباره خودداری بشار اسد رئیس‌جمهوری سوریه از کناره گیری از قدرت گفت: اسد به من گفته بود تامردم سوریه او را می‌خواهند و تا زمانی که 50 درصد از مردم سوریه با او موافقند در راس قدرت باقی خواهد ماند و در غیر این صورت از قدرت کنار می‌رود.

موضع اتحادیه اروپا

یکروز پس از پایان انتخابات ریاست جمهوری در سوریه، اتحادیه اروپا درباره این انتخابات بیانیه‌ای صادر کرد و انتخابات را غیر مشروع خواند و از دولت سوریه خواست تا گفت‌وگوهای واقعی را در پیش گیرد. دراین بیانیه، انتخابات ریاست جمهوری 3 ژوئن درسوریه، رأی گیری غیردموکراتیک تلقی شده ‌و آمده است :"یک قانون انتخاباتی ناقص یک سری شرایط هویتی را تحمیل کرده است که این الزامات بیشتر مردم سوریه که در حال زندگی در مناطق تحت کنترل مخالفان در این کشور هستند را از توانایی رای دادن محروم می کند؛ این قانون همچنین نامزدهای مخالف تبعیدی را از مخالفت با رئیس جمهور بشار اسد باز می دارد و دسترسی به منابع جایگزین اطلاعات انتخاباتی را مسدود می سازد."

واکنش آمریکا
کاخ سفید، اعلام کرد که انتخابات ریاست جمهوری در سوریه "ننگ" و به دور از واقعیت "بوده و مشارکت سیاسی در آن صورت نگرفته است. ماری هارف، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اظهار کرد که بشار اسد از اعتبار بیشتری نسبت به روز گذشته (قبل ازانتخابات) برخوردار نیست.جان کری، وزیر خارجه آمریکا نیز در سخنانی اظهار کرد که این انتخابات "اهانت و تقلب" است.
در همین حال چند روز پس ازاعلام پیروزی اسد و عدم پذیرش انتخابات ریاست جمهوری سوریه توسط امریکا و اتحادیه اروپا، سوزان رایس مشاور امنیت ملی باراک اوباما از سیاست خارجی در پیش گرفته شده توسط رئیس جمهوری آمریکا دفاع و اذعان کرد آمریکا کمک‌های "مرگبار و غیر مرگباری" به مخالفان حکومت این کشور ارائه می‌دهد. وی در مصاحبه با شبکه خبری سی‌ان‌ان مدعی شد: ایالات متحده بزرگترین کشوری است که به طور یکجانبه کمک‌های انسانی ارائه می‌دهد و تا کنون بیش از 1 میلیارد و700 میلیون دلاراز این کمکها ارایه کرده است. دولت آمریکا پیش از این اعلام کرده بود که می‌خواهد با کنگره بر سر افزایش کمک‌ها به مخالفان اس در سوریه گفت‌گو کند. اوباما ده روز پیش در یک سخنرانی در وست پوینت نیز گفت که می‌خواهد بر حجم کمک‌های آمریکا به مخالفان اسد بیفزاید.

واکنش کاترین اشتون
کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز گفت: انتخابات ریاست جمهوری 3 ژوین در سوریه قانونی نیست. اشتون، در ادامه عنوان داشت: اتحادیه اروپا بر این باور است که این انتخابات به تلاش‌های سیاسی جهت دستیابی به راه حلی برای "درگیری‌های هولناک در سوریه" لطمه وارد می‌کند. وی خواهان از سرگیری مذاکرات سیاسی واقعی شد که در آن شرایطی وجود داشته باشد که مردم سوریه اراده واقعی خود را بیان سازند.

موضع فرانسه
فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه نیز اظهار کرد که نتایج این انتخابات از قبل مشخص بوده است.لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه نیز با بیان اینکه رای دهندگان سوری می‌توانستند بین بشار و بشار یکی را انتخاب کنند! اعلام کرد: هدف کسانی که خواهان دموکراسی در سوریه هستند دستیابی به توافق سیاسی است و این امر بسیار دشوار است.

موضع ناتو
آندرس فوگ راسموسن، دبیر کل ناتو نیز با این ادعا که در انتخابات سوریه به معیارهای بین‌المللی شفافیت و آزادی احترام نگذاشته شده است اعلام کرد که هیچ یک از کشورهایی ناتو نتایج این انتخابات را به رسمیت نخواهد شناخت.

موضع سازمان ملل
این سازمان با بیان اینکه برگزاری انتخابات تمام تلاش‌ها برای دستیابی به راه حل سیاسی بحران سوریه را از بین می‌برد هشدار داد که این انتخابات می‌تواند جنگ داخلی در سوریه را تشدید کند.

موضع روسیه
الکساندر الکساندروف، معاون اول رئیس کمیسیون قانون‌گذاری در شورای فدرال روسیه اعلام کرد: ما هیچ تردیدی نسبت به قانونی بودن انتخابات سوریه نداریم. آنچه که برخی از مسئولان در غرب می‌گویند به این معنا نیست که تمام غرب این انتخابات را به رسمیت نمی‌شناسد. اکثر مردم در غرب آگاه بوده و در آینده این انتخابات را به رسمیت خواهند شناخت.

واکنش انگلیس
ویلیام هیگ هم در بیانیه ای اعلام کرد: "بشار اسد پیش از انتخابات مشروعیت نداشت و بعد از آن هم مشروعیت ندارد.این انتخابات هیچ ارتباطی با دموکراسی واقعی نداردواین انتخابات در سوریه یک توهین به مردم سوریه و تنها روشی برای حفظ دیکتاتوری بشار اسد بوده است."

موضع ایران
رییس جمهوری اسلامی ایران پس از گذشت 4 روز از اعلام پیروزی بشاراسد پیام تبریکی به وی ارسال نمود و در آن،برگزاری موفقیت آمیز انتخابات ریاست جمهوری سوریه را حاکی از اراده مردم مقاوم سوریه برای حضور در صحنه سیاسی و تعیین سرنوشت خود دانست. در ادامه پیام حسن روحانی آمده است:"اینجانب ضمن ابراز خرسندی از این رخداد مهم که گامی امید بخش در مسیر مردم سالاری است، پیروزی ملت سوریه و جنابعالی را صمیمانه تبریک می گویم. نتایج این انتخابات نشان دهنده اعتماد مردم سوریه و عزم آنها برای حرکت به سوی ثبات، امنیت و وفاق ملی است. رجاء واثق دارد که با درایت جنابعالی، سوریه راه خود را در مسیر صلح و آرامش و وحدت ملی طی کرده و از بحرانی که بر او تحمیل شده به سلامت خواهد گذشت و با مشارکت هرچه بیشتر مردم، مسیر انسجام ملت و سازندگی اقتصاد سوریه با وحدت و قوت پیموده خواهدشد.
علی لاریجانی رییس مجلس نیز پیام تبریکی به بشار اسد ارسال نمود. هیات پارلمانی ایران نیز که قبل از انتخابات عازم سوریه شده بود پس از دیدار و گفتگو با بشار اسد ضمن بیان تبریک مراتب خرسندی و تبریک رهبر و رییس سه قوه و روسای آنها را به بشاراسد ابلاغ و پیروزی اسد را، پیروزی همه ملت سوریه، ملت ایران و همه کسانیکه در کنار سوریه هستند، دانسته بود.

واکنش رقیب بشار اسد
حسان النوری، نامزد انتخابات ریاست جمهوری سوریه به بشار اسد، رئیس جمهور سوریه به دلیل "کسب اعتماد ارزشمندی از مردم سوریه" تبریک گفت و اعلام کرد که انتخابات ریاست جمهوری به صورت شفاف برگزار شد و برگزاری این انتخابات یک پیروزی ملی برای تمام سوری‌ها است. وی با بیان اینکه فرانسوا اولاند با درخواست خود برای تحریم این انتخابات به فرانسه و نه به سوریه اهانت کرد، عنوان داشت ما به اولاند می‌گوییم که تو پشیمان خواهی شد چرا که به حقوق بشر و دموکراسی واقعی اهانت کرده اید. النوری گفت: مردم سوریه توانستند بزرگ‌ترین توطئه که تاریخ آن‌ها را هدف قرار داده بود در هم بشکنند و من نیز سربازی در پشت ارتش سوریه بوده و به وطن خدمت خواهم کرد.

هدیه اسد پس از پیروزی
بشار اسد پس از پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری صدها نفر از زندانیان این کشور را عفو کرد. بنا بر اعلامیه روز جمعه16 خرداد گروه موسوم به "ناظر حقوق بشر سوریه"، یکروز پس از پایان انتخابات ریاست جمهوری در سوریه 320 نفر از زندان مرکزی منطقه شمال حلب آزاد شده‌اند. همچنین 480 نفر از زندان "عدرا" در استان دمشق آزاد خواهند شد. براساس اعلام این گروه دستور عفو تمام زندانیان عدرا که با اتهامات مربوط به اقدامات تروریستی بازداشت شده‌اند، صادرشده است. گفتنی است بشار اسد در چارچوب تلاش‌های آشتی ملی اقدام به صدور فرمان عفو عمومی كرد. بر اساس این حكم، جرایم مرتكب شده پیش از تاریخ نهم ژوئن سال جاری میلادی مورد عفو قرار می گیرند.

تبریک گویان اندک بشار اسد
در پی اعلام پیروزی بشار اسد در انتخابات ریاست جمهوری سوریه پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سوریه "سید حسن نصرالله" دبیرکل حزب الله لبنان تنها مقام عربی بود که پیروزی انتخابات در ریاست جمهوری را به بشار اسد تبریک گفت. دیگر مقاماتی هم که به اسد تبریک گفتند از جمهوری اسلامی ایران، روسیه، افغانستان (که اگر کرزای قراربود بار دیگر رییس جمهور شود باحتمال فراوان به اسد تبریک نمی گفت کمااینکه رییس جمهور بعدی افغانستان رویکردی همسو با غرب نسبت به سوریه خواهد داشت)، کره شمالی و کشورهای آمریکای لاتین از جمله ونزوئلا و نیکاراگوئه هستند.

اوضاع پساانتخاباتی سوریه
امضای توافقنامه آتش بس در منطقه الوعر در شهر حمص به علت مخالفت ارتش سوریه با شرط افراد مسلح معلق ماند، اما تماس ها درباره حل و فصل در منطقه الدار الکبیره در حمص با نظارت نماینده سازمان ملل متحد ادامه دارد.
همزمان با این تحولات ،روزنامه ورلد تریبیون به نقل از مرکز مطالعات "سوفان گروپ" آمریکا،اعلام کرد که غرب به دلیل احتمال بازگشت افراد تروریست خارجی به کشورهای محل زندگی خود، با تهدیدات واقعی مواجه شده است. در این گزارش آمده است که به دلیل تفکرات اعتقادی شبه نظامیان خارجی موجود در سوریه، القاعده می تواند به راحتی آنها را برای جنگ با غرب به خود جلب کند. این مرکز آمریکایی همچنین اعلام کرد که نزدیک به 3000 تن از خارجی هایی که در سوریه می جنگند از کشورهای غربی و بقیه از آفریقا و کشورهای عرب منطقه هستند. 1500 تن از خارجی های حاضر در درگیری های سوریه نیز از مراکش به این کشور وارد شده اند.
بنا بر این گزارش بیشتر خارجیان حاضر در سوریه در قالب گردان های "احرار الشام"، داعش و النصره فعالیت می کنند و اکنون نسل جدید تروریست ها در سوریه پدید آمده است.در حال حاضر نیروهای داعش در داخل خاک عراق تجمع کرده اند و به کمک صدامیان سابق و دیگر ناراضیان افراطی سنی در جهت شهرگشایی در عراق تلاش میکنند که با مقاومت نیروهای نظامی دولتی و ملتی عراق مواجه میشوند.

عزیمت کشتی حامل سلاح شیمیایی ازسوریه
دولت سوریه که دو روز پس از اعلام پیروزی بشار اسد تعدادی از زندانیان امنیتی را مورد عفو قرارداده بود 5 روز بعد از انتخابات نیز اجازه داد کشتی مواد شیمیایی سوریه رهسپار آمریکا شود که این دو اقدام درعرصه داخلی و خارجی میتواند حامل پیامی برای افکارعمومی داخلی وخارجی تلقی شود.منابع وابسته به سازمان منع گسترش تسلیحات شیمیایی از حرکت کشتی حامل مواد شیمیایی سوریه به سوی فنلاند و آمریکا برای نابودی این تسلیحات در آنجا خبر دادند. سازمان خلع تسلیحات شیمیایی اعلام کرد: کشتی نروژی حامل مواد شیمیایی سوریه رهسپار فنلاند و آمریکا شده است. این منابع اعلام کردند که کشتی نروژی تایکی آبهای سوریه را ترک کرده است و به سوی آمریکا و فنلاند در حرکت است و مواد شیمیایی سوریه در آنجا نابود خواهد شد.همین منابع افزودند: کشتی دوم که آرک فوتورا نام دارد و یک کشتی دانمارکی است در حال حاضر در نزدیکی سواحل سوریه لنگر انداخته است و آماده بارگیری باقیمانده مواد شیمیایی به خارج از سوریه است.
درهمین حال فایننشال تایمز یکشنبه هفته گذشته در مطلبی به قلم ابراهیم حمیدی سردبیر بخش سوریه روزنامه الحیات مدعی شد که ایران طرحی را برای آینده سوریه مد نظر دارد که می تواند به تشکیل حکومتی نظیر لبنان منجر شود که در آن ریاست جمهوری، نخست وزیری و ریاست پارلمان بین گروه های مختلف تقسیم می شود.حمیدی با اشاره به پیروزی های پی در پی ارتش سوریه و دست بالای دمشق در رویارویی با مخالفان، مدعی شده است که اکنون ایران به عنوان متحد اصلی نظام سوریه به دنبال یافتن راهکاری است که از سوی کشورهای غربی و عربستان نیز مورد حمایت قرار گرفته و از خسارات بیشتر جلوگیری کند.وی همچنین به اظهارات اخضر ابراهیمی نماینده مستعفی سازمان ملل در امور سوریه در مورد طرح پیشنهادی ایران برای پایان دادن به بحران اشاره کرده است. به گفته آقای ابراهیمی بر اساس طرح ایران، باید یک دولت وحدت ملی تشکیل شده و در عین حال ،قانون اساسی نیز مورد بازنگری قرار گرفته و اختیارات رئیس جمهور در مواردی کاهش یابد.

تحلیل
صحنه وقایع وتحولات بحران سوریه با در نظر داشت نقش بازیگران منطقه ای، فرامنطقه ای و داخلی سوریه که یک صف آرایی نیروهای سیاسی و نظامی حداقلی حامیان داخلی و خارجی بشاراسد و نیروهای سیاسی و نظامی حداکثری خارجی و تا حدودی داخلی درسوریه را به نمایش گذاشته است نشان میدهد که به احتمال زیاد بحران و جنگ در سوریه ادامه خواهد داشت و طرفهای داخلی وخارجی باید به تلاش برای استمرار مذاکرات از نوع مذاکرات ژنوهای شکست خورده ادامه دهند و رهیافتی سیاسی برای حل این این بحران بیابند. درغیر اینصورت هزینه ها وخسارات قابل توجه بر ملت، کشور ودولت سوریه کماکان تحمیل خواهد شد بویژه آنکه زیرساختهای سوریه بسیار آسیب دیده و تعداد کشته شدگان به فراتر از 160هزارنفر کنونی و تعداد پناهندگان و آوارگان به بیشتر از چندمیلیون نفر فعلی افزایش خواهد یافت.
درشرایط کنونی که امریکا، اروپا و ترکیه از رشد افراطی گری وخشونت که خود ایجادگر آن بودند به تنگ آمده اند و شاهد سرایت خشونت به کشورهای پیرامونی بویژه عراق هستند باید با اعمال فشارهای بین المللی بر حامیان مالی و لجستیکی گروههای افراط گر بویژه داعش که صحنه اقدامات خود را سوریه وعراق قرارداده است نسبت به تضعیف و مهار افراطیون بی منطق و خشن تلاشی مضاعف نموده و با ایجاد ائتلافی متشکل از بازیگران غربی و اسلامی که مخالف جدی و واقعی افراطی گری و خشونت هستند، در جهت حل بحران سوریه وعراق گامهای جدی تری بردارند و مانع از آن شوند که معدود کشورهای عربی از جمله عربستان و امارات و حامیان زبانی آنها از جمله بحرین بتوانند درآمدهای نفتی خود را خرج ترویج خشونت کنند و سدی دربرابر دموکراسی در کشورهای خود ومنطقه ایجاد نمایند و مانع از بازگشت آرامش، صلح وثبات وامنیت به منطقه شوند.
بدیهی است بهترین شیوه برقراری ثبات و امنیت درسوریه و تامین حقوق حقه همه مردم سوریه اعم از علوی، شیعه،سنی و مسیحی وعرب و کرد وغیره با عبوراز فرایندهای انتخاباتی شفاف، عادلانه، برابر و آزاد خواهد بود.