راهبرد داعش در عراق؛ دامن زدن به جنگ مذهبی

روزنامه «الاخبار» لبنان بیستم خرداد نوشت: یک روز پس از سقوط شهر «سامرا» به دست گروه دهشت افکن «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) و آزادی آن به دست ارتش عراق، این گروه به تاکتیک تازه ای دست زده است تا شهرهای عراق را به اشغال خود در آورد.

این گروه عملیات خود را از شهر مرزی «موصل» که دارای مرزهای پهناور با سوریه است آغاز کرده و سبب شده است تا هزاران خانواده از مرزهای شرقی پا به فرار گذارند و آب آشامیدنی در شهر موصل به دست دهشت افکنان داعش قطع شده است.

به نوشته روزنامه الاخبار در شرایطی که نیروهای ارتش عراق در شهر موصل به نبرد سنگینی با داعش سرگرم هستند، «نوری مالکی» نخست وزیر این کشور هم از مردم خواست تا اختلاف های سیاسی را کنار گذاشته و با همکاری و همدلی، گروه های دهشت افکن را از خاک عراق بیرون کنند.

پس از ماجراجویی های گروه داعش در عراق، اوضاع امنیتی در بسیاری از مناطق عراق متشنج شده و شهر موصل به سبب درگیری نیروهای امنیتی عراق با گروه داعش بیشترین زیان ها را متحمل شده است.

به نوشته روزنامه الاخبار لبنان ائمه جماعت و خطبای مساجد موصل هم از مردم این شهر خواسته اند با به دست گرفتن اسلحه به کمک نیروهای ارتش بشتابند.

همچنین روزنامه الاخبار بیستم خرداد در گزارشی به قلم «مصطفی ناصر» نوشت: مردم عراق در فضای دشواری به سر می برند و تلاش های نفس گیر گروه تروریستی داعش در این کشور ادامه دارد و این گروه قصد دارد تا جای پای خود را شهرهای داخل عراق ثابت و مستحکم کند.

نیروهای عراقی هم با این گروه به نبرد تن داده اند تا مانع از این شوند که گروه تروریستی داعش بتواند طرح های خود را در عراق پیش ببرد.

** تلاش داعش برای سرپوش نهادن بر شکست ها

شکست دهشت افکنان در سوریه سبب شده است که حلقه محاصره بر آنها تنگ تر شود. از سوی دیگر حضور مردم سوریه در عرصه انتخابات هم این گروه ها را ناکام و ناامید کرده است. این گروه ها که اکنون به خاطر اختلاف با دیگر گروه های دهشت افکن در سوریه در بغرنج ترین شرایط به سر می برند تلاش می کنند تا بر شکست خود از ارتش سوریه در این کشور سرپوش نهند. بنابر این آنها شهرهای عراق را هدف قرار داده اند.

به باور ناظران، گروه داعش با یورش های پی در پی در عراق تلاش می کند تا روحیه اعضای خود را که در نبرد سوریه شکست خورده اند، بالا برد.

در این پیوند، «احسان الشمری» تحلیلگر سیاسی، هفدهم خرداد در گفت و گو با تارنمای «المدی پرس» عراق گفت: تنش های سوریه از برجسته ترین عامل خشونت ها در عراق هستند. به ویژه پس از پیروزی های ارتش سوریه بر گروه های دهشت افکن در این کشور این گروه ها بار دیگر شهرهای عراق را محیطی مناسب برای فعالیت خود یافته اند.

** تلاش برای سنگ اندازی در روند سیاسی عراق

از سوی دیگر ارتش عراق در شهر «الانبار» و «الفلوجه» هم گروه های تروریستی را محاصره کرده است. بنابراین عناصر داعش در دیگر شهرهای عراق به تکاپو افتاده اند تا در روند سیاسی عراق مانع به وجود آورند و امنیت این کشور را به چالش کشند.

در این پیوند، «خالد الاسدی» یکی از رهبران ائتلاف دولت قانون، هفدهم خرداد در گفت و گو با تارنمای المدی پرس عراق گفت: گروه های تروریستی در میدان نبرد الفلوجه در شرایط بغرنجی قرار گرفتند به همین دلیل این گروه ها تلاش می کنند در دیگر استان ها عناصر خود را فعال سازند تا با تبدیل این شهرها به کانون تنش در روند سیاسی عراق چالش به وجود آورند.

به گفته خالد الاسدی اقدام های گروه های دهشت افکنی در شرایطی به اوج خود رسیده که گفت و گوها و مشورت ها برای تشکیل دولت جدید در عراق در جریان است و این گروه ها تلاش می کنند با بحران آفرینی اوضاع سیاسی عراق را در شرایط ناگواری قرار دهند.

همچنین روزنامه «السفیر» لبنان بیستم خرداد در گزارشی به قلم «محمد جمال» نوشت: اوضاع امنیتی عراق با افزایش دامنه یورش های گروه تروریستی دولت اسلامی عراق و شام در بسیاری از استان های عراق نگران کننده است.

یورش های گروه داعش در شرایطی صورت می گیرد که احزاب سیاسی این کشور برای رسیدن به توافق نظر بر سر تشکیل دولت با یکدیگر سرگرم گفت و گو هستند.

این گروه تروریستی یورش های هماهنگ خود را در شهرهای این کشور ادامه می دهد. به طوری که در نوزدهم خرداد این گروه با هدف قرار دادن دفتر حزب «اتحاد میهنی کردستان» در شهر «طوزماخو» 30 نفر را کشته و 180 نفر دیگر را مجروح کرده است.

** استفاده بد دهشت افکنان از خلا های موجود در ارتش عراق

برخی از تحلیلگران بر این باورند که نبود نیروهای اطلاعاتی پر قدرت در عراق سبب شده است تا گروه تروریستی داعش بتواند در این کشور زمینه تکاپو داشته باشد.

با توجه به اینکه نهادهای امنیتی عراق نوپا و کم تجربه هستند گروه های دهشت افکن در برخی از مناطق این کشور از خلا موجود بد استفاده می کنند و امنیت شهرهای این کشور را با چالش روبرو می سازند.

در تحلیل رخدادهای امنیتی تازه عراق «مرتضی جابر» کارشناس مسائل گروه های دهشت افکن، بیستم خرداد در گفت و گو با روزنامه «السفیر» عراق گفت: قدرت یابی گروه داعش در عراق از روی تصادف نبوده است، بلکه این گروه به خوبی خلا وجود نیروهای اطلاعاتی قدرتمند را در این کشور درک کرده و این مساله باعث شده است که داعش با برنامه ریزی هر وقت که می خواهد دست به اقدام های تروریستی می زند و نخستین مساله در قدرت یابی این گروه، شکست دولت عراق در برنامه ریزی برای نابودی داعش است.

وی بر این باور است که اگر این گروه در عراق از بین نرود، در این کشور ثبات برقرار نخواهد شد.

همچنین «باسم الشرع» تحلیلگر کارهای سیاسی، بیستم خرداد در گفت و گو با روزنامه السفیر گفت: با وجود دستگاه های امنیتی ناکارامد و کم تجربه در عراق انتظار می رفت که دهشت افکنان در این کشور فرصت قدرت نمایی داشته باشند. ارتش عراق ثابت کرده است که نیاز به بازسازی دارد تا بتواند با دهشت افکنی به نبرد بپردازد.

«سرمد الطائی» تحلیلگر امور سیاسی نیز، بیستم خرداد در گفت و گو با روزنامه السفیر گفت: گروه های دهشت افکن که از سال 1387 تا سال1392 خورشیدی ناتوان بودند به خاطر سیاست های دولت عراق درباره اهل تسنن دوباره فرصت قدرت نمایی یافته اند. وی بر این ادعا است که سیاست های دولت نوری مالکی سبب شده است که گروهی از شهروندان استان های سنی نشین عراق دچار ناامیدی شوند.

برخی از اهل تسنن عراق همواره از سیاست های دولت نوری مالکی انتقاد می کنند. آنها مدعی هستند که وی آنها را به حاشیه رانده است.

همچنین روزنامه «العرب» چاپ لندن هجدهم خرداد نوشت: ناظران بر این باورند که تکرار یورش های داعش در شهرهای عراق تلاشی از سوی این گروه تندور است تا از ضعف نیروهای عراق استفاده و جای پای خود را در این کشور محکم کند.

** راهبردهای داعش در عراق

گروه های دهشت افکن برای بر هم زدن امنیت عراق همه توان خود را به کار گرفته اند. دهشت افکنان تلاش می کنند با دامن زدن به جنگ های مذهبی در این کشور قدرت عراق را به فرسایش برند. این گروه ها برای زمین گیر کردن دولت این کشور از تاکتیک های گوناگونی استفاده می کنند.

در این پیوند، تارنمای «رادیو عراق» بیست و یکم خرداد در گزارشی تحلیلی به قلم «محمد جاسم» پژوهشگر مسائل تروریستی، نوشت: دور از ذهن نیست که هدف اصلی گروه داعش یورش به مرقد امام هادی (ع) و امام حسن عسکری(ع) باشد تا از این راهبرد فتنه مذهبی را در این کشور شعله ور سازد.

استفاده از موانع طبیعی و روانه کردن آب سدها از تاکتیک هایی است که گروه داعش در عراق از آنها استفاده می کند.

داعش در فروردین ماه امسال سد فلوجه را در استان الانبار زیر کنترل خود در آورد و بخشی از آب این سد را راهی روستاهای پیرامون کرد تا آنها را غرق آب کند.

همچنین این گروه در بیست و هشتم فروردین امسال در منطقه «العلم» در نزدیکی استان «صلاح الدین» با منفجر کردن یک نفت کش سبب شد که نفت در آب رود دجله نشت پیدا کند. سپس با روشن کردن آتش باعث شد تا آب های این منطقه آلوده تر شود و مردم از آب آشامیدنی نیز محروم شوند. داعش با این اقدام های خود خواسته است دولت عراق را در تنگنا قرار دهد و نقشه های خود را در این کشور پیش برد.

با توجه به اینکه راهبرد برجسته گروه های دهشت افکن در عراق دامن زدن به اختلاف های فرقه ای و مذهبی است مردم این کشور فقط در شرایطی می توانند ریشه تروریسم را بخشکانند که همدلی داشته باشند و از هر گونه اختلافی که زمینه را برای تکاپوی دهشت افکنان فراهم می کند، بپرهیزند.

تحلیلگران بر این باورند که سبب برجسته یکه تازی های گروه داعش در عراق، پیروزی ائتلاف دولت قانون به ریاست نوری مالکی در انتخابات این کشور است. دهشت افکن ها با هدف قرار دادن شهرهای عراق تلاش می کنند نقش نخست وزیر و ائتلاف وی را در برقراری امنیت این کشور کم رنگ جلوه دهند.

از اصغر یوسفی - گروه تحقیق و تفسیر خبر

پژوهشم**9278**1358