تیر داعش بر قلب همپیمانان پیشین خود

تفنگ را نشانه می گیرند و شلیک می کنند. برای اعضای گروه های تندروی تکفیری مانند دولت اسلامی عراق و شام (داعش) که این روزها از سوریه دوباره به عراق- خاستگاه نخستین خود- برگشته اند، مهم نیست فردی که می کشند سنی است یا شیعه یا کرد.

گرچه این گروه نزدیک 10 سال است در پی یورش نظامی آمریکا و هم پیمانانش به عراق در این کشور حضور دارد اما اقدام هایش از هفته گذشته تاکنون بیش از همیشه رنگ و بوی خون به خود گرفته است.

داعش که این روزها به بهای جان نزدیک به 300 عراقی، می کوشد آتش افروزی های خود را از مناطق غربی به مرکز، شمال و حتی جنوب بگستراند، طی سه سال گذشته در سوریه به جنگ با دولت مرکزی مشغول بود؛ البته این آخرها با دیگر گروه های مسلح مخالف نیز درگیری های شدیدی داشت.

«ابوبکر البغدادی» رهبر داعش که ادعای رهبری القاعده را دارد، پس از کشته شدن «اسامه بن لادن» رهبر پیشین القاعده، با دیگر اعضای بلندپایه مانند «ایمن الظواهری» درگیر شد. اختلاف آنان تا آنجا بالا گرفت که چندی پیش الظواهری، داعش را گروهی جدا شده از القاعده خواند زیرا خواسته او برای بیرون رفتن از سوریه را نپذیرفته بود.

اکنون البغدادی به امید چیرگی بر شهرهای سنی نشین مرکز و نیز اقلیم کردستان، به جلو پیش می رود و حتی آنگونه که خبرگزاری انگلیسی «رویترز» بیست و دوم خرداد نوشت، بغداد را مقصد نهایی خود می داند.

** خطر داعش برای همپیمانان قدیمی

داعش که تا پیش از این با پشتیبانی های مالی، نظامی و تسلیحاتی رژیم صهیونیستی، و برخی کشورهای منطقه به نبرد در سوریه مشغول بود اینک در عراق برای همپیمانان پیشین خود نیز تهدید به شمار می رود.

گروگانگیری 48 نفر از اعضای کنسولگری ترکیه در موصل و خانواده های آنان و نیز شماری از رانندگان ترک در حقیقت نتیجه مستقیم دسیسه چینی های پیشین علیه سوریه بوده است. گرچه بیست و دوم خرداد تارنمای خبری «ینی شفق» ترکیه از آزادی دیپلمات ها و 32 راننده ترک خبر داد اما همچنان 28 راننده دیگر در چنگال شورشیان داعش گرفتارند.

همچنین، ناآرامی های تازه عراق تهدیدی مالی برای ترکیه ای به شمار می رود که طرح های شرکت های پیمانکاری و خدمات مهندسی آن در شمال عراق، 20 میلیارد دلار ارزش دارد.

اما آنگونه که «ارجمند آکسوی» رییس بخش ترک در شورای کار ترکیه و عراق، امروز به ایرنا گفته است «تحولات تازه عراق بیش از اینکه سرمایه گذاری شرکت های ترکیه ای در شمال عراق را به مخاطره بیندازد، صادرات 12 میلیارد دلاری آنکارا به بغداد را متاثر کرده است».

روزنامه «ملیت» چاپ ترکیه روز پنجشنبه به نقل از مسوول یک شرکت ترکیه ای که در شمال عراق فعالیت دارد، نوشت: فعالان ترک در منطقه به شدت از فرآیند اوضاع امنیتی عراق و از احتمال سرایت درگیری ها به شمال این کشور نگران هستند.

به نوشته این روزنامه،«کمال قلیچداراوغلو» رهبر حزب مخالف جمهوریخواه خلق ترکیه، گفت: دولت آنکارا از گروه تروریستی داعش در سوریه پشتیبانی کرد و این دست پرورده «رجب طیب اردوغان» نخست وزیر ترکیه، اکنون آنکارا را تسلیم اقدام های خود در عراق کرده و دیپلمات های این کشور را گروگان گرفته است.

«اوکتای وورال» معاون حزب حرکت ملی، نیز در همین تاریخ تاکید کرد «سیاست های اشتباه اردوغان، ترکیه را به چنین روزی انداخته است» و افزود: داعش یکی از فرزندان نامشروع حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه در منطقه خاورمیانه است.

وی با انتقاد از پشتیبانی های اردوغان از این گروه تروریستی افزود: این سیاست، منافع ملی ترکیه را به خطر انداخته است.

روزنامه «الثوره» سوریه نیز بیست و دوم خرداد نوشت: در رخدادهای عراق، هیچ کشور غربی از نقش عربستان سعودی در پشتیبانی از تروریسم و تامین مالی و تسلیحاتی جبهه های گوناگون در داخل و خارج عراق و سوریه بی اطلاع نیست.

این روزنامه سوری همچنین قطر و ترکیه را به نقش آفرینی مشترک در پشتیبانی از تندروها «به درخواست آمریکا یا میل و رضای اسراییل» متهم کرد.

به نوشته الثوره، ظهور این سازمان ها، نتیجه خلاء نیست؛ بلکه حاصل پشتیبانی درازمدت و آشکار از تروریسم است که کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس وجوهات مالی خود را برای گسترش آن اختصاص داده اند.

همزمان پایگاه خبری عراقی «القرطاس نیوز» به نقل از یک مقام امنیتی این کشور نوشت: پیش از این چهار هزار سرباز آمریکایی به بغداد وارد شده بودند و به تازگی نیز سه هزار نیرو به استان سلیمانیه در شمال این کشور رفته اند.

این پایگاه خبری افزود: این نیروها همراه با ارتش و نیروهای امنیتی عراق ماموریت دارند، مناطق اشغال شده توسط افراد مسلح تروریست را آزاد کنند.

** داعش در داخل عراق

اقدام های تروریستی داعش سبب شده است این گروه میان کردها و سنی ها جایگاه چندانی نداشته باشد.

در حالی که از گوشه گوشه عراق خبر می رسد گروه های مردمی برای حفاظت از شهرها سلاح به دست گرفته اند، روزنامه عراقی «الصباح» هم بیست و دوم خرداد نوشت: در شهر کردنشین «کرکوک» یک اتاق مشترک عملیات از نیروهای ارتش و «پیشمرگ های کرد» تشکیل شده است تا از نفوذ تروریست ها به شهر جلوگیری کنند و آنان را از مناطق اطراف کرکوک بیرون برانند.

نیروهای ارتش و عشایر در استان بابل هم به دنبال ناآرامی های موصل، به حالت آماده باش کامل درآمده و بیش از پنج هزار نیروی داوطلب برای رویارویی با گروه های تروریستی در نینوا سازماندهی شده اند.

«محمد الجابری» رییس سازمان عشایر عراق، هم در گفت وگو با الصباح بر آمادگی عشایر برای گفت وگو و حل منازعات تاکید کرد.

به گفته الجابری، عشایر عراق نشستی اضطراری برای بررسی اوضاع امنیتی خطرناک در استان نینوا تشکیل داده و با صدور بیانیه ای پشتیبانی خود از نیروهای مسلح در رویارویی با داعش را اعلام کرده اند.

در این میان، کوتاهی برخی نمایندگان مجلس عراق برای حضور در نشست فوق العاده بیست و دوم خردادماه تامل برانگیز است. به نوشته خبرگزاری فرانسه، فقط 128 نفر از 325 نماینده به مجلس رفتند. بنابراین جلسه به حد نصاب نرسید.

این، در حالی است که همان روز روزنامه انگلیسی «گاردین» از ربوده شدن 480 میلیون دلار از بانک های موصل و نیز تخلیه انبارهای سلاح های پیشرفته آمریکایی به دست داعش خبر داد.

بنابراین اینک توان نظامی و مالی داعش افزایش یافته؛ در حالی که زنگ خطر برای برخی همپیمانان پیشین این گروه به صدا در آمده است.

اکنون، زمان آن نیست که گروه های سیاسی و قبیله ای در اندیشه انتقام گیری و سوء استفاده از شرایط پیش آمده باشند؛ زیرا اقدام های داعش نشان داده است به هیچ گروهی وفادار نمی ماند و پیش از کشتن، از مذهب و آیین قربانیان چیزی نمی پرسد.

این روزها، همبستگی تنها راه پیش روی عراقی ها برای برون رفت از بحرانی است که لحظه به لحظه سایه شوم خود را بر سر آنان گسترده تر می کند.

در این میان، همپیمانان و پشتیبانان منطقه ای داعش هم به چشم خود می بینند به هیچ روی از خطر این گروه در امان نیستند.

از مریم مسعود- گروه تحقیق و تفسیر خبر

پژوهشم**1961**1358