دست برتر نظام سوریه برای تامین امنیت

خبرگزاری انگلیسی «رویترز» دوازدهم اردیبهشت ماه گزارش کرد نیروهای ارتش سوریه با شورشیان شهر حمص بر سر توقف جنگ در محله های قدیمی به توافق رسیده اند.

بر پایه این توافق، ارتش به شورشیان 24 ساعت مهلت داد از شهر خارج شوند.

حمص یکی از شهرهای مهم سوریه بود که از همان روزهای آغازین ناآرامی ها به اشغال شورشیان درآمد. در ادامه پیشروی های میدانی، هر چند ارتش توانسته بود بخش های زیادی از شهر را از چنگ شورشیان خارج سازد، اما مناطق قدیمی حمص همچنان در دست مخالفان باقی مانده بود.

پیش از این، تلاش های سازمان ملل متحد همراه با میانجیگری برخی کشورهای غربی به منظور یافتن راه حلی سیاسی برای حل مساله سوریه در چارچوب نشست های ژنو 1 و 2 نتوانست راه به جایی ببرد.

در این نشست ها هر چند توافق شد برای مردم در محاصره برخی مناطق از جمله شهر حمص کمک های انسان دوستانه فرستاده شود و طرف های درگیر پذیرفتند آتش بسی چند روزه برقرار کنند تا مردم محاصره شده بتوانند از شهر خارج شوند، اما تروریست ها (دهشت افکنان) با زیر پا گذاشتن آتش بس و تعهدهای خود از انجام کامل توافق های دوطرفه در نشست ژنو جلوگیری کردند.

با شکست گفت و گوهای ژنو و ادامه ناآرامی ها در سوریه، برخی منابع مانند روزنامه «السفیر» لبنان، سوم اردیبهشت ماه از گفت و گوهای پشت پرده 2 طرف در کشور اسپانیا خبر دادند که درباره موضوع هایی مانند آتش بس در 48 منطقه در جریان است.

شاید توافق برای آتش بس در شهر حمص نتیجه همین گفت و گوها باشد که میان بخشی از نیروهای شورشی و دولت سوریه انجام می شود.

در صورت واقعیت داشتن چنین امری، تاثیر پیروزی های میدانی ارتش در وادار کردن گروه های شورشی به اتخاذ چنین تصمیمی را نباید نادیده گرفت.

در یک سال گذشته نیروهای ارتش پیروزی های بسیاری در مبارزه با شورشیان به دست آوردند که از مهمترین آنها می توان به بیرون راندن تروریست ها از حومه دمشق و همچنین مناطقی مانند «القلمون» و «یبرود» اشاره کرد.

**ارتش و برتری های میدانی

سه سال پس از آغاز ناآرامی ها در سوریه، روزهای پرتنش نخستین سپری شده و ارتش بر بیشتر مناطق کشور مسلط شده است.

هم اکنون همگان بر برتری ارتش در عرصه میدانی آگاه هستند و می دانند نظام به خوبی توانسته است شورشیان را به حاشیه براند.

دیگر گوش چندانی برای شنیدن ندای جنگ طلبان وجود ندارد و تا اندازه زیادی بر این امر توافق شده است که مساله سوریه باید از راهی غیر از یورش نظامی حل و فصل شود.

دولت مرکزی پس از گذراندن شوک های نخستین ناشی از یورش همه جانبه گروه های تروریست و کشورهای پشتیبان آنها، به خوبی توانست کنترل اوضاع را در دست بگیرد و با تغییر راهبردها بر چالش های خود چیره شود.

این امر همراه بود با بالا گرفتن تنش ها و درگیری های درونی گروه های شورشی و پشتیبانان خارجی آنها که سدی در برابر اقدام های آنها علیه دولت ساخت.

ارتش در چنین فضایی در مرحله نخست، امنیت پایتخت را تامین و نقشه تروریست ها برای ترور و حذف فیزیکی اعضای دولت را خنثی کرد.

نیروهای ارتش در مرحله دوم نیز طی یک نبرد پدافندی با تروریست ها برخی مناطق کلیدی را از دست آنان بیرون آوردند. مهمترین نبردها در این مرحله، نبرد «القصیر» بود که طی آن ارتش توانست مهمترین پایگاه های پشتیبانی تروریست ها را به تصرف درآورد و در ادامه، شهر به شهر و منطقه به منطقه پیشروی کرد که هم بر اعتماد به نفس و توانایی نیروهای ارتش افزود و هم به تشدید اختلاف درونی گروه های تروریست و پشتیبانان خارجی آنها انجامید. این امر زمینه را برای نبرد قلمون و یبرود در مرزهای لبنان مهیا کرد.

پیروزی ارتش در این نبردها تلاش تروریست ها برای گسترش بیش از پیش ناآرامی ها به لبنان را با ناکامی روبرو ساخت و ضربه سختی به آنان وارد کرد.

اکنون شاهدیم که ارتش شهر حمص- یکی از کانون های اصلی آغاز ناآرامی ها و از مهمترین مناطق در دست تروریست ها- را از عناصر تروریست پاک می کند.

می توان گفت نبرد در سوریه وارد مرحله تازه ای شده است به گونه ای که از این پس تلاش ارتش برای تثبیت اوضاع در سوریه را شاهد خواهیم بود.

**چیرگی بر حمص؛ گامی برای تثبیت اوضاع

ارتش سوریه تاکنون تلاش داشت بخش های اصلی اشغال شده توسط شورشیان را از چنگ آنان درآورد و از رسیدن امکانات پشتیبانی از بیرون به آنان جلوگیری کند.

پیروزی های چشمگیر ارتش در این زمینه، راهبرد دولت سوریه را وارد مرحله تازه ای کرده است که بخشی از آن را می توان در تلاش ارتش برای تثبیت اوضاع و چیرگی بر مناطق اشغال شده دید.

چندی پیش نیز «بشار اسد» رییس جمهوری سوریه، اعلام کرد «اکنون مبارزه با عناصر تروریست، پاکسازی و رویارویی با بمبگذاری های انتحاری در اولویت است».

این امر نشان می دهد ارتش توانسته بر ماموریت اصلی خود که همان چیرگی بر بخش های اصلی کشور است، دست یابد و اکنون به دنبال تثبیت برتری خود باشد.

اقدام ارتش در بیرون راندن تروریست ها از شهر حمص در حالی صورت می گیرد که تاریخ برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سوریه (سیزدهم خرداد) روشن است و ارتش تلاش دارد امنیت بخش های زیر سلطه خود را برای برگزاری انتخابات تامین کند.

اعلام تاریخ برگزاری انتخابات در این وضعیت نشان دهنده توانایی دولت در تثبیت جایگاه خود و تلاش برای باز گرداندن امنیت به کشور است. این رخداد در حالی صورت می گیرد که ایالات متحده تلاش دارد با فرستادن سلاح های نیمه سنگین برای شورشیان، از بازگشت ثبات و امنیت به سوریه جلوگیری کند.

برگزاری انتخابات در زمان مقرر و توانمندی دولت در این زمینه می تواند تلاش تروریست ها و پشتیبانان خارجی آنان را ناکام گذارد.

نیاز به گفتن ندارد که هم اکنون بشار اسد به دلیل ایستادگی در برابر فشارهای همه جانبه سه سال گذشته، از محبوبیت بالایی میان بخش اعظمی از مردم سوریه برخوردار است و پیروزی وی در بیرون راندن عناصر تروریست از بخش های مهمی از خاک کشور، از او چهره ناجی سوریه را ساخته است.

به هر روی، به نظر می رسد توافق ارتش سوریه با شورشیان شهر حمص بر سر توقف درگیری ها و خروج شورشیان از این شهر حاصل گفت و گوهای دولت و بخش های میانه روتر گروه های شورشی باشد.

البته بخشی از این روند پیش از این آغاز شده بود و حتی نشست هایی در تهران نیز میان 2 طرف برگزار شد.

به هر روی، چنانچه گفته ها درباره رایزنی های پشت پرده و غیر رسمی نیز درست باشد باز هم موضوع در پیوند با تلاش ارتش برای تثبیت برتری خود در مناطق اشغالی قابل تحلیل است؛ تلاشی که نمایانگر دست بالای ارتش در عرصه میدانی است.

از مهدی جوکار- گروه تحقیق و تفسیر خبر

تحقیق**م.ج**1961**1358