کاسبی دلواپسی

به‌نظر می‌رسد این چندماهی که اینان از کما بیرون آمده‌اند خیلی به آنها سخت گذشته که الان در لانه جاسوسی آمریکا اینچنین فریاد می‌زنند. برای رفع نگرانی کاسبان دلواپس سعی می‌کنم توضیحاتی اندرباب اهمیت و زوایای گوناگون سیاست خارجی و روابط بین‌المللی ایران در شرایط کنونی بدهم. سیاست خارجی ایران راه‌های متعددی را برای پیمودن دارد. اما هم‌اکنون شرایط جهانی و منطقه‌ای به‌گونه‌ای است که دیگر تعدد راه و ابزارهای طی آن، اهمیت چندانی نداشته بلکه اثرات منطقه‌ای و جهانی هر مسیر، انعکاس آن روی ایران و افق دیدی که برای اتخاذ راهبرد بعدی برای ایران فراهم می‌کند، مهم‌تر است. یعنی در‌ گذار از مرحله فعلی و حرکت به سمت چشم‌انداز ترسیمی در اسناد بالادستی سیاست خارجی و تاکید بر هر یک از اهداف مذکور در آنها، به جغرافیای منطقه‌ای محدود نخواهد ماند و بالعکس، متغیرهای فرامنطقه‌ای بر تحولات سیاست خارجی و مناسبات ایران اثر‌گذار خواهد بود. بنابراین با درنظرگرفتن مهم‌ترین بازیگران و متغیرهای موثر در رویکردهای جمهوری اسلامی، تقابل و همسویی قدرت‌های رقیب منطقه‌ای وابسته و فرامنطقه‌ای دارای منافع در درون جغرافیای سیاسی منطقه با جمهوری اسلامی ایران دارای اهمیت بوده و باید به‌عنوان یک عامل مهم در معادلات امنیت و توسعه منطقه در نظر گرفته شود. با توجه به این عوامل، ورود به فضای تحلیلی سیاست خارجی می‌طلبد که راهبردهای درازمدت‌تر که میزان تصمیم‌گیری‌های مرحله‌ای را کمتر، برداشت‌های شخصی و سلیقه‌ای و تغییرات سریع اهداف سیاست خارجی را به صفر نزدیک کند و در عوض چنین راهبردهایی حاصل تعامل با محیط پیرامونی باشد که باعث کاهش مشکلات سیاسی، اقتصادی و امنیتی شود. عدم شناخت کافی از محیط سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی باعث می‌شود تا نتوانیم با اتخاذ روش‌های صحیح و مناسب با راهبردهای طراحی‌شده و مواضع درست و طولانی‌مدت، از امکانات و ظرفیت‌های تولیدشده در سیاست خارجی، روابط بین‌الملل، منطقه‌ای و اوضاع جهانی برای کسب و تامین منافع ملی بهره‌برداری بهینه کنیم. بنابراین آنچه آفت سیاست خارجی کشور و سم مهلک برای آن محسوب می‌شود، پوشاندن لباس جناحی بر آن، بر سر هر کوی و برزن‌نشاندن و به‌تاراج‌گذاشتنش و نهایتا هر دم آن را به رنگ و بویی آغشتن است که نه خود بدانیم چه معجونی است و نه دیگران تکلیف خود را با ما می‌دانند!

lمنبع: روزنامه شرق